Điều khiến mô hình của Bình Định trở nên đặc biệt, không chỉ nằm ở quy mô hơn 4.400 căn nhà, mà nằm ở triết lý hành động: "An sinh không thể đợi. Một mái nhà không thể chờ ngân sách".

Đây là trách nhiệm chính trị, sự chủ động và tinh thần hành động vì dân của chính quyền địa phương.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhấn mạnh, yêu cầu chuyển từ “nói” sang “làm”, từ “hành chính” sang “hành động”. Và Bình Định, bằng cách làm cụ thể, đã hiện thực hóa tinh thần đó. 

Thủ tướng gửi lời chúc mừng các gia đình vừa được trao nhà, và coi đây là "món quà ý nghĩa, cần được nhân rộng".

Khi Thủ tướng gọi đó là “món quà đầy ý nghĩa”, thì cần hiểu rằng, quà không chỉ là mái nhà – mà là tầm nhìn, là bản lĩnh, là niềm tin vào sức mạnh của hành động công vụ hướng về người dân.

Đằng sau đó là kỳ vọng: sẽ có thêm nhiều địa phương dám làm, dám chịu trách nhiệm vì dân, không đùn đẩy, không trì hoãn chính sách vì lo ngại thủ tục, hay tâm lý "sợ sai".

Kể từ khi Thủ tướng phát động chương trình “Cả nước chung tay xoá nhà tạm, nhà dột nát” vào tháng 10/2024, hàng loạt địa phương bắt đầu rà soát, lên kế hoạch, tính toán ngân sách. Nhưng, Bình Định chọn một hướng đi khác: Không chờ. Không lùi. Không trì hoãn.

Họ ứng tiền trước. Họ chịu trách nhiệm về sau. Và điều quan trọng hơn: họ tin rằng, mỗi ngôi nhà được xây lên sớm một ngày, là thêm một ngày người dân được an cư, điều không thể tính bằng những con số hành chính hay thủ tục.

Người đứng đầu tỉnh – Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn – không ngồi trong văn phòng để chỉ đạo từ xa, mà trực tiếp đến thăm các gia đình thương binh, hộ nghèo, người có công để hỏi han, động viên. Các Phó Chủ tịch UBND tỉnh xắn tay khuân vác vật liệu xây dựng cùng dân. Giám đốc Sở thì gọi điện từ 4 giờ sáng để đôn đốc tiến độ. 

Ở đó, hành chính không còn là hình thức – mà là hành động. Công quyền không còn là bức tường – mà là người đồng hành.

Điều đáng nói, lãnh đạo Bình Định không chỉ dừng ở quyết định chính trị, mà trực tiếp đi cùng dân: từ Bí thư Tỉnh ủy đến Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đến Giám đốc Sở, cán bộ cơ sở đều sát sao từng điểm trường hợp, từng căn nhà, từng viên gạch.

Một kiểu hành chính “xắn tay”, hiếm hoi nhưng rất đáng giá. Họ không né tránh thủ tục, nhưng cũng không để thủ tục trở thành cái cớ cho sự trì hoãn. Họ không đợi “kinh phí cấp về”, mà xem hành động vì dân là ưu tiên chính trị cấp thiết.

Trong một hệ thống công vụ mà tư duy “an toàn chính trị” đôi khi khiến nhiều lãnh đạo ngần ngại trước những bước đi không có sẵn trong tiền lệ, thì việc Bình Định mạnh dạn đi trước, làm trước, chịu trách nhiệm trước là một sự khác biệt cần được khuyến khích và nhân rộng.

Bình Định xây được trung bình 32 căn nhà mỗi ngày – một con số vượt xa nhiều tỉnh có tiềm lực kinh tế mạnh hơn. Vì họ làm bằng tất cả nguồn lực có thể: ngân sách Nhà nước, vốn vay chính sách, huy động từ xã hội hóa và quan trọng nhất là công sức, tấm lòng của cộng đồng.

“Ngay cả khi ngân sách Trung ương chưa hoàn tất thủ tục, Bình Định vẫn dám ứng tiền, dám làm và chịu trách nhiệm, cải thiện hơn 2.000 nhà ở cho người có công. Làm được như Bình Định là truyền cảm hứng, là khơi dậy niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền”.

Trong bối cảnh nhiều nơi vẫn viện dẫn lý do “chưa có ngân sách Trung ương”, “chờ phê duyệt”, “thiếu nguồn lực”…để trì hoãn các chương trình an sinh, câu hỏi đặt ra là: có phải thiếu tiền – hay thiếu quyết tâm, thiếu tinh thần dấn thân vì dân?.

Từ một câu chuyện xây nhà, ta có thể liên tưởng đến điều lớn hơn – về cách một nền quản trị hiện đại nên vận hành. Rằng quyết định hành chính tốt không chỉ dựa vào đúng quy trình, mà còn dựa vào đúng thời điểm, đúng nhu cầu và dám hành động trong giới hạn pháp luật cho phép.

Một địa phương dám ứng tiền cho dân làm nhà, chấp nhận trách nhiệm, đổi lấy niềm tin của hàng ngàn hộ gia đình, là một địa phương đang vận hành chính quyền theo đúng nghĩa phục vụ. Và điều đó có giá trị gấp nhiều lần so với những báo cáo thành tích dài hàng trang.

Sau tất cả, một căn nhà vững chắc không chỉ là nơi trú ngụ – mà còn là khởi đầu cho một tương lai có thể vươn lên. 

Và đôi khi, chính cách hành xử của chính quyền mới là điều quyết định tốc độ tương lai ấy, đến nhanh hay chậm.

Chúng ta không thiếu chính sách tốt. Nhưng rất cần những chính quyền địa phương dám hành động sớm, hành động có trách nhiệm, và quan trọng hơn cả – hành động với tinh thần đặt người dân ở vị trí trung tâm.

Nếu nhiều tỉnh thành khác có thể hành động như Bình Định, thì “xóa nhà tạm” sẽ không còn là một khẩu hiệu hay phong trào nữa, mà trở thành cam kết phát triển bao trùm thực sự, bền vững và nhân văn.

×