Vụ hai anh em ruột mất đất vì phường chứng thực hợp đồng khống: Chính quyền trả lời cũng như không

Trả lời "chờ tòa xử"

Liên quan đến bài viết "Hai anh em ruột mất đất vì UBND phường chứng thực hợp đồng khống" đăng ngày 31/5/2021 trên báo Báo Dân Việt , để rộng đường dư luận, ngày 1/6, Báo Dân Việt gửi câu hỏi đến UBND TP.Đông Hà nhằm làm rõ những thắc mắc của độc giả.

Nội dung câu hỏi như sau: Đề nghị UBND TP.Đông Hà cho biết quy trình chuyển nhượng, cấp quyền sử dụng đất từ anh em Lâm – Quỳnh qua tên bà Liên. Những cơ quan nào liên quan đến việc này? Cá nhân, đơn vị nào phải chịu trách nhiệm về những vi phạm đã được TAND tỉnh Quảng Trị nêu ra. 

Cụ thể ở đây là UBND phường 5 đã chứng thực khống hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất; UBND thị xã Đông Hà (nay là thành phố) dựa trên hồ sơ chứng thực khống để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Liên. UBND TP.Đông Hà sẽ xử lý vụ việc như thế nào?

Vụ việc này có dấu hiệu làm giả hồ sơ giấy tờ; sử dụng hồ sơ giấy tờ giả hay không? Nếu có, phải xử lý thế nào?

Báo Dân Việt đã cử PV gửi câu hỏi đến UBND TP.Đông Hà và đề nghị được phỏng vấn trực tiếp.

Đáp lại, ông Lê Minh Thiện – Phó Chánh Văn phòng UBND TP.Đông Hà cho biết, lãnh đạo thành phố không trả lời trực tiếp, chỉ trả lời qua văn bản.

Đến ngày 22/6, ông Lê Minh Thiện thừa lệnh Chủ tịch UBND TP.Đông Hà, ký thay Chánh Văn phòng gửi văn bản số 1254/UBND-VP đến PV Dân Việt để trả lời.

Nội dung trả lời như sau: Vụ việc đã được TAND tỉnh Quảng Trị giải quyết tại bản án hành chính sơ thẩm số 03/2021/HC-ST ngày 29/4/2021 "V/v khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai". Tuy nhiên, bản án đã bị kháng cáo, yêu cầu toà án cấp phúc thẩm giải quyết và đã được TAND cấp cao tại Đà Nẵng thụ lý.

Theo đó, UBND TP.Đông Hà là đương sự trong vụ án trên nên phải chờ kết quả giải quyết của TAND cấp có thẩm quyền. Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật thì các đương sự của vụ án, trong đó có UBND TP.Đông Hà sẽ tổ chức thực hiện bản án.

Được biết, ngày 15/6/2021, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã có thông báo thụ lý xét xử phúc thẩm vụ án hành chính "về việc khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai" nêu trên theo kháng cáo của bên khởi kiện là Nguyễn Kỳ Lâm. Anh Lâm kháng cáo đối với toàn bộ bản án sơ thẩm số 03.

Luật sư Mai Quốc Việt – Công ty Luật FDVN (Đoàn Luật sư Đà Nẵng) cho rằng, việc trả lời bằng văn bản của UBND TP.Đông Hà không sai luật, nhưng nội dung trả lời có ý "né tránh cung cấp thông tin cho báo chí". 

Bởi, các câu hỏi mà Báo Dân Việt đưa ra đang muốn làm rõ quy trình thực hiện công việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; việc xử lý các sai phạm khi thực hiện công việc của các cá nhân, đơn vị là như thế nào khi bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Quảng Trị đã tuyên thể hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là có sai sót.

Những nội dung câu hỏi nêu trên cũng không thuộc danh mục tài liệu bí mật, không thuộc các trường hợp từ chối cung cấp thông tin, theo như quy định tại  khoản 2, Điều 38 Luật Báo chí 2016, như thuộc các trường hợp Thông tin thuộc danh Mục bí mật, Thông tin về vụ án đang được Điều tra hoặc chưa xét xử,…

Trong khi đó, báo chí với trách nhiệm giám sát, phản biện và quản lý xã hội nên những nội dung mà báo chí đang hỏi, đề nghị cơ quan nhà nước cung cấp thông tin sẽ phản ánh các vấn đề tiêu cực, làm rõ được các sai phạm, đưa ra công luận để mọi người biết để tránh mắc phải, giúp các cơ quan thực hiện đúng các quy định khi tác nghiệp hơn.

"Vậy nên, theo tôi trong trường hợp này, UBND TP.Đông Hà nên có sự trao đổi, cung cấp thông tin trung thực, thẳng thắn với cơ quan báo chí để người dân, các cơ quan, tổ chức ban ngành hiểu rõ sự việc; có phương án, cách thức giải quyết phù hợp, tránh những dư luận xã hội không tốt. 

Các bộ phận tham mưu cần có đánh giá, phân tích, tham mưu cho lãnh đạo để kịp thời cung cấp thông tin cho báo chí, như vậy mới góp phần xây dựng Chính phủ kiến tạo mà Đảng và Chính phủ đang cố gắng xây dựng" - Luật sư Mai Quốc Việt cho hay.

Mất đất vì hợp đồng khống

Như Dân Việt đã có bài viết nêu trên, phản ánh hai anh em ruột Nguyễn Kỳ Lâm (SN 1990) và Nguyễn Hương Dạ Quỳnh (SN 1992, cùng trú khu phố 5, phường 3, TP.Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) được bố là ông Nguyễn Hữu Phúc và mẹ là Lê Thị Nguyệt tặng thửa đất vào năm 2004, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ số Đ62) đứng tên của hai anh em, do UBND thị xã (nay là thành phố) Đông Hà cấp.

Tháng 7/2004, bố, mẹ Lâm-Quỳnh ly hôn. Ông Phúc nuôi dưỡng và trở thành người đại diện theo pháp luật của hai con. Sổ đỏ Đ62 do bà Nguyệt cất giữ.

Năm 2013, bà Nguyệt mất do bệnh tật, giấy CNQSDĐ bị thất lạc.

Ngày 6/8/2020, anh Lâm đến Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP.Đông Hà thì bất ngờ biết được, ngày 18/7/2006, mình và em gái đã ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) mảnh đất Đ62 cho bà Lưu Thị Diệu Liên (gọi là hợp đồng N1), hợp đồng kèm theo trích lục có chứng thực của Phó Chủ tịch UBND phường 5, thị xã Đông Hà.

Giấy CNQSDĐ mang tên anh Nguyễn Kỳ Lâm và chị Nguyễn Hương Dạ Quỳnh, nhưng phần chứng thực lại ghi người sử dụng đất là Nguyễn Lâm Kỳ và Nguyễn Thị Dạ Quỳnh.

Vậy mà ngày 9/8/2006, UBND thị xã Đông Hà vẫn cấp giấy CNQSDĐ số AE 549153 (gọi là AE 54) mảnh đất Đ62 cho bà Liên.

Ngày 16/7/2019, bà Liên bán mảnh đất Đ62 cho anh Thái Thanh Hoàn. Đến ngày 22/7/2019, anh Hoàn cắm sổ đỏ mảnh đất Đ62 vào ngân hàng để vay vốn.

Anh Lâm, chị Quỳnh khởi kiện UBND TP.Đông Hà ra TAND tỉnh Quảng Trị, đề nghị huỷ giấy CNQSDĐ số AE 54; buộc UBND TP.Đông Hà cấp lại giấy CNQSDĐ của mảnh đất Đ62 cho hai anh em.

Kết luận giám định số 10/PC09 ngày 25/1/2021 của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Trị đã làm rõ, chữ ký và chữ viết trong hợp đồng CNQSDĐ số N1 giữa anh Lâm, chị Quỳnh với bà Liên không phải chữ ký của anh Lâm và chị Quỳnh.

TAND tỉnh Quảng Trị xử sơ thẩm xác định, việc UBND phường 5, thị xã Đông Hà ký chứng thực hợp đồng CNQSDĐ số N1 là vi phạm quy định. Vì vậy, hợp đồng N1 bị vô hiệu từ khi ký kết, do đó việc cấp giấy CNQSDĐ cho bà Liên là không đúng quy định.

Dù vậy, TAND tỉnh Quảng Trị lại cho rằng, bà Liên đã bán mảnh đất Đ62 cho anh Hoàn. Khi mua đất, anh Hoàn không biết hợp đồng vô hiệu của bà Liên; đồng thời giao dịch của bà Liên với anh Hoàn đã được cơ quan chức năng công chứng, chứng thực…, cho nên đó là giao dịch ngay tình, đúng quy định.

TAND tỉnh Quảng Trị kết luận, mặc dù hợp đồng CNQSDĐ giữa bà Liên với anh Lâm, chị Quỳnh vi phạm điều cấm, không có hiệu lực và bị vô hiệu kể từ khi giao kết hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ.

Tuy nhiên, sau đó bà Liên và anh Hoàn đã thực hiện giao dịch dân sự khác ngay tình, đúng quy định nên được pháp luật bảo vệ?! 

Do đó, TAND tỉnh Quảng Trị bác yêu cầu tuyên huỷ giấy CNQSDĐ số AE 54 do UBND thị xã Đông Hà cấp cho bà Liên; đồng thời giữ nguyên QSDĐ của anh Hoàn.

Anh em Lâm-Quỳnh cho rằng, giấy tờ giả mạo, không phát sinh từ quan hệ dân sự, giao dịch dân sự. Việc TAND tỉnh Quảng Trị vận dụng và tuyên bố giao dịch vô hiệu để bảo vệ người thứ 3 ngay tình là không đúng quy định.

Nhiều luật sư cũng đưa ra viện dẫn pháp luật và cho rằng, cần xét lại phán quyết của toà cấp sơ thẩm; đồng thời đề nghị làm rõ trách nhiệm của chính quyền trong vụ án này.