Công tác nhân sự cho Đại hội XIV: Chọn đúng người, dựng đúng thế

Công tác nhân sự cho Đại hội XIV: Cán bộ phải có đủ "Đức - Sức - Tài"

Tổng Bí thư Tô Lâm, trong bài phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 13 sáng nay, nhấn mạnh yêu cầu nhân sự cho Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV tới đây phải bảo đảm phẩm chất, năng lực, uy tín, liêm chính và hiệu quả; kiên quyết không để lọt người chạy chức, chạy quyền, tham nhũng, tiêu cực. Đây không chỉ là chỉ đạo, mà là tuyên ngôn cho một giai đoạn xây dựng bộ máy trong sạch, vững mạnh, đủ sức lãnh đạo đất nước bước vào thập niên bản lề 2025- 2035.

Trước đó, trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị, Tổng Bí thư cũng đã đưa ra một số "yêu cầu căn cốt trong công tác nhân sự", gồm có: Phẩm chất - năng lực - uy tín - liêm chính - hiệu quả; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích quốc gia-dân tộc; gần dân, trọng dân, vì dân. Ông cũng khẳng định: Trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay rất chú trọng yếu tố "Đức - Sức - Tài". Tuyệt đối không để lọt người chạy chức, chạy quyền, cơ hội, bè phái vào BCH Trung ương.

Đối với nhân sự Ủy ban Kiểm tra Trung ương cần lựa chọn giới thiệu những đồng chí bản lĩnh, công tâm, am hiểu pháp luật, tinh thông nghiệp vụ, "trong sáng như gương, sắc bén như gươm", thực sự là thanh bảo kiếm giữ gìn kỷ cương của Đảng.

Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đạt nhiều thành tựu to lớn, song cũng đối mặt thách thức mới: Chuyển đổi số, biến đổi khí hậu, cạnh tranh nhân lực chất lượng cao, và đặc biệt là vấn đề niềm tin vào bộ máy công quyền. Niềm tin ấy chỉ bền vững khi nhân sự, những người gánh vác trọng trách, thật sự “đúng người, đúng việc, đúng lúc”.

Quyền lực chỉ bền khi đặt trên nền đạo đức. Không có phẩm chất, năng lực dễ bị tha hóa; quyền lực nếu không được soi sáng bởi đạo đức sẽ trở thành công cụ cho lợi ích cá nhân. Phẩm chất không thể đo bằng hồ sơ hay bằng cấp, mà chỉ bộc lộ qua hành động và lựa chọn trước lợi ích. Có người khi ở vị trí nhỏ trong sạch, nhưng khi có quyền lực lại sa ngã. Vì vậy, phẩm chất không thể “kiểm định một lần”, mà phải được thử thách suốt quá trình công tác.

Muốn chọn người có phẩm chất, cần cơ chế giám sát độc lập và công khai. Phải để công luận soi sáng từng quyết định nhân sự, để người dân có tiếng nói. Cán bộ có phẩm chất thật thì không sợ minh bạch; chỉ kẻ yếu đuối mới sợ bị giám sát. Trong bối cảnh biến động, năng lực cán bộ không thể chỉ là “biết quản lý”, mà phải là “biết đổi mới”. Năng lực là tầm nhìn chiến lược, tư duy công nghệ, khả năng tổ chức và dám chịu trách nhiệm.

Thực tế vẫn còn tình trạng chọn người theo thâm niên, bằng cấp hay “tính đảng” hình thức hơn là năng lực thực. Có người khéo nói nhưng yếu hành động; ngược lại, người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm lại ít được trọng dụng vì “va chạm nhiều”. Một bộ máy chỉ mạnh khi có người dám đổi mới. Không thể mong bứt phá nếu chỉ chọn người “an toàn”, “dĩ hòa vi quý”.

Một người có thể được bổ nhiệm, nhưng không thể “bổ nhiệm được uy tín”. Uy tín chỉ hình thành khi người cán bộ liêm chính, công bằng, hiệu quả, biết lắng nghe dân và chịu trách nhiệm khi sai sót. Uy tín không được xây dựng bằng tuyên truyền, mà bằng hành động nhất quán. Người có uy tín cao là trung tâm quy tụ niềm tin và trí tuệ.

Ngược lại, người mất uy tín khiến tổ chức chia rẽ, tinh thần tập thể suy giảm. Vì thế, mỗi quyết định nhân sự không chỉ là chọn người cho chức vụ, mà là chọn người để làm gương.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Kiên quyết không để lọt người chạy chức, chạy quyền, tham nhũng, tiêu cực”. Bởi chạy chức, chạy quyền là dạng tham nhũng quyền lực nguy hiểm nhất, nó biến quy trình chính trị thành “thị trường mua bán”.

Một khi quyền lực bị mua chuộc, mọi chính sách dưới tay người đó cũng có nguy cơ bị chi phối. Hậu quả là niềm tin bị bào mòn, tài năng bị chôn vùi, và bộ máy trở nên trì trệ. Muốn ngăn chặn, phải công khai hóa quy trình đề bạt, có giám sát chéo, không để “nhóm nhỏ” thao túng.

Người liêm chính không cần che chở, mà cần môi trường công bằng và minh bạch để được nhìn nhận. Một bộ máy tốt không đo bằng số nghị quyết, mà bằng kết quả đối với đời sống nhân dân. Cán bộ tốt không chỉ “hoàn thành nhiệm vụ” trên giấy tờ, mà phải tạo ra thay đổi thật – trong đô thị, giáo dục, an sinh, niềm tin xã hội.

Hiệu quả không chỉ tính bằng con số, mà còn ở giá trị xã hội và bền vững: Xây dựng niềm tin, khơi dậy khát vọng, tạo nền cho phát triển lâu dài. Đó mới là “hiệu quả” mà dân mong ở người lãnh đạo.

Chữa những "căn bệnh" trong công tác cán bộ hiện nay

Thực tế cho thấy vẫn còn một số “căn bệnh” trong công tác cán bộ hiện nay. Đó là:

Đánh giá hình thức: Dựa vào hồ sơ, báo cáo, thiếu kiểm tra thực tế.

Cục bộ, phe nhóm: Đưa người thân quen, lấn át người thực tài.

Tâm lý an toàn: Không dám đổi mới, làm trì trệ bộ máy.

Thiếu giám sát độc lập: Cấp dưới ngại góp ý, công luận bị hạn chế.

Càng gần Đại hội XIV, những “kẽ hở” ấy càng cần được khép lại bằng thể chế, kỷ luật và sự liêm chính của người đứng đầu. Muốn làm được vậy, cần những giải pháp trọng tâm và cụ thể sau đây:

Một là công khai và minh bạch quy trình nhân sự: Từ quy hoạch, luân chuyển đến bổ nhiệm, cần tiêu chí rõ ràng, hồ sơ công khai, có phản hồi từ nhiều phía. Khi ánh sáng công luận chiếu vào, vùng tối của “chạy chức, chạy quyền” sẽ khó tồn tại.

Hai là đánh giá bằng kết quả thực: Đừng chỉ nhìn bằng cấp, hãy nhìn kết quả, tác động và tín nhiệm của nhân dân. Một lãnh đạo giỏi phải chứng minh bằng công trình, chính sách cụ thể đem lại lợi ích thực.

Ba là nêu gương người đứng đầu: Lãnh đạo không chỉ “ra quyết định” mà phải “ra gương”. Một tổ chức trong sạch chỉ có khi người đứng đầu thật sự liêm chính. Chọn đúng người là quan trọng, nhưng dựng đúng thế còn quan trọng hơn. Một cán bộ giỏi trong môi trường cục bộ, thiếu minh bạch, cũng sẽ bị kìm hãm. Ngược lại, trong môi trường trọng dụng thực tài, minh bạch, liêm chính, người bình thường cũng có thể phát huy thành nhân tài.

Công tác nhân sự vì thế phải gắn với xây dựng thể chế và văn hóa tổ chức. Một hệ thống biết thưởng người dám làm, xử nghiêm người sai phạm, lắng nghe dân – đó mới là “đất tốt” cho nhân tài nảy nở, để phẩm chất- năng lực- uy tín- liêm chính- hiệu quả cùng hội tụ.

Công tác nhân sự luôn là “then chốt của then chốt”. Một quyết định đúng có thể mở ra cả thập kỷ phát triển; một lựa chọn sai có thể làm chậm cả đất nước. Thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ dành cho cơ quan tổ chức cán bộ, mà cho toàn bộ hệ thống chính trị: Hãy bắt đầu từ liêm chính, minh bạch, công tâm và trách nhiệm.

Chọn đúng người là nghệ thuật của lãnh đạo. Dựng đúng thế là bản lĩnh của người cầm quyền. Khi hai yếu tố ấy gặp nhau, chúng ta sẽ có một đội ngũ cán bộ xứng đáng với niềm tin của Đảng và nhân dân, những người dám gánh vác, dám phụng sự và dám chịu trách nhiệm để đất nước vươn tới tầm cao mới.

×