Philippines ấn định thời hạn với gạo nhập, gạo Việt xuất khẩu vẫn vững giá

Các lô gạo nhập khẩu phải cập cảng Philippines trước ngày 15/9

Theo văn bản do chuyên trang thị trường lúa gạo SS Rice News công bố: Cục Công nghiệp Thực vật Philippines (BPI) đã ra thông báo về việc thực hiện chỉ đạo của Tổng thống Philippines về tạm dừng cấp giấy phép nhập khẩu kiểm dịch và an toàn thực phẩm (SPSIC) đối với gạo xay xát trong 60 ngày kể từ ngày 1/9/2025.

Theo quy định này, các lô gạo nhập khẩu bằng tàu rời có có giấy SPSIC hợp lệ phải rời cảng của nước xuất khẩu trước hoặc trong ngày 30/8/2025 và cập cảng Philippines trước hoặc trong ngày 15/9/2025.

Đối với gạo vận chuyển bằng container, vận đơn phải được phát hành trước ngày 25/08/2025, chỉ được phép thông quan tại các cảng Manila, Davao, Cagayan de Oro và Cebu để thuận tiện cho việc kiểm tra giám sát.

Các lô hàng gạo đến sau thời hạn quy định sẽ phải tái xuất, chi phí do nhà nhập khẩu chịu.

Các loại gạo đặc biệt như gạo nếp, gạo Basmati và một số loại khác sẽ không áp dụng quy định này.

Từ ngày 01/09/2025, tất cả các đơn xin cấp SPSIC mới sẽ bị từ chối cho đến khi có thông báo mới.

Trước đó, Philippines thông báo sẽ tạm dừng nhập khẩu gạo trong vòng 60 ngày kể từ 1/9/2025. Quyết định này được Tổng thống Philippines đưa ra sau khi tham vấn các thành viên nội các và dựa trên khuyến nghị của Bộ trưởng Nông nghiệp nước này.

Chính phủ Philippines cho biết, sẽ tạm ngừng nhập khẩu gạo trong 60 ngày kể từ ngày 1/9/2025, nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước áp lực giá gạo giảm mạnh.

Quyết định được đưa ra trong bối cảnh giá gạo tại nước này trong tháng 7 đã giảm gần 16% so với cùng kỳ năm ngoái, do thuế nhập khẩu gạo thấp hơn.

Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines cho biết, lượng gạo nhập khẩu vào thị trường trong nước của Philippines quá lớn đang gây thiệt hại cho nông dân.

Theo dữ liệu của Cục Công nghiệp Thực vật Philippines (BPI), Philippines đã nhập khẩu tổng cộng 2,44 triệu tấn gạo trong 7 tháng đầu năm 2025.

Trong đó, Việt Nam vẫn là nguồn cung gạo lớn nhất với khối lượng đạt 1,876 triệu tấn, chiếm gần 77% thị phần.

Thời gian tạm ngừng nhập khẩu gạo 60 ngày trùng với vụ thu hoạch cao điểm trong nước của Philippines, thời điểm nguồn cung nội địa được đánh giá là đủ đáp ứng nhu cầu.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, việc Philippines sắp ngừng nhập khẩu gạo trong vòng 60 ngày có thể gây khó khăn phần nào cho doanh nghiệp Việt Nam. Hiện Philippines chiếm khoảng 40 - 45% kim ngạch xuất khẩu gạo hàng năm của ta. Việc nước này ngừng nhập khẩu sẽ khiến các hợp đồng đang chờ giao bị đình trệ, gây ra tồn kho lớn và áp lực về thanh khoản.

Trên cơ sở đó, VFA kiến nghị các bộ ngành cần có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp như: Áp dụng tín dụng lãi suất thấp, gia hạn thời gian trả nợ và tạo kho dự trữ để chờ thời điểm xuất khẩu trở lại, tránh tình trạng bán tháo gạo. Đồng thời doanh nghiệp được hướng dẫn rõ ràng về chủng loại gạo trong phạm vi điều chỉnh của lệnh tạm dừng.

Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, để tránh rủi ro nếu gạo của ta không được thông quan, các hợp đồng đã ký sẽ được doanh nghiệp ưu tiên giao trước, còn hợp đồng mới khó kịp tiến độ.

Ngành lúa gạo đang mong nhận được sự hỗ trợ của các Bộ, ngành để hoạt động sản xuất, xuất khẩu diễn ra thuận lợi. Các Bộ ngành có thể đẩy nhanh việc hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo, đồng thời chủ động kế hoạch mua dự trữ gạo quốc gia năm 2025 để kịp thời ứng phó khi thị trường xuất hiện biến động bất lợi.

Thực tế, việc tạm dừng nhập khẩu gạo của Philippines được đánh giá sẽ tác động không quá tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam do hơn 70% lượng gạo Hè Thu đã tiêu thụ. Trong khi đó, giai đoạn tháng 9–10 gần như không có thu hoạch, nên áp lực bán gạo ra của ta không quá lớn.

Mặt khác, chất lượng gạo Việt Nam đang ở mức cao, với khoảng 70% là gạo thơm, giá gạo xuất khẩu gạo thơm đều đạt trên 500 USD/tấn, dù Philippines ngưng nhập khẩu gạo trong 2 tháng các doanh nghiệp dự báo gạo thơm vẫn có thể tiếp tục tăng thêm 10–15 USD/tấn.

Giá gạo Việt Nam vẫn vững, khả năng giữ chắc vị trí số 2 thế giới

Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam hiện vẫn tiếp tục giữ vững ở mức 395 USD/tấn.

Sản phẩm cùng loại của Ấn Độ và Pakistan được báo giá ở mức thấp hơn là 379 USD/tấn và 365 USD/tấn. Còn tại Thái Lan, giá gạo 5% tấm có giá 362 USD/tấn, mức thấp nhất trên thị trường.

Các doanh nghiệp cho biết, giá gạo Việt Nam vẫn vững trong khi giá thế giới giảm thấp là do các nhà nhập khẩu Philippines đẩy mạnh gom hàng trước ngày 1/9 - thời điểm tạm ngưng nhập khẩu 60 ngày. Nhu cầu nhập khẩu gạo của quốc gia này có thể tiếp tục gia tăng trong giai đoạn ngắn sắp tới.

Giá gạo hôm nay tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nhìn chung không đổi so với ngày hôm qua. Theo đó, giá gạo nguyên liệu IR 504 được giao dịch trong khoảng 8.450 – 8.550 đồng/kg, gạo nguyên liệu CL 555 ở mức 8.650 – 8.750 đồng/kg.

Thị trường lúa cũng ghi nhận diễn biến tương tự. Tại An Giang, các loại lúa tươi như OM 18, Nàng Hoa 9 và Đài Thơm 8 có giá từ 6.000 – 6.200 đồng/kg; lúa OM 5451 có giá từ 5.800 – 6.000 đồng/kg, OM 380 đạt 5.700 – 5.900 đồng/kg, còn lúa IR 50404 dao động trong khoảng 5.600 – 5.800 đồng/kg.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 7 tháng năm 2025 đạt 5,5 triệu tấn với 2,81 tỷ USD, tăng 3,1% về khối lượng nhưng giảm 15,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Giá gạo xuất khẩu bình quân 7 tháng năm 2025 ước đạt 514 USD/tấn, giảm 18,4% so với cùng kỳ năm 2024.

Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam với thị phần chiếm 42,6%. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, giá trị xuất khẩu gạo sang thị trường Philippines giảm 13,5%; trong khi các thị trường khác như: Gana tăng 53,5%, Bờ Biển Ngà tăng 96,6%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất ở thị trường Bangladesh với mức tăng 188,2 lần.

Điều này cho thấy, nhiều doanh nghiệp cũng đang đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường và chủng loại gạo xuất khẩu, nhằm giảm phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống, hạn chế rủi ro từ biến động chính sách.

Năm 2025, nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines vẫn ở mức cao, dự báo ở mức khoảng từ 4,92 triệu tấn, thậm chí trên 5 triệu tấn. Và gạo Việt Nam vẫn sẽ là nguồn nhập khẩu chính của Philippines.

Trong một thời gian ngắn Philippines không có khả năng tăng năng lực sản xuất lúa nội địa để đáp ứng nhu cầu trong nước, trong khi nhu cầu hàng năm không ngừng tăng. Vì vậy, thị trường Philippines trong năm 2025 và các năm tiếp theo vẫn tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo quan trọng của Việt Nam.

Có thể nói, đến thời điểm này lượng xuất khẩu chúng ta vẫn tăng, đạt trên 5,5 triệu tấn. Gạo Việt vẫn cung không đủ cầu do đã xây dựng được thị trường riêng với các dòng gạo ĐT, OM và đặc biệt là ST. Dự báo cả năm 2025 xuất khẩu gạo của ta sẽ đạt ít nhất 8 triệu tấn và là lần đầu tiên chiếm vị trí thứ 2 thế giới. Giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam là 514 USD/tấn dù giảm so với các năm gần đây nhưng vẫn cao hơn so với các nước...

×