Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường: Thúc đẩy chuỗi giá trị xanh, hướng tới mục tiêu xuất khẩu nông sản 100 tỷ USD

Thưa Thứ trưởng, chuyển đổi phát triển nông nghiệp xanh là xu thế tất yếu, không thể đảo ngược. Quan điểm của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về vấn đề này như thế nào?

- Có thể khẳng định, ngành nông nghiệp đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời là nền tảng đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc nâng cao giá trị gia tăng, chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường, đặc biệt là phát triển nền nông nghiệp sạch, nông nghiệp sinh thái theo hướng bền vững là mục tiêu chiến lược. Mục tiêu này cũng là để hiện thực hóa chủ trương được nêu trong Nghị quyết 57 về phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số.

Từ trước đến nay, ngành nông nghiệp luôn thể hiện vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, mặc dù chỉ chiếm 11,5% trong GDP nhưng lại tác động đến một vùng nông thôn rộng lớn với 60% dân số. Thủ tướng Chính phủ khi làm việc với Bộ Nông nghiệp và Môi trường ở đầu nhiệm kỳ đã khẳng định: Nông nghiệp góp phần quan trọng giúp ổn định đất nước.

Trong bối cảnh thiên tai, bão lũ, dịch bệnh như thế, vai trò của nông nghiệp, của ổn định an ninh lương thực càng được thể hiện rõ. Năm 2025, chúng ta phấn đấu xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 70 tỷ USD, thặng dư thương mại 20 tỷ USD; tính đến hết tháng 10, thặng dư thương mại đã đạt 17,59 tỷ USD, tăng 16,4%, chiếm 90% thặng dư toàn ngành kinh tế.

Nông lâm thủy sản của Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường nhưng trước những nhu cầu mới của khách hàng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định rõ tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển các chuỗi giá trị xanh, theo đó thúc đẩy các mô hình sản xuất an toàn, thân thiện với môi trường, giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ đất đai, nguồn nước, đa dạng sinh học, đồng thời tăng cường liên kết vùng để thúc đẩy phát triển nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn, tạo ra sản phẩm có giá trị cao, nâng cao thương hiệu và vị thế của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thứ trưởng đánh giá như thế nào về lợi thế của Việt Nam trong phát triển các chuỗi sản xuất xanh?

-So với một số nước, Việt Nam đi chậm hơn trong việc phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn nhưng phải khẳng định chúng ta có rất nhiều lợi thế, bởi Việt Nam có 7 vùng sinh thái vô cùng đa dạng về thổ nhưỡng, khí hậu, có 7 nhóm sản phẩm chủ lực; có nhiều mặt hàng nông sản chỉ Việt Nam có để bán; cộng với việc đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, khoa học công nghệ vào sản xuất, chắc chắn chúng ta sẽ có nhiều sản phẩm được sản xuất bởi một quy trình công nghệ xanh, thân thiện với môi trường. Nếu hội tụ kết tinh vào, nông nghiệp Việt Nam sẽ cất cánh.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng xác định rõ, phát triển các chuỗi giá trị xanh là bước đi tất yếu, nhằm xây dựng một nền nông nghiệp ít phát thải, ít gây tổn hại đến môi trường, đồng thời tối ưu hóa lợi ích kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người nông dân.

Giải pháp phát triển các chuỗi sản xuất xanh của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong thời gian tới là gì, thưa Thứ trưởng?

- Tôi cho rằng, thế hệ nông dân ngày nay đứng trước những thử thách của cạnh tranh quốc tế, yêu cầu chất lượng ngày càng cao, đòi hỏi phải nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của sản xuất sạch, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, phát huy tiềm năng của các vùng sinh thái, địa lý đặc thù. Đồng thời, chúng ta cũng phải dám nghĩ sâu, dám làm, dám đột phá về chính sách, về mô hình sản xuất, về công nghệ, khai thác tối đa các lợi thế riêng có của từng địa phương để tạo ra sức mạnh tổng thể.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tập trung thúc đẩy các chiến lược liên kết vùng, xây dựng các mô hình hợp tác toàn diện dựa trên nguyên tắc đóng vai trò trung tâm của cộng đồng người nông dân, doanh nghiệp, nhà khoa học và chính quyền địa phương. Các giải pháp về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn quốc tế, về phát triển sản phẩm đặc trưng, chuyển giao công nghệ, ứng dụng các mô hình hợp tác liên vùng đều được xem là những trụ cột để tạo ra bước tiến vững chắc trong việc phát triển chuỗi giá trị, hướng đến mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản 100 tỷ USD như Tổng Bí thư Tô Lâm kỳ vọng.

Chúng ta cũng phải nhận thức rằng, thúc đẩy chuỗi giá trị xanh không chỉ đơn thuần là trách nhiệm của riêng ngành nông nghiệp, nông dân mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội, của các ngành liên quan, của cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, các tổ chức phi chính phủ và chính quyền địa phương.

Chính sự phối hợp chặt chẽ này mới có thể tạo ra sức mạnh tổng thể đủ lớn để thay đổi căn bản hệ sinh thái sản xuất và tiêu thụ nông nghiệp của cả nước.

Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

×