Bình luận
0
Trong lịch sử hình thành và phát triển của ngành múa, mỗi giai đoạn lịch sử đều gắn với những tên tuổi bậc thầy. Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly là một trong những trường hợp như thế. Ông được nhiều thế hệ đồng nghiệp, hậu bối, học trò kính trọng gọi “đại thụ ngành múa”, “cánh chim đầu đàn của múa Việt Nam”, “nhà sư phạm tài năng, đức độ”… Mỗi cách gọi đều là sự ghi nhận những đóng góp và ảnh hưởng của ông với nghệ thuật múa Việt Nam.
Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly tên thật là Nguyễn Đình Thái, sinh ngày 6/7/1930 tại Hải Dương (nay là Hải Phòng). Những năm 1950, khi đang làm việc ở Đoàn Ca múa Nhân dân Trung ương tại chiến khu Việt Bắc, ông được cử sang học múa tại Học viện Nghệ thuật Bắc Kinh – Trung Quốc. Sau 5 năm theo học, ông tốt nghiệp Thủ khoa khoa Biên đạo múa với tác phẩm đầu tay Phá xiềng (Nghệ sĩ Ưu tú Hoàng Điệp biểu diễn - âm nhạc Nguyễn Đình Tích).
Về nước, ông là một trong những người gầy dựng nên Trường Múa Việt Nam (nay là Học viện Múa Việt Nam) và giữ cương vị Phó Hiệu trưởng. Trong thời gian này, ngoài cương vị quản lý và giảng dạy, ông đã dàn dựng nhiều tác phẩm múa, kịch múa lớn để đời.
Thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly giữ vai trò chỉ đạo Đoàn Ca múa Giải phóng. Ông từng đi vào chiến trường miền Nam, trở thành Phó Vụ Trưởng vụ văn nghệ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Sau ngày Việt Nam tái thống nhất, ông góp phần thành lập Trường Múa TP Hồ Chí Minh. Ông tiếp tục tham gia vào các lĩnh vực sáng tác, huấn luyện, lý luận, biểu diễn và quản lý. Ông mất đột ngột vào ngày 6/4/1992 tại Huế khi 62 tuổi.
Giáo sư Thái Ly được trao danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt đầu tiên năm 1984 và được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 1996 với cụm tác phẩm Bả Khó, Bà mẹ Miền Nam, Bài ca hi vọng, Katu, Cánh chim và ánh mặt trời. Ông là cá nhân đầu tiên của ngành múa nhận được giải thưởng cao quý này.
Sự nghiệp sáng tác của Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly bao gồm nhiều tác phẩm múa và kịch múa, trong đó nhiều tác phẩm đã trở thành trở thành kinh điển trong nghệ thuật múa Việt Nam như: Đôi bờ, Cánh chim và ánh mặt trời, Katu, Hái hoa dâng Bác (kịch múa), Bà mẹ miền Nam (kịch múa), Bả Khó (kịch múa)...
Những sáng tác trong những năm chiến tranh Việt Nam như Xuống đường, Bài ca hy vọng, Hoa sen Đồng Tháp, Hội nghị Diên Hồng, Tiếng cồng vượt thác, Chông đồng khởi, Du kích vót chông, Xé ảnh tổng Ngô...
Thời kỳ hòa bình ông có các tác phẩm múa Mâm vàng Cửu Long, Tiếng chày trên sóc Bom Bo...
Trong đó, tác phẩm múa Katu được Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly dàn dựng cùng Ngân Quý thể hiện cô gái dân tộc Cơ Tu trong hình tượng Phật bà nghìn tay nghìn mắt là một tác phẩm tiêu biểu cho múa dân tộc. Tác phẩm đã giành Huy chương bạc trong Hội diễn Nghệ thuật toàn quốc năm 1962 và giải thưởng quốc tế tại Bulgaria. Katu cũng được người dân Cơ Tu ở miền Trung biểu diễn và đã được biểu diễn rộng rãi trên các sân khấu trong nước và quốc tế.
Cánh chim và mặt trời cũng là một tác phẩm tiêu biểu của ông với "hình ảnh cánh chim vùng lên trong mưa gió, cố bay lên đón ánh mặt trời để nói về khát vọng tự do" đã được Nghệ sĩ Nhân dân Chu Thúy Quỳnh và nhiều nghệ sĩ khác biểu diễn thành công.
Mâm vàng Cửu Long ra mắt năm 1977 và liên tục từ năm 1977-1987, tác phẩm được biểu diễn trong nhiều chương trình khác nhau, được trao Huy chương Vàng đầu tiên ở Liên hoan Ca Múa Nhạc chuyên nghiệp tại Hà Nội sau năm 1980.
Về kịch múa, ông là người đã biên đạo cho vở kịch múa (ballet) đầu tiên của Việt Nam là Hái hoa dâng Bác vào năm 1960. Sau này ông lại dàn dựng cho 2 vở kịch múa Bà mẹ miền Nam và Bả Khó đều trở thành những vở vũ kịch kinh điển của Việt Nam.
Đóng góp của Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly cho nghệ thuật múa không chỉ dừng ở khối lượng tác phẩm đồ sộ, mà còn ở công tác lý luận, xây dựng giáo trình đào tạo, phát triển nghệ thuật múa trên nền tảng gìn giữ bản sắc dân tộc và tiếp thu tinh hoa thế giới. Tư duy sáng tạo của ông đã ảnh hưởng sâu rộng đến nghệ thuật múa Việt Nam suốt nhiều thập niên. Không chỉ vậy, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly còn là nghệ sĩ múa đầy tài năng.
Theo Nghệ sĩ Nhân dân Ứng Duy Thịnh, Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly ghi dấu ấn sâu sắc trong nghệ thuật múa Việt Nam với 3 yếu tố chủ đạo: tính dân tộc, hình tượng nghệ thuật sâu sắc và ngôn ngữ biểu đạt giàu hình ảnh. Tính dân tộc luôn là nền tảng xuyên suốt trong các tác phẩm của ông, thể hiện qua đề tài gắn bó mật thiết với quê hương, đất nước và con người Việt Nam.
Từ cuộc sống chiến đấu kiên cường của đồng bào Tây Nguyên (Katu), khát vọng tự do cháy bỏng (Cánh chim và ánh mặt trời) đến hình ảnh người mẹ miền Nam kiên cường (Bà mẹ miền Nam)…, các tác phẩm của ông thấm đẫm tinh thần dân tộc và tình yêu sâu sắc với con người.
Không chỉ đơn thuần phản ánh hiện thực, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly còn vận dụng tư duy hiện đại để nâng tầm nghệ thuật múa, tạo nên những tác phẩm vừa giàu chất thơ, triết lý vừa có cấu trúc chặt chẽ và ngôn ngữ hình thể sáng tạo.
Tại hội thảo Giáo sư, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly - cuộc đời và sự nghiệp nhân kỷ niệm 91 năm ngày sinh của ông, Tiến sĩ – Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam khẳng định: “Nghệ thuật múa Việt Nam tự hào có một tên tuổi lớn như Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly. Ông đã để lại di sản đồ sộ trong sự nghiệp hình thành và phát triển nghệ thuật múa Việt Nam trên cả 4 lĩnh vực: sáng tác, đào tạo, lý luận và biểu diễn. Những đóng góp của ông không chỉ nằm trong khuôn khổ của một môn nghệ thuật mà có sức lan tỏa rộng lớn cả không gian, thời gian”.
Trước đó, nhạc sĩ Ca Lê Thuần cũng từng nói về Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly rằng: "Thái Ly trở thành một người nghệ sĩ lớn của ngành múa Việt Nam, bởi ông đã tiếp cận với nghệ thuật múa bằng cả ba con đường triết học, tâm lý học và xã hội học. Do đó, các tác phẩm của ông luôn phù hợp với công chúng, với xã hội nhằm hướng con người đến những vấn đề lớn lao của đất nước và thời đại".
Theo Nghệ sĩ Nhân dân Lê Huân, Giáo sư – Nghệ sĩ Nhân dân Thái Ly là một trong những biên đạo múa Việt Nam đi tiên phong sử dụng ngôn ngữ múa cổ điển châu Âu vào trong các tác phẩm múa dân gian, dân tộc từ những năm 60 của thế kỷ 20.
Ngoài công tác quản lý và sáng tác, ông là thầy giáo của nhiều nghệ sĩ tên tuổi như: Nghệ sĩ Nhân dân Chu Thúy Quỳnh, Nghệ sĩ Nhân dân Kim Quy, Nghệ sĩ Nhân dân Lê Huân, Nghệ sĩ Ưu tú Thành Lộc…
Mới đây, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng hồ hởi chia sẻ câu chuyện kết nối với một anh chàng có họ và tên giống y hệt nghệ danh của mình.
Nhờ có phong độ tốt, hậu vệ Võ Anh Quân gần như chắc chắn sẽ được HLV Kim Sang-sik điền tên vào danh sách rút gọn của U22 Việt Nam tham dự SEA Games 33.
Chia sẻ
Dự án Hồ chứa nước Sông Ray 2 với vốn đầu tư công không chỉ là giải pháp chiến lược cho an ninh nguồn nước mà còn sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân tại TP.HCM mới.
Chia sẻ
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bác bỏ các cáo buộc từ phương Tây rằng Nga có kế hoạch tấn công các nước châu Âu, đồng thời cho biết Moscow sẵn sàng chính thức hóa điều này trong một cam kết bảo đảm an ninh bằng văn bản.
Chia sẻ
TP.HCM vừa tiếp tục xem xét, gỡ vướng pháp lý cấp sổ hồng cho 5 dự án trên địa bàn nằm đảm bảo quyền lợi cho người dân, khơi thông nguồn cung nhà ở.
Chia sẻ
Trong ngày "cao điểm" dịp Black Friday 2025, hàng loạt cửa hàng, siêu thị, trung tâm thương mại tràn ngập các biển khuyến mãi giảm giá từ 30 - 80%. Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng đông khách mua sắm, có nơi khách chỉ đến xem nhưng không mua.
Chia sẻ
Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng đã bùng phát tại một kho hàng nằm trong hẻm 90, đường 100, phường Tăng Nhơn Phú (TP.Thủ Đức cũ), nhiều xe cứu hỏa và cán bộ chiến sĩ được điều đến hiện trường để dập tắt ngọn lửa lan rộng.
Chia sẻ
AI đang giúp nhiều doanh nghiệp xuất khẩu số tăng tốc, giảm nhân sự nhưng vẫn xử lý được khối lượng công việc lớn, từ chăm khách quốc tế đến marketing tự động, song yếu tố con người vẫn giữ vai trò quyết định bản sắc và chiến lược.
Chia sẻ
Ngày 28/11, Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã chính thức bế mạc; ông Hồ Thanh Thủy - Phó Bí thư Tỉnh ủy được hiệp thương giữ chức Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau.
Chia sẻ
Một sự cố hỏa hoạn nghiêm trọng vừa xảy ra vào sáng ngày 28/11 tại một garage sửa chữa ô tô trên địa bàn phường Long Trường, gây cháy rụi chiếc xe hơi 5 chỗ chỉ còn trơ khung sắt.
Chia sẻ
Dòng chảy của tiền hôm nay trên thị trường chứng khoán Việt Nam diễn biến tích cực khi sắc xanh hiện diện ở nhiều nhóm ngành dẫn dắt.
Chia sẻ
Nhờ bộ tứ nhà Vingroup bứt phá kéo điểm, nhóm bất động sản giữ sắc xanh dù sắc đỏ áp đảo. Toàn thị trường cũng “xanh vỏ, đỏ lòng” khi VN-Index tăng hơn 6 điểm nhưng phần lớn cổ phiếu đang đối diện với lực bán mạnh.
Chia sẻ
Tân Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng từng học tại Đại học Waseda ở Nhật Bản, nhiều năm công tác tại Bộ Kế hoạch - Đầu tư và làm lãnh đạo tỉnh Hà Nam, Quảng Bình và Quảng Ninh.
Chia sẻ
Từ 15/12/2025, Nghị định 279/2025/NĐ-CP có hiệu lực. Theo đó, tổ chức, cá nhân trực tiếp cứu giúp, đưa nạn nhân tai nạn giao thông đi cấp cứu được hỗ trợ từ Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ. Đặc biệt, nạn nhân bị thương, gia đình nạn nhân tử vong được hỗ trợ theo tỷ lệ tổn thương từ nguồn quỹ này.
Chia sẻ
Các chuyên gia cho rằng, việc lựa chọn công nghệ không nên chỉ dựa vào xu hướng thị trường hay tên gọi "thời thượng" mà phải đặt trong bối cảnh thực tiễn Việt Nam đang ở đâu trong chuỗi công nghiệp toàn cầu, khả năng làm chủ được điều gì, đóng góp gì, và vị trí nào là hợp lý.
Chia sẻ
Phát biểu nhận nhiệm vụ làm tân Chủ tịch UBND TP Hà Nội, Ủy viên Trung ương Đảng Vũ Đại Thắng đã nêu rõ 5 nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới của chính quyền Thủ đô Hà Nội.
Chia sẻ
Chỉ một ngày sau Lễ công bố chính thức chuyển đổi sang mô hình Tổng Công ty, Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC) đã ngay lập tức triển khai những nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn mới.
Chia sẻ
Ngày 28/11, các cơ quan chống tham nhũng Ukraine NABU và SAP khẳng định họ đang tiến hành khám xét nhà riêng của Andriy Yermak, Chánh Văn phòng Tổng thống. Giới quan sát cho rằng việc khám xét có thể liên quan đến sức ép từ Washington, hoặc từ phe đối lập, nhằm vào ông Zelensky.
Chia sẻ
Không phải Đặng Văn Lâm, Nguyễn Đình Triệu hay Patrik Lê Giang, cũng chẳng phải Nguyễn Filip hay Trần Trung Kiên, mà Trần Minh Toàn của Becamex TP.HCM mới là thủ môn có số lần cứu thua nhiều nhất sau 11 vòng đầu tiên tại V.League 2025/2026.
Chia sẻ
Diễn viên Lý Hùng vắng mặt trong buổi hội ngộ “đệ nhất mỹ nhân màn ảnh” Diễm Hương - người tình màn ảnh ăn ý nhất ở thập niên 90.
Chia sẻ
Đồng hành cùng Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt - Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã miễn phí vận chuyển hàng cứu trợ tới các tỉnh Nam Trung Bộ đang chịu thiệt hại nặng do mưa lũ.
Chia sẻ
"Có thể thấy, ở nhiều khu vực nông thôn có một sự xáo trộn rất lớn về nhân lực lao động trẻ giữa các tỉnh, có khuynh hướng dịch chuyển từ những "tỉnh nghèo" - nơi có ít việc làm - sang "tỉnh giàu" - nơi có khu công nghiệp, dịch vụ hay nhiều việc làm hơn", ông Nguyễn Trần Lâm, Chuyên gia tư vấn của Quỹ Nông nghiệp Liên hợp quốc (IFAD) cho biết như vậy khi trao đổi với Dân Việt.
Chia sẻ
Sáng 28/11, Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh An Giang lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã hiệp thương nhân sự. Theo đó, bà Trần Thị Thanh Hương, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh An Giang tiếp tục giữ chức Chủ tịch nhiệm kỳ 2025-2030.
Chia sẻ
Loại rau giá rẻ này có thể giúp hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol, và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, đang là rau theo mùa được yêu thích.
Chia sẻ
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường vừa yêu cầu các sở, ngành khẩn trương hoàn thiện hồ sơ các dự án cầu Cần Giờ, Thủ Thiêm 4 và Phú Mỹ 2. Mục tiêu là đảm bảo mốc thời gian quan trọng, trong đó có việc trình HĐND thông qua và chuẩn bị khởi công ngay đầu năm 2026.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất hôm nay từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, khi bão số 15 KOTO đang quần thảo trên biển Đông, một áp thấp mới đã xuất hiện, dự báo ngày mai (28/11) đổ bộ biển Đông.
Chia sẻ
Tiếp nối thành công của chương trình hợp tác giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) trong việc hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, ông Đặng Văn Bảo, Chủ tịch Hiệp hội CropLife Việt Nam khẳng định, các thành viên của Hiệp hội sẽ tiếp tục đồng hành cùng nông dân nâng cao giá trị nông nghiệp vì mục tiêu giảm phát thải, chuyển đổi xanh.
Chia sẻ
Sáng 28/11, tại Phú Thọ diễn ra khai mạc trọng thể Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Chia sẻ
Sau 2 năm nhận bàn giao, phần đông chủ xe VF 6 thừa nhận, đây là một mẫu xe “có tất cả trong một”, từ sức mạnh khủng, trang bị hơn hẳn xe xăng cùng phân khúc tới chi phí chẳng phải nghĩ.
Chia sẻ
Sáng 28/11, với phương châm "Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển", Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN) tỉnh An Giang lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã chính thức khai mạc. Sự kiện mang ý nghĩa chính trị sâu sắc, diễn ra trong bối cảnh An Giang vừa hoàn thành công cuộc sắp xếp, kiện toàn bộ máy hệ thống chính trị theo hướng "tinh - gọn - mạnh - hiệu năng".
Chia sẻ
Trong thế giới thể thao cổ đại, không ai sánh nổi Gaius Appuleius Diocles, người đánh xe ngựa La Mã được trả lương cao đến mức vượt xa mọi VĐV hiện đại. Từ những cuộc đua sinh tử trên đấu trường Maximus, Diocles đã tích lũy khối tài sản khổng lồ tương đương hàng chục tỷ USD ngày nay, trở thành “vua đường đua” và là huyền thoại giàu có nhất trong lịch sử nhân loại.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Tuệ Lâm 
