Không kém ĐT Anh về kỹ chiến thuật, vì sao Iran lại thua tan nát?

Xem trận ra quân của bảng B World Cup 2022 của ĐT Anh và ĐT Iran, sự khác biệt về đẳng cấp của 2 đội bóng thể hiện ngay trên tỷ số của trận đấu.

Về phía đội Iran, đây là 1 thất bại quá nặng nề, ra ngoài dự tính. So với các môn thể thao đối kháng tập thể phổ biến, chỉ có kết quả thắng hoặc thua, riêng môn bóng đá là có thêm kết quả hòa. Nhưng thực tế với 1 đội bóng, kết cục của 1 trận đấu ngoài thắng, thua hay hòa còn có 1 trạng thái nữa, đó là dù thua nhưng có được bàn thắng danh dự. Các cầu thủ Iran đã rất nỗ lực thi đấu để có được bàn thắng mặc dù bị dẫn tới 4 – 0, mặc dù họ ý thức rõ ràng rằng với cách biệt đó sẽ không thể có được 1 trận hòa. Vì vậy, giống như 1 hiệp sỹ, các cầu thủ Iran mặc dù thất bại trước các cầu thủ Anh, nhưng họ vẫn bảo vệ được danh dự của mình bằng 2 bàn thắng vào lưới đối thủ mạnh hơn rất nhiều. Họ bảo toàn được danh dự vì đã không ngừng chiến đấu khi thời gian của trận đấu vẫn còn.

Trong bóng đá hiện đại, chiến thuật của 1 đội bóng là rất quan trọng, nhưng về căn bản, chiến thuật mà HLV sử dụng vẫn là sự phân công, sắp xếp các cầu thủ mà ông ta có trong tay theo năng lực của họ. Vì vậy, việc Iran thua tan nát 2 – 6 trước ĐT Anh cũng thật khó để đổ cho chiến thuật của HLV Iran là không đúng hay không phù hợp. Câu chuyện ở đây chính là sự khác biệt về mặt đẳng cấp của cầu thủ 2 đội.

Vậy đâu là sự khác biệt tạo nên khác biêt về mặt đẳng cấp của các cầu thủ Anh và các cầu thủ Iran?

Về thể lực và thể hình, các cầu thủ Iran không thua kém các cầu thủ Anh. Về khéo léo trong các động tác kỹ thuật cá nhân hay ý thức chiến thuật, cũng thật khó nói các cầu thủ của Anh hơn các cầu thủ Iran. Về độ quái, các tiểu xảo, kỹ năng thi đấu, các cầu thủ Iran cũng không đến nỗi quá kém cạnh. Nhưng có 1 thứ mà trong trận đấu này thể hiện rất rõ, đó là khả năng đưa ra quyết định đúng trong các thời khắc của trận đấu. Chẳng hạn, khi 1 tiền đạo ở trong khu vực 16m50, anh ta phải quyết định tức thời rằng sẽ dứt điểm về phía cầu môn đối phương hay chuyền bóng cho đồng đội. Hay như 1 tiền vệ khi có bóng, anh ta phải quyết định đi bóng hay chuyền bóng cho đồng đội? Rồi chuyền bóng cho ai là hợp lý?

Môn bóng đá là 1 môn đặc biệt, không có tình huống nào hoàn toàn giống với tình huống nào. Luôn có các biến số tạo ra sự khác biệt cho các tình huống, như tốc độ bóng, vị trí của các cầu thủ đối phương, của đồng đội, của cầu môn đối phương … chính vì vậy việc đưa ra quyết định xử lý thế nào cho 1 tình huống bóng cụ thể phụ thuộc hoàn toàn vào khả năng nhận định tình huống và khả năng đưa ra quyết định tức thời của mỗi cầu thủ. Và khả năng đưa ra các quyết định đúng, các quyết định hợp lý trong các khoảnh khắc, các tình huống trong trận đấu tạo nên sự khác biệt về mặt đẳng cấp của các cầu thủ. Dù họ có thể lực thể hình như nhau và được đào tạo, trang bị kỹ thuật cá nhân và ý thức chiến thuật như nhau.

Ở trận đấu này, ta thấy số lần các cầu thủ Iran trong các tình huống xử lý bóng của mình đã đưa ra những quyết định không phù hợp, không đúng nhiều hơn rất nhiều so với các cầu thủ Anh. Kiểu như khi nên quyết đoán dứt điểm thì tiền đạo Iran lại cầu toàn chuyền bóng cho đồng đội. Hoặc khi cần đá đơn giản, chuyền bóng nhanh cho đồng đội ở trước mặt thì tiền vệ Iran lại chọn phương án làm động tác giả qua người để rối mất bóng.

Đã có lúc, người ta nghĩ rằng khoảng cách giữa trình độ bóng đá châu Á và châu Âu đang được thu hẹp lại, nhưng qua trận đấu của 2 đội bóng hàng đầu 2 châu lục, ta thấy rằng khoảng cách đó vẫn còn rất lớn.