Năm mới, siêu Hiệp định thương mại kết nối toàn cầu RCEP, tác động tới Việt Nam thế nào?

Đến ngày 7/12/2021, đã có 11 quốc gia phê chuẩn Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP). Khi Hiệp định được thực thi, nhiều lĩnh vực kinh tế sẽ nhận được tác động tích cực trong việc phục hồi.

Theo đó, các lợi ích chính do Hiệp định này mang lại có thể nhìn nhận ở một số nội dung như thuế quan, biện pháp phi thuế quan,… Cụ thể, lợi ích rõ nét nhất là RCEP giảm thuế nhập khẩu và củng cố quy tắc xuất xứ trong các hiệp định thương mại tự do ASEAN + 1. Hiệp định loại bỏ tới 90% thuế quan đối với hàng hóa trao đổi giữa các bên ký kết trong vòng 20 năm tới kể từ ngày có hiệu lực.

Trong đó, vào năm 2022, Trung Quốc sẽ xóa bỏ khoảng 70% thuế quan đối với các sản phẩm nhập khẩu từ ASEAN. Ở chiều ngược lại, các nước thuộc ASEAN như Brunei, Singapore, Thái Lan và Việt Nam sẽ loại bỏ khoảng 75% thuế quan đối với các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. Các loại thuế quan còn lại sẽ được xóa bỏ dần trong 20 năm.

Để tăng cường sử dụng ưu đãi thuế quan nêu trên, RCEP hợp nhất các quy tắc xuất xứ khác nhau trong các FTA ASEAN+1 và đặt ra các quy tắc nội dung khu vực. Nhiều sản phẩm yêu cầu ít nhất 40% giá trị của chúng phải được gia tăng trong các đối tác RCEP để tận dụng các ưu đãi về thuế quan.

Điều này đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của các chuỗi giá trị công nghệ cao như điện tử và ô tô, nơi các bộ phận và linh kiện được sản xuất ở các quốc gia khác nhau trong khu vực.

Thứ hai, Hiệp định RCEP sẽ tăng cường sự hài hòa của các biện pháp phi thuế quan như tiêu chuẩn sản phẩm về an toàn thực phẩm, các yêu cầu về đóng gói và nhãn mác bằng cách thúc đẩy tính minh bạch.

Cùng với đó, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế và công nhận lẫn nhau về các thủ tục đánh giá sự phù hợp của các đối tác RCEP. Theo đó, việc thừa nhận lẫn nhau về kết quả đánh giá sự phù hợp giữa hai hoặc nhiều đối tác RCEP giúp đảm bảo rằng các thương nhân không phải đối mặt với các yêu cầu hoặc thủ tục trùng lặp khi các quy định khác nhau giữa các thị trường.

Cuối cùng, RCEP sẽ kích thích thương mại điện tử xuyên biên giới và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia vào thương mại quốc tế. Nó tạo ra một môi trường thuận lợi cho thương mại điện tử như bảo vệ người tiêu dùng trực tuyến và dữ liệu cá nhân trực tuyến, đồng thời tạo điều kiện chuyển giao thông tin xuyên biên giới bằng các phương tiện điện tử và ngăn chặn việc sử dụng các yêu cầu lưu trữ dữ liệu cục bộ như một điều kiện để tiến hành thương mại điện tử trong RCEP đối tác.

Sự gia tăng của thương mại điện tử tạo cơ hội cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia vào thương mại điện tử và do đó tăng cường khả năng phục hồi của các doanh nghiệp vừa và nhỏ sau đại dịch năm 2022 và hơn thế nữa.

Điển hình, tại Singapore, tỷ trọng của doanh số bán lẻ trực tuyến trong tổng doanh số bán lẻ năm ngoái đã tăng gấp đôi mức trước đại dịch, tăng từ chỉ 5,9% vào năm 2019 lên 11,7% vào năm 2020.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, đặc biệt là các biến thể lây nhiễm như Delta và Omicron, đã củng cố tầm quan trọng của thương mại điện tử trong việc tăng cường phục hồi thương mại khu vực.