Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế: Xuất hiện tình trạng "lách luật" để đầu tư, mua bán căn hộ nhà ở xã hội

Sáng 13/5, tại Phiên họp thứ 33, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 và năm 2024.

Thị trường tài chính, tiền tệ, hệ thống ngân hàng tiềm ẩn rủi ro

Báo cáo của Chính phủ cho thấy, năm 2023, kinh tế có xu hướng phục hồi, cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát đề ra; nước ta tiếp tục là điểm sáng của kinh tế toàn cầu. Từ đầu năm 2024 đến nay, tăng trưởng kinh tế tiếp tục phục hồi, các hoạt động kinh tế - xã hội diễn ra sôi động hơn.

Về kết quả, GDP quý I/2024 ước tăng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023, cao nhất trong quý I kể từ năm 2020. Tính chung 4 tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 3,93% so với cùng kỳ...

Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy một số khó khăn, như: Thị trường tài chính, tiền tệ, hệ thống ngân hàng còn tiềm ẩn rủi ro; tỷ lệ nợ xấu nội bảng tiếp tục tăng, đến cuối tháng 2 là 4,92%; thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn khó khăn, khối lượng phát hành 4 tháng giảm 43,4% so với cùng kỳ năm 2023; áp lực đáo hạn trái phiếu năm 2024 lớn.

Cùng với đó, hệ thống giao dịch chứng khoán mới (KRX) liên tục lùi thời hạn triển khai. Thị trường bất động sản có nhiều dấu hiệu chuyển biến tích cực, tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, cần quan tâm xử lý. Quản lý thị trường vàng vẫn còn bất cập.

Phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới được Chính phủ đưa ra là tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính – ngân sách; triệt để tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên để dành nguồn lực cho các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia và nguồn thực hiện cải cách tiền lương, an sinh xã hội.

Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện, xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm; khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức…

Quản lý thị trường vàng còn nhiều bất cập

Trình bày báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những khó khăn, thách thức.

Đánh giá việc quản lý thị trường vàng còn nhiều bất cập, cơ quan thẩm tra nhận định, giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch lớn, tình trạng buôn lậu vàng diễn biến phức tạp.

Với thị trường bất động sản vừa qua có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn, nhất là về quy trình, thủ tục phát triển các dự án nhà ở xã hội, xuất hiện tình trạng "lách luật" để đầu tư, mua bán căn hộ nhà ở xã hội.

Tiến độ triển khai gói cho vay nhà ở xã hội 120.000 tỷ đồng còn chậm, chưa đáp ứng kỳ vọng đề ra. Trong khi đó, giá nhà chung cư, kể cả nhà ở xã hội tại một số địa bàn tăng cao đột biến do nguồn cung khan hiếm, cơ cấu sản phẩm trên thị trường mất cân đối. Giá đất nền có dấu hiệu tăng trở lại ở các thành phố lớn, thậm chí tăng giá cao cục bộ do đầu cơ gây ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân, người lao động.

Tình trạng đầu cơ đất đai dẫn đến một số hệ lụy. Trong đó, người có nhu cầu thực (để ở, để sản xuất, kinh doanh) không thể tiếp cận đất đai trong khi đất đai bị bỏ hoang (do bị đầu cơ); nguồn lực xã hội thay vì dành cho đầu tư sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm lại bị "chôn" vào đất, làm tăng chi phí của doanh nghiệp, giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, người có nhu cầu mua nhà ở, đất ở thực sự đang phải trả một khoản tiền lớn cho giới đầu cơ, người nghèo đang phải chi trả nhiều hơn cho nhu cầu về nhà ở, khiến tình trạng gia tăng khoảng cách giàu nghèo trong xã hội ngày càng trầm trọng.

Do đó, ông Thanh cho biết có ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá và có giải pháp ổn định tình hình, đồng thời cần chỉ đạo thanh tra toàn diện công tác phát triển nhà ở xã hội trong thời gian qua, xác định vướng mắc, bất cập, vi phạm, tiêu cực để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.