Phát triển đô thị TOD: TP.HCM sẽ khai thác 11 vị trí ưu tiên, kỳ vọng huy động 7,8 tỷ USD để tái đầu tư

Tại hội thảo “Hành trình hiện thực hóa đô thị TOD Việt Nam: Cơ hội và thách thức” hôm nay 19/11 tại TP.HCM, thông tin chiến lược đã được nêu ra: TP.HCM sẽ phát triển TOD tại 11 vị trí thí điểm (quy mô tới 1.700-1.800ha) dọc các tuyến Metro số 1, số 2 và Vành đai 3, đồng thời đặt mục tiêu đến năm 2035 huy động 7,8 tỷ USD từ quỹ đất TOD để tái đầu tư cho hạ tầng giao thông công cộng.

TOD - “xương sống” cho phát triển đô thị tại TP.HCM mới

"Siêu đô thị" TP.HCM sau khi hợp nhất với 2 tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu từ 1/7/2025 đã trở thành động lực mới thu hút vốn đầu tư trong nước lẫn quốc tế, tái định hình không gian đô thị theo hướng đa trung tâm. Trong bối cảnh này, TOD được kỳ vọng sẽ là nhân tố cốt lõi, định hình thị trường nhà ở trong 10-20 năm tới, theo nhận định của các chuyên gia tại hội thảo.

Phát triển đô thị TOD không chỉ là mô hình giao thông gắn với phát triển đô thị mà còn là chiến lược phát triển kinh tế - xã hội dài hạn, giúp tạo động lực tăng trưởng mới cho TP.HCM (mới) với dân số hơn 14 triệu, Tiến sĩ khoa học, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn - chuyên gia quy hoạch kiến trúc, cho biết.

Ông lưu ý với hội thảo rằng phát triển giao thông trong TOD không chỉ gói gọn trong các tuyến đường sắt đô thị (metro) mà còn bao gồm tích hợp các phương tiện giao thông công cộng hiện đại khác. Tuy nhiên, giai đoạn hiện nay tại TP.HCM, công chúng thường nghe nói về metro bởi vì sau sáp nhập, mạng lưới đường sắt đô thị ở TP.HCM được quy hoạch tổng chiều dài khoảng 1.012km.

Sự mở rộng quy mô của TP.HCM thành 1 siêu đô thị với đa cực phát triển càng nhấn mạnh tính cấp thiết của việc phát triển mô hình đô thị TOD hiện đại. Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn cũng làm rõ thêm về TOD và mô hình “thành phố 15 phút” của thế giới.

Trong thời hiện đại, “thành phố 15 phút” là mô hình đô thị nơi mọi nhu cầu thiết yếu của cư dân (như nhà ở, việc làm, y tế, giáo dục, mua sắm, giải trí) đều có thể tiếp cận trong vòng 15 phút đi bộ hoặc đi xe đạp.

Theo KTS Nam Sơn, TOD là cách quy hoạch tập trung phát triển đô thị xung quanh các trạm giao thông công cộng để khuyến khích sử dụng phương tiện này. Khi kết hợp "thành phố 15 phút" với TOD, nó sẽ tạo ra một mô hình đô thị bền vững, đa chức năng, nơi cư dân có thể sống, làm việc và vui chơi trong phạm vi gần, giảm thiểu việc sử dụng phương tiện cá nhân và ô nhiễm.

TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), nhấn mạnh rằng mô hình TOD sẽ là "xương sống" trong đô thị hiện đại, và là yêu cầu tất yếu trong bối cảnh các luật quan trọng liên quan đến bất động sản, đất đai đồng loạt có hiệu lực và TP.HCM bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ.

Ông Đính cho biết theo kế hoạch hoạt động năm 2025, VNREA đặc biệt chú trọng tăng cường vai trò tại khu vực phía Nam - nơi có tốc độ đô thị hóa nhanh nhất cả nước. Sự phát triển của thị trường bất động sản khu vực này phải gắn chặt với quy hoạch - giao thông - hạ tầng - cấu trúc đô thị mới, nhằm tạo nền tảng lâu dài cho việc hình thành các cực tăng trưởng bền vững, tránh tình trạng phát triển tự phát làm giảm hiệu quả kinh tế.

Khai thác quỹ đất TOD

Tại hội thảo, ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc Bộ phận Tiếp thị Dự án Nhà ở, CBRE Việt Nam, cho biết các mục tiêu của TP.HCM đã cụ thể hơn. TP.HCM sẽ phát triển TOD tại 11 vị trí thí điểm (quy mô 1.700-1.800ha) dọc theo các tuyến Metro số 1, số 2 và Vành đai 3.

Đây là các “vị trí vàng” có tiềm năng sinh lời cao, thúc đẩy giá trị bất động sản và tạo ra các khu đô thị nén, đa chức năng.

Đặc biệt, TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2035 sẽ huy động 7,8 tỷ USD từ quỹ đất TOD để tái đầu tư cho hạ tầng giao thông công cộng. Đây là một cơ chế tài chính hiệu quả, giúp giảm gánh nặng ngân sách và đảm bảo tính bền vững cho phát triển mạng lưới metro.

Tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) tại TP.HCM bắt đầu chạy ngày 22/12/2024, không những đánh dấu giai đoạn mới về giao thông công cộng hiện đại tại thành phố mà còn là cú hích cho bất động sản khu vực phía Đông.

Trong khi đó, tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) dự kiến sẽ khởi công ngày 15/1/2026 và hoàn thành năm 2030. Ông Kiệt (CBRE Việt Nam) đánh giá Nghị quyết 98/2023/QH15 là cơ chế pháp lý đột phá, cho phép TP.HCM thực hiện chiến lược phát triển TOD mà không bị vướng bởi các luật cũ. Sự quyết tâm này thể hiện rõ qua việc sẽ khởi công toàn tuyến Metro số 2 vào ngay đầu năm tới, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác quỹ đất TOD một cách hiệu quả và đồng bộ.

×