"Cánh đồng xanh, sạch" kiến tạo vùng nông thôn mới cho siêu đô thị TP.HCM

Hiện thực hóa mục tiêu này, TP.HCM đã và đang triển khai nhiều mô hình sáng tạo, mà tiêu biểu là mô hình “Cánh đồng xanh, sạch” và “Cánh đồng xanh thân thiện môi trường”, tạo ra bước chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của người dân.

Mô hình “cánh đồng xanh, sạch ” – giải pháp chặn đứng ô nhiễm nông thôn

Vấn đề ô nhiễm môi trường nông thôn chủ yếu do chất thải rắn từ nông nghiệp, đặc biệt là vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), chai lọ thủy tinh, nhựa, nhôm rất khó phân hủy, thường bị vứt bừa bãi xuống ruộng, kênh mương, gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn đất và nước.

Tại TP.HCM, thông qua sự chủ động của Hội Nông dân và chính quyền địa phương, đã nhân rộng mô hình "cánh đồng xanh, sạch" tại nhiều xã nông thôn mới.

Tại xã Thái Mỹ, Hội Nông dân đã triển khai mô hình cho khu vực trồng lúa rộng 150ha tại 3 ấp. Khu vực này được bố trí hàng chục thùng rác loại lớn hoặc ống bi bê tông hình trụ tại các đầu đường nội đồng, gần mương nước – nơi thuận tiện nhất cho bà con thu gom vỏ bao bì, chai lọ thuốc BVTV sau khi sử dụng. Việc này đã thay đổi thói quen "tiện đâu xả đấy" của người dân trước đây. Giờ rác thải được thu gom về nơi xử lý tập trung, giúp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường nông thôn, nhất là khi xã sắp triển khai xã nông thôn mới kiểu mẫu. Các mô hình tương tự như tại xã Tân Phú Trung cũng đã được triển khai, mang lại hiệu quả tích cực.

Ông Nguyễn Văn Đúm, nông dân trồng lúa cho biết, trước đây sau khi dùng xong phân, thuốc, chai lọ, bao bì được một số nông dân mang về nhà tiêu hủy. Tuy nhiên, một số nông dân khác lại vứt rác tại đồng ruộng dẫn đến gây ô nhiễm môi trường. “Việc xã triển khai mô hình đã giúp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường nông thôn, nhất là khi xã sắp triển khai xã nông thôn mới kiểu mẫu”, ông Đúm chia sẻ.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân xã Thái Mỹ Phạm Hùng Quân, trước khi triển khai mô hình cánh đồng xanh-sạch-đẹp cán bộ hội nông dân đã tích cực đi vận động nông dân tham gia, lên kế hoạch xin kinh phí mua thùng nhựa làm thùng rác… “Mô hình này có thành công hay không quan trọng là ý thức bảo vệ môi trường của người dân. Từ khi triển khai mô hình nông dân rất nghiêm túc bỏ rác vào thùng rác”, ông Quân bộc bạch.

Trong khi đó tại xã Hiệp Phước: Mô hình bảo vệ môi trường cũng được áp dụng cho khu vực nuôi tôm công nghiệp rộng 196ha. Người nuôi tôm cam kết không đổ bao bì thức ăn, chai lọ thuốc xuống kênh mương và tiêu hủy đúng cách. Xã còn vận động các cửa hàng hạn chế bán sản phẩm có bao bì khó phân hủy.

Từ “cánh đồng xanh, sạch” đến nông thôn mới kiểu mẫu và du lịch xanh

Mục tiêu xây dựng "cánh đồng xanh, sạch, đẹp" là một phần không thể thiếu trong Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 của TP.HCM, hướng đến nông thôn mới kiểu mẫu.

Môi trường sạch là điều kiện tiên quyết để phát triển nông nghiệp đô thị và nông nghiệp công nghệ cao của TP.HCM. Việc loại bỏ rác thải độc hại từ đồng ruộng giúp: Nâng cao chất lượng OCOP: Đảm bảo sản phẩm nông nghiệp sạch, đạt tiêu chuẩn cao, từ đó dễ dàng truy xuất nguồn gốc và gia tăng giá trị

Đồng thời, sản xuất phân bón sinh học: Một số mô hình chăn nuôi sinh học không chỉ giúp giảm ô nhiễm mà còn tăng nguồn thu từ việc sản xuất phân bón sinh học (ví dụ: đệm lót sinh học). Đây là hướng đi của nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Chương trình nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 TP.HCM tập trung phát triển các mô hình hẻm, tổ xanh, sạch, đẹp làm tiền đề cho phát triển du lịch.

Với cảnh quan hấp dẫn: Các cánh đồng và tuyến đường sạch sẽ, không rác thải, cùng với việc trồng cây xanh và tuyến đường nở hoa, tạo ra cảnh quan môi trường hấp dẫn, biến nhiều vùng quê trở thành "vùng quê đáng sống".

Kết nối số hóa: Sự kết hợp với chuyển đổi số nông thôn mới (theo Kế hoạch 4553/KH-UBND) sẽ giúp quảng bá và kết nối du lịch nông nghiệp, sinh thái thông qua bản đồ số, tạo ra những trải nghiệm du lịch thông minh, tiện lợi.

Việc xây dựng “Cánh đồng xanh, sạch” là minh chứng cho quyết tâm của TP.HCM trong việc giải quyết thách thức môi trường nông thôn, chuyển đổi từ tư duy sản xuất sang tư duy kinh tế nông nghiệp bền vững. Thành công của các mô hình này không chỉ cải thiện sức khỏe cộng đồng và bảo vệ nguồn tài nguyên mà còn tạo ra một bộ mặt nông thôn mới kiểu mẫu, thân thiện với môi trường, góp phần củng cố vị thế của siêu đô thị trong xu hướng chuyển đổi xanh toàn cầu và cam kết đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

×