Cắt rễ dây thần kinh "xấu" trả lại bước đi vững vàng cho cậu bé bị bại não co cứng 2 chân

Tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, các bác sĩ của bệnh viện vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật cắt rễ thần kinh lưng chọn lọc đầu tiên cho bệnh nhi bại não co cứng hai chi dưới.

Đây là kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngoại Thần kinh, Điện sinh lý Thần kinh và Phục hồi chức năng. Mỗi bệnh nhi được đánh giá toàn diện về tình trạng vận động, mức độ co cứng và thăm dò điện cơ trước khi chỉ định phẫu thuật.

Bệnh nhân là bé trai N.P (8 tuổi, ở Ninh Bình). Từ khi còn nhỏ, bé được phát hiện đi nhón chân, thường xuyên vấp ngã. Bố mẹ cho trẻ đi khám thì được chẩn đoán mắc bệnh bại não thể co cứng. Bé N.P đã đeo nẹp, tập luyện phục hồi chức năng không ngừng nghỉ suốt 7 năm qua.

Ca phẫu thuật này là bước ngoặt lớn đối với bệnh nhi. Chỉ sau vài tuần, tình trạng co cứng giảm rõ rệt, bé N.P có thể tự đứng, tự đi lại – điều mà trước đây gia đình chỉ dám mơ ước.

Theo bác sĩ Lê Nam Thắng – Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Phó Giám đốc Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Nhi Trung ương: “Chúng tôi thực hiện phẫu thuật bằng cách tiếp cận tủy sống với phương pháp mở một phần nhỏ cung sau các đốt sống thắt lưng để bộc lộ các rễ thần kinh cảm giác.

Cùng lúc đó, kỹ thuật điện sinh lý thần kinh được triển khai, từng rễ thần kinh được kích thích điện, tín hiệu đáp ứng của các nhóm cơ tương ứng được ghi nhận trực tiếp trên hệ thống máy chuyên dụng. Nhờ đó, ê kíp phẫu thuật xác định chính xác đâu là những rễ thần kinh gây co cứng để cắt bỏ mà vẫn giữ lại trọn vẹn chức năng vận động và cảm giác cho bệnh nhi".

Bác sĩ Nguyễn Thị Thảo – Khoa Thăm dò chức năng Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Nhi Trung ương chia sẻ thêm: “Điện sinh lý thần kinh không chỉ giúp xác định chính xác rễ thần kinh bệnh lý cần cắt mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn các rễ thần kinh kiểm soát các cơ thắt.

Nhờ vậy bệnh nhi giảm co cứng sau phẫu thuật nhưng hạn chế tối đa các rối loạn vận động cảm giác sau mổ, đặc biệt là vẫn bảo tồn hoàn toàn chức năng đại, tiểu tiện. Đây chính là bước tiến vượt bậc so với các kỹ thuật cắt rễ không chọn lọc trước đây”.

Phục hồi chức năng sau phẫu thuật chính là chìa khóa để bệnh nhi đạt được cải thiện vận động rõ rệt. Ngay khi tình trạng bệnh nhi ổn định, khoa Phục hồi chức năng tiếp tục đồng hành cùng trẻ trong hành trình tập luyện giảm co cứng.

Bác sĩ Trần Vĩnh Sơn – Phó Trưởng khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Bệnh nhi đã đồng hành với chúng tôi trong quá trình theo dõi, điều trị phục hồi chức năng suốt 8 năm qua và ngay sau phẫu thuật, trẻ được đưa vào chương trình tập luyện đặc biệt, liên tục trong nhiều tháng.

Ở 4 tuần đầu, mục tiêu chính là kiểm soát đau, duy trì vận động khớp và ngăn ngừa biến dạng. Sau giai đoạn này, chương trình phục hồi toàn diện sẽ được triển khai, giúp trẻ dần cải thiện sức mạnh cơ, khả năng thăng bằng và phối hợp vận động”.

Theo bác sĩ Thắng, bại não là một nhóm các rối loạn vĩnh viễn về phát triển vận động và tư thế, gây hạn chế về hoạt động do những tổn thương não không tiến triển xảy ra ở thời kỳ bào thai hoặc trẻ nhỏ đang phát triển.

Các rối loạn vận động của bại não thường kèm theo những rối loạn về cảm giác, nhận thức, giao tiếp và hành vi, động kinh và các vấn đề cơ xương thứ phát.

Những phương pháp điều trị như phục hồi chức năng, nẹp chỉnh hình hay thuốc giãn cơ mang lại cải thiện đáng kể cho trẻ, tuy nhiên chưa giải quyết tối ưu về mặt vận động. Trên thế giới, cắt rễ thần kinh lưng chọn lọc đã được triển khai tại nhiều trung tâm Thần kinh lớn nhằm quản lý co cứng, tạo điều kiện tốt nhất cho phục hồi chức năng.

Ca phẫu thuật cắt rễ thần kinh lưng chọn lọc đầu tiên tại Bệnh viện Nhi Trung ương không chỉ mang lại cơ hội vận động cho bệnh nhi N.P, mà còn mở ra hướng đi mới trong điều trị bại não cho trẻ em tại Việt Nam.

×