Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV: Tăng trưởng 2 con số là "ước mơ lớn", chuyên gia chỉ ra 3 vấn đề lớn cần bổ sung

Cần nhận diện rõ những thách thức đối với tăng trưởng 2 con số

Tại buổi Tọa đàm trực tuyến "Góp ý vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng" với chủ đề "Kiến tạo khát vọng Việt Nam hùng cường" do Báo điện tử Dân Việt tổ chức, PGS.TS Vũ Sỹ Cường - Giảng viên cao cấp thuộc Học viện Tài chính góp ý nhiều nội dung quan trọng vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Phân tích về mục tiêu tăng trưởng hai con số trở lên (tức từ 10% trở lên) giai đoạn 2026 – 2030, PGS.TS Vũ Sỹ Cường nhận định: "Tăng trưởng hai con số luôn là ước mơ lớn lao trong mấy chục năm cải cách của chúng ta. Trên thực tế, chúng ta gần như chưa bao giờ thực hiện được. Việc đặt mục tiêu này là một ước vọng rất lớn".

Để thực hiện được mục tiêu này, PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho rằng, cần sự quyết tâm không chỉ về mặt chính trị mà còn quyết tâm bằng những hành động cụ thể.

Cũng theo PGS.TS Vũ Sỹ Cường, tăng trưởng kinh tế đạt một hay hai con số không phải là điều người dân bình thường quan tâm nhất. Điều quan trọng hơn là mỗi người dân có cảm nhận được sự thịnh vượng đó mang lại hạnh phúc và chất lượng cuộc sống tốt hơn hay không.

Ông nhấn mạnh: "Đặt kỳ vọng cao như vậy là rất tốt, song chúng ta cũng cần cân nhắc đến bối cảnh kinh tế, chính trị và xã hội luôn biến động. Đặc biệt, phải đánh giá được rằng để đạt được mục tiêu ấy, chúng ta sẽ phải đối mặt với những thử thách nào, nhất là trong bối cảnh kinh tế thế giới đang có những biến động rất mạnh. Chẳng hạn việc Mỹ thuế rất lớn tới các mặt hàng nhập khẩu sẽ rất ảnh hưởng tới mục tiêu phát triển, trong đó có Việt Nam".

"Với những người làm chính sách kinh tế, chúng tôi thường trao đổi về sự đánh đổi đó là nếu tăng trưởng kinh tế cao, sẽ đối diện với lạm phát lớn. Nếu đặt kỳ vọng và quyết tâm thực hiện mục tiêu tăng trưởng cao, chúng ta cần phải lường trước thách thức lạm phát và các thách thức khác có thể xảy ra để đưa ra được bài toán đối đáp với điều này", PGS.TS Vũ Sỹ Cường nêu ra vấn đề cần giải quyết.

PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho biết, trong Dự thảo Văn kiện đã có một số nội dung đặt ra cách thức để đạt được mục tiêu tăng trưởng 2 con số. Ví dụ như, việc chuyển đổi số, làm mới các động lực cũ,... Tuy nhiên, vẫn có những nội dung trong dự thảo chưa đề cập nhiều, nhưng trên thực tế chúng ta vẫn phải làm, đó là phân bổ nguồn lực.

Các vấn đề lớn cần bổ sung, làm rõ

Theo ông Cường, chúng ta đặt ra mục tiêu tăng trưởng cao, thì vấn đề phân bổ nguồn lực tài chính, đất đai, con người trong bộ máy giữa Trung ương và địa phương như thế nào? Việc phân bổ này cần được đề cập cụ thể hơn trong Văn kiện.

"Trong Văn kiện cần một câu nào đó nói rõ hơn để thấy được có cơ sở trong việc phân bổ nguồn lực giữa Trung ương – địa phương. Từ đó, địa phương sẽ có cơ sở để thực hiện một cách hiệu quả hơn, hợp lý hơn", PGS.TS Vũ Sỹ Cường góp ý.

Liên quan tới an ninh năng lượng, PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho biết, trong Dự thảo Văn kiện cũng đã đặt ra vấn đề xây dựng phát triển năng lượng tái tạo, tuy nhiên, đối với Việt Nam thách thức rất lớn đó là an ninh năng lượng.

Tại sao lại vậy? Bởi, chúng ta đã trải qua tình trạng thiếu điện và nguy cơ thiếu điện vẫn còn đang hiện hữu. Khi tăng trưởng kinh tế cao, luôn luôn đi theo nhu cầu sử dụng năng lượng lớn. Tuy nhiên, tại Dự thảo Văn kiện, theo ông Cường, vấn đề an ninh năng lượng và thị trường năng lượng gần như đang bị bỏ ngỏ, chưa được đề cập.

Ông cho rằng, mặc dù, Trung ương đã có quyết định xây dựng nhà máy hạt nhân trở lại, nhưng điện hạt nhân cũng không phải là thứ duy nhất để đáp ứng vấn đề an ninh năng lượng.

Đề cập đến vấn đề phát triển nông nghiệp, nông thôn, PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho rằng, theo tính toán, lĩnh vực mang lại giá trị gia tăng lớn nhất ở Việt Nam hiện nay chính là nông nghiệp, trong khi các ngành khác chưa đạt được mức độ tương tự.

Ông đồng thời lưu ý, Việt Nam đang đối diện với bài toán già hóa dân số – vấn đề vẫn chưa được đề cập trong dự thảo văn kiện. Đây là thách thức lớn trong khoảng 10 năm tới, bởi quá trình già hóa sẽ tác động trực tiếp đến lực lượng lao động trong nông nghiệp. Hiện nay, đa số người làm nông là lao động trung niên, và nguy cơ thiếu hụt thế hệ kế cận trong sản xuất nông nghiệp đang hiện hữu.

Theo ông Cường, duy trì và phát triển ổn định ngành nông nghiệp để bảo đảm an ninh lương thực, giá trị xuất khẩu, đồng thời gắn với yêu cầu an toàn, an ninh quốc gia trong mọi tình huống. Tuy nhiên, những nội dung này trong dự thảo hiện vẫn còn khá mờ nhạt.

Đề cập đến vấn đề biến đổi khí hậu, PGS.TS Vũ Sỹ Cường nhấn mạnh: "Biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến nông nghiệp. Trong phần phân tích của Dự thảo Văn kiện cần làm rõ hơn biến đổi khí hậu tác động như thế nào đến lĩnh vực này. Đồng thời, Dự thảo Văn kiện cần nêu cụ thể hơn các đối sách và giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu trong nông nghiệp, cũng như định hướng chuyển đổi nghề nghiệp ở khu vực nông thôn. Đây là nội dung đặc biệt quan trọng, bởi tại nhiều địa phương thường xuyên chịu cảnh ngập lụt, vấn đề chuyển đổi lao động và sinh kế sẽ được thực hiện ra sao?"

Ông Cường cũng chỉ ra một vấn đề đáng quan tâm khác – thiếu hụt lao động trẻ. Từ kết quả khảo sát thực tế tại nhiều doanh nghiệp, ông cho biết các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, khai thác mỏ… đang gặp khó khăn trong tuyển dụng, đặc biệt là lao động trẻ cho những công việc nặng, đòi hỏi kỹ năng và sức bền. Hiện phần lớn lao động trong các ngành này là người đã lớn tuổi, trong khi lớp kế cận gần như không có.

“Đây là vấn đề cần được nhìn nhận và bổ sung vào Dự thảo Văn kiện, vì nó gắn trực tiếp với chiến lược lao động, việc làm và phát triển bền vững trong nông nghiệp, nông thôn,” PGS.TS Vũ Sỹ Cường nhấn mạnh.

×