Bão mặt trời khiến sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại theo cách trực tiếp hay gián tiếp?

Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian (SWPC) thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) đã phát giám sát bão địa từ mạnh, hiệu lực ngày 9/12, sau khi một đợt phun trào vật chất nhật hoa (CME) được quan sát và dự báo sẽ va chạm với Trái đất.

Vệ tinh có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Các cơn bão Mặt trời mạnh có thể khiến khí quyển Trái đất giãn nở ra ngoài không gian, tạo ra lực cản lớn hơn cho các vệ tinh. Điều này có thể khiến chúng chậm lại đủ để một số vệ tinh rời khỏi quỹ đạo và rơi trở lại Trái đất.

Liên lạc vô tuyến có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi hệ thống GPS bị mất hoặc gián đoạn trong nhiều ngày.

Năm 2025, sản xuất nông nghiệp của Việt Nam chịu thiệt hại lớn chủ yếu là do thiên tai, trong đó nặng nề nhất là ảnh hưởng của các cơn bão nhiệt đới, gây mưa lớn, gây lũ lụt, ngập úng, cuốn trôi tài sản, trong đó có cây trồng, vật nuôi, cơ sở hạ tầng, vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp, thêm nữa, thiên tai bão lũ còn thiệt hại về người...Ảnh: Công Nam (Báo Dân Việt).

Nếu không có GPS, khả năng hoạt động an toàn của máy bay sẽ bị ảnh hưởng - đồng nghĩa với việc du lịch hàng không cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

Bão mặt trời không ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp

Nhưng bão mặt trời có liên quan đến hệ sinh thái trong trồng trọt thông qua việc làm mất, làm gián đoạn tín hiệu vệ tinh, tín hiệu GPS, kết nối với các trang trại, nông trại trồng trọt.

Bão mặt trời tác động gián tiếp mạnh mẽ qua việc gây nhiễu loạn công nghệ (GPS, vệ tinh, lưới điện), làm gián đoạn các hoạt động nông nghiệp hiện đại như quản lý, tưới tiêu.

Bão mặt trời cũng có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề thời tiết cực đoan như hạn hán, bão lũ, ảnh hưởng đến an ninh lương thực toàn cầu, gây thiệt hại lớn về mùa màng và thu nhập của người làm nông nghiệp.

Như vậy, bão mặt trời ảnh hưởng gián tiếp đến các trang trại trồng trọt, chăn nuôi đang áp dụng các công nghệ hiện đại liên quan đến hệ thống viễn thông, hệ thống điện...

Bão Mặt trời có thể làm sai lệch tín hiệu GPS, gây khó khăn cho việc điều khiển máy móc nông nghiệp tự động, dẫn đến sai sót trong gieo trồng, phun thuốc, thu hoạch, nhiệt độ, độ ẩm, chế độ tự động phân phối khẩu phần, tự động cho gia súc, gia cầm ăn, uống tại các trang trại chăn nuôi công nghệ cao...

Bão mặt trời ảnh hưởng đến vệ tinh có thể làm gián đoạn các dịch vụ viễn thông, truyền dữ liệu, và quan sát Trái đất (dùng trong dự báo thời tiết, giám sát cây trồng), làm giảm hiệu quả quản lý nông nghiệp.

Các cơn bão mặt trời mạnh có thể gây mất điện trên diện rộng, làm tê liệt các hệ thống bơm nước, nhà máy chế biến, và các cơ sở hạ tầng nông nghiệp khác.

Bão mặt trời gây mất liên lạc, ảnh hưởng đến điều phối và phản ứng nhanh trong sản xuất nông nghiệp.

Bão mặt trời không ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp được báo cáo tập trung vào thời tiết cực đoan, thiên tai...

Các báo cáo gần đây nhấn mạnh thiệt hại nông nghiệp chủ yếu do các thiên tai như hạn hán, lũ lụt, siêu bão, và hiện tượng thời tiết cực đoan như El Nino, gây mất mùa ngũ cốc, trái cây, rau củ, thịt và sữa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực.

Báo cáo do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp LHQ (FAO) công bố mang tên "Tác động của thảm họa đối với nông nghiệp và an ninh lương thực 2025" đã đưa ra đánh giá toàn diện nhất từ trước đến nay về tác động của thiên tai như hạn hán, mưa bão gây lũ lụt tác động đến sản xuất lương thực, sinh kế và dinh dưỡng.

Theo đó, trong giai đoạn 1991 - 2023, các thảm họa đã xóa sổ 4,6 tỷ tấn ngũ cốc; 2,8 tỷ tấn trái cây, rau củ; 900 triệu tấn thịt và sữa. Báo cáo nêu rõ: Châu Á chịu thiệt hại lớn nhất với 1.530 tỷ USD, tương đương 47% tổn thất toàn cầu; châu Mỹ thiệt hại 713 tỷ USD, tương đương 22% thiệt hại toàn cầu, chủ yếu do các đợt hạn hán tái diễn, bão và các hiện tượng nhiệt độ cực đoan gây tác động nặng nề lên các hệ thống cây trồng hàng hóa lớn.

Mặc dù ghi nhận tổng thiệt hại thấp hơn, với 611 tỷ USD, nhưng châu Phi lại gánh chịu tác động chiếm tỷ lệ cao nhất khi mất tới 7,4% GDP nông nghiệp do thảm họa.

Tại những nước có ngành nông nghiệp chiếm phần lớn việc làm và thu nhập của người dân, mức tổn thất còn lớn hơn và gây hậu quả nghiêm trọng đối với an ninh lương thực cũng như ổn định nông thôn.

×