Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm: "Rất nhân văn, thiết thực" (Bài 1)

Lời tòa soạn: Trong phiên thảo luận tổ sáng 9/11/2024 về dự thảo Luật Nhà giáo, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói: “Nhà nước có chính sách rất quan trọng là phổ cập giáo dục, tiến dần từ tiểu học đến trung học, các cháu đến tuổi là được đến trường. Tiến tới, Nhà nước bỏ học phí, nuôi các cháu trong độ tuổi đi học”.
Mới đây, thông tin học phí bậc mầm non, phổ thông chính thức được miễn từ năm học 2025-2026 đã khiến hàng chục triệu phụ huynh trên cả nước phấn khởi. Phụ huynh Hà Nội lại càng vui hơn khi Hà Nội quyết chi hơn 3.000 tỷ đồng hỗ trợ cho học sinh tiểu học (20.000 đồng/bữa). Đó cũng là quyết sách nhân văn, hướng tới tinh thần chung từ gợi ý của Tổng Bí thư - giáo dục tiến bộ không chỉ dừng lại ở miễn học phí.
Việc hỗ trợ tiền ăn, tiến tới bữa ăn học đường miễn phí là giải pháp giảm gánh nặng của rất nhiều gia đình, giúp các gia đình giảm áp lực đầu năm học, nhất là với những hộ có thu nhập thấp, lao động không ổn định hoặc có nhiều con trong độ tuổi đi học, đồng thời sẽ nâng cao thể chất cho học sinh, sự bình đẳng cơ hội học tập.
Trước thềm năm học mới 2025-2026, Báo điện tử Dân Việt thực hiện loạt bài “Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư”, với góc nhìn đa chiều, có tiếng nói từ nhiều phía như phụ huynh, nhà trường, chuyên gia, cơ quan quản lý.
Báo điện tử Dân Việt kính mời bạn đọc theo dõi, chia sẻ ý kiến về chủ đề này, để lại bình luận ngay dưới mỗi bài viết.

XEM TOÀN BỘ LOẠT 4 BÀI: Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm: "Rất nhân văn, thiết thực" (Bài 1)

Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư: Hà Nội "rót" 3.000 tỷ chăm lo cho 76 vạn học sinh (Bài 2)

Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư: Làm sao hiện thực hóa? (Bài 3)

Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư: Gắn với chuẩn quốc gia về dinh dưỡng học đường (Bài 4)

“Được miễn học phí, con lại được hỗ trợ tiền ăn, thật đáng quý biết bao!”

Hà Nội quyết định chi hơn 3.000 tỷ đồng để hỗ trợ tiền ăn trưa cho học sinh tiểu học. Quyết sách này của thành phố đã khiến hàng trăm nghìn phụ huynh, trong đó gia đình chị Tạ Thị Như Ý ở xã Quốc Oai, Hà Nội như trút bớt được một mối lo khi bước vào năm học mới 2025-2026.

Gần 20 năm nay, vợ chồng chị Tạ Thị Như Ý làm công nhân tại khu công nghiệp Bắc Thăng Long. Đó cũng là quãng thời gian chị gắn bó với căn nhà trọ ở xã Thiên Lộc, Hà Nội.

Chị Ý có 3 con, trong đó, con gái lớn chuẩn bị bước vào lớp 10, con thứ 2 sang lớp 8 và con út bước vào cấp tiểu học.

Năm nay, không riêng gia đình chị Ý, hàng chục triệu gia đình vô cùng vui mừng khi mới đây Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước kể từ năm 2025-2026.

Chị Ý cho biết, tổng thu nhập của hai vợ chồng khoảng 20 triệu tháng, nếu tăng ca đều. Với mức thu nhập đó, cả gia đình chị sinh sống được tại Hà Nội cũng là bài toán chi tiêu sao cho phù hợp. Vì muốn con cái gần cha mẹ nên cả gia đình chị Ý tá túc trong ngôi nhà trọ rộng vỏn vẹn hơn 20m2, tiền nhà trọ của gia đình chị mỗi tháng hết hơn 2 triệu cả điện nước, con lớn thì chuẩn bị vào lớp 10, các con học thêm tiếng Anh, ôn thi bên ngoài khá tốn kém.

Để tiết kiệm chi tiêu, thi thoảng cuối tuần được nghỉ chị Ý về quê cách nơi trọ khoảng 60km đong gạo, mua rau, thịt mang lên tích trữ ăn dần. Người chị gái, người thân thi thoảng phụ cho thêm con gà, ít trứng để gia đình cải thiện.

“Việc nhà nước miễn toàn bộ học phí khiến những công nhân như tôi vô cùng vui mừng”, chị Ý bày tỏ và cho biết, mới đây chị càng vui mừng khi thành phố Hà Nội chi 3.000 tỷ đồng hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh tiểu học triển khai từ năm học 2025–2026.

Gia đình chị Ý cũng như các gia đình trên địa bàn Thủ đô có con em học tiểu học gồm cả công lập và tư thục vừa nhận được đơn đề nghị hưởng chế độ hỗ trợ bữa ăn bán trú đợt 1 năm học 2025-2026, áp dụng từ ngày 5/9 đến 31/12/2025. Với sự hỗ trợ này, chị nhẩm tính tiết kiệm được khoảng 1,7 triệu đồng.

"Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, chính sách này giúp giảm đáng kể gánh nặng kinh tế cho chúng tôi, đồng thời bảo đảm bữa ăn của các con đầy đủ dinh dưỡng và an toàn. Việc được miễn học phí, con lại được hỗ trợ tiền ăn thật đáng quý biết bao!", chị Ý trải lòng.

Ở khu vực nội thành Hà Nội, chị Vương Thu Thuỷ, phụ huynh học sinh Trường Tiểu học Thủ Lệ, phường Giảng Võ, Hà Nội cho biết: “Gia đình tôi có 2 con đang trong độ tuổi học tiểu học. Tôi rất vui mừng, biết ơn chính quyền vì sự hỗ trợ bữa ăn đã giảm bớt gánh nặng chi phí sinh hoạt.

Việc này cũng mang lại sự an tâm khi các con được chăm sóc, ăn uống đầy đủ tại trường. Tôi mong muốn chính sách hỗ trợ này sẽ được duy trì và mở rộng ở các tỉnh thành lớn, để nhiều học sinh có hoàn cảnh tương tự cũng được hưởng lợi”.

Tại Đà Nẵng, hiện có hàng chục nghìn học sinh tiểu học theo học bán trú. Sở GDĐT TP này đang tính toán sơ bộ để báo cáo với lãnh đạo thành phố về hỗ trợ chi phí ăn trưa cho học sinh - bởi đây cũng là mong mỏi của rất nhiều phụ huynh.

Đà Nẵng là đô thị lớn, phụ huynh đa phần làm việc tại cơ quan, công sở hoặc khu công nghiệp, việc gửi con lại trường buổi trưa là nhu cầu thiết yếu.

Một suất ăn trưa bán trú tại các trường tiểu học ở Đà Nẵng hiện dao động 30.000 – 40.000 đồng/ngày, tương đương khoảng 600.000 –700.000 đồng/tháng. Con số này vượt ngoài khả năng chi trả của nhiều hộ dân lao động phổ thông, đặc biệt là công nhân khu công nghiệp Hòa Khánh, Hòa Cầm hay lao động tự do ở các khu vực ngoại thành.

Chị Nguyễn Ái, trú phường Hoà Khánh, TP.Đà Nẵng, chia sẻ với Dân Việt: “Vợ chồng tôi làm công nhân, lương mỗi người khoảng 7 triệu đồng. Hai con đi học bán trú hết hơn 1,1 triệu đồng/tháng tiền ăn, mùa mưa bão thu nhập còn giảm. Nghe gợi ý miễn phí bữa trưa của Tổng Bí thư và thông tin Hà Nội thực hiện hỗ trợ tiền ăn cho học sinh tiểu học, tôi mong Đà Nẵng sớm nghiên cứu áp dụng, hoặc ít nhất có thể hỗ trợ một phần nào để giúp chúng tôi giảm bớt chi phí”.

Sau sáp nhập, TP.HCM không chỉ trở thành một “siêu đô thị” về kinh tế, mà còn trở thành thành phố có đông học sinh nhất cả nước. Theo thống kê từ Sở GDĐT TP.HCM, hiện tại thành phố có khoảng hơn 2,5 triệu học sinh. Đến nay, tỷ lệ học 2 buổi/ngày đối với tiểu học là 74,1%, đối với trung học cơ sở (THCS) là 63,2%, đối với trung học phổ thông (THPT) là 95,3%. Đây là số học sinh gần như sẽ học bán trú.

Chia sẻ với Dân Việt, anh Đinh Văn Quang ở phường Gò Vấp, TP.HCM, có con học lớp 6 cho biết, trung bình tiền ăn bán trú của con là 35.000 đồng/ngày, một tháng hết hơn 1 triệu đồng.

Anh Quang chia sẻ: “Việc hướng đến bữa ăn bán trú miễn phí cho các con là hoàn toàn phù hợp. Đây là điều cần thiết để phát triển một đất nước vững bền, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đến thế hệ tương lai của đất nước”.

Chị Nguyễn Thị Lan ở phường Bình Hưng Hoà, TP.HCM cho biết, vì cả 2 vợ chồng chị đều là lao động tự do, nuôi 2 con đang độ tuổi đi học nên mỗi đồng tiền được chi đều phải có sự tính toán rất kỹ lưỡng.

“Tôi có hai cháu, một cháu học cấp 1, một cháu học cấp 2, đều đang học bán trú. Mỗi tháng gia đình tôi phải đóng hơn 2 triệu tiền ăn bán trú chưa kể những chi phí khác ở trường, nên nếu được miễn phí tiền ăn bán trú, gia đình rất mừng”, chị Lan nói.

Tiến tới bữa ăn miễn phí cho học sinh từ gợi ý của Tổng Bí thư: Rất nhân văn, thiết thực

Cô Nguyễn Thị Ngân Hà, giáo viên Trường Tiểu học Dương Xá, xã Gia Lâm, Hà Nội cho biết: “Từ năm học 2025-2026, Hà Nội thực hiện hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học với mức hỗ trợ là 20.000 đồng/bữa. Tôi thấy các phụ huynh rất phấn khởi.

Bản thân tôi là giáo viên, khi biết thông tin này cũng thấy rất mừng, quyết sách này giúp các phụ huynh yên tâm gửi con ăn bán trú gần như 100%. Ở khu vực ngoại thành, từ trước tới giờ, các phụ huynh rất muốn gửi con bán trú nhưng vì điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, có gia đình 2 đến 3 con đều trong độ tuổi đi học nên phụ huynh đành gửi ông bà đón về”.

Cô Ngân Hà nhận định, đây là một quyết sách rất thiết thực đối với người dân, và cô hy vọng sau Hà Nội, chính sách hỗ trợ bữa ăn sẽ được nhân rộng ra cả nước để học sinh được hưởng sự quan tâm như nhau.

Thầy Đinh Phú Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Văn Luông, phường Bình Phú, TP.HCM, hoàn toàn ủng hộ nếu việc miễn phí bữa ăn cho học trò như gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm được áp dụng. Thầy Cương cho rằng đây là một chính sách rất nhân văn, nhiều nước phát triển trên thế giới cũng đang áp dụng.

“Mặc dù tỷ lệ học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn ở trường rất thấp, số tiền ăn được đóng không phải vấn đề lớn với hầu hết các gia đình, tuy nhiên việc được miễn phí bữa ăn sẽ khiến phụ huynh và cả học sinh cảm nhận được sự quan tâm từ Đảng, nhà nước trong việc chăm sóc thế hệ trẻ của đất nước”, thầy Cường nói, đồng thời cho biết, toàn trường hiện có khoảng 2.200 học sinh, trong đó có khoảng 80% học sinh học bán trú.
Trao đổi với PV Dân Việt, Phó Giám đốc Sở GDĐT Đà Nẵng Nguyễn Hoàng Nam cho hay, ngành giáo dục Thành phố nhận định đây là một chính sách không cần bàn cãi về tính nhân văn, bởi nó trực tiếp góp phần nâng cao thể chất, giảm gánh nặng cho phụ huynh và tạo sự bình đẳng trong tiếp cận giáo dục.
Đối tượng được hưởng lợi chính là học sinh bán trú, nội trú hoặc đang học tại các cơ sở giáo dục tổ chức dạy học hai buổi/ngày. Việc hỗ trợ bữa ăn trưa được kỳ vọng sẽ cải thiện sức khỏe, tăng khả năng tập trung học tập và giúp duy trì sĩ số, đặc biệt ở những khu vực khó khăn. “Sở GDĐT Đà Nẵng đã khẩn trương khảo sát, thống kê nhu cầu, đồng thời tiến hành dự toán và khái toán kinh phí. Mục tiêu là sớm có cơ sở báo cáo với lãnh đạo thành phố để triển khai chính sách hỗ trợ bữa ăn cho học sinh trong thực tế”, Phó Giám đốc Sở GDĐT Nguyễn Hoàng Nam nói.
Tại xã Yên Phong, tỉnh Thái Nguyên, ông Hà Văn Hàm, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, các trường mầm non trên địa bàn xã đã tổ chức bữa ăn bán trú rất tốt, tuy nhiên đối với bậc Tiểu học và THCS, trong số 3 trường liên cấp tại địa phương hiện mới chỉ có một trường thực hiện được bữa ăn bán trú cho học sinh, 2 trường còn lại vẫn chưa tổ chức được do điều kiện còn nhiều khó khăn.
Những gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc hỗ trợ bữa ăn bán trú được xem là một hướng đi vô cùng thiết thực và nhân văn. Phó Chủ tịch UBND xã Yên Phong bày tỏ, nếu gợi ý này thành hiện thực tại địa phương, các trường còn lại trên địa bàn xã sẽ có cơ hội để tổ chức bữa ăn bán trú: “Việc hỗ trợ tổ chức bữa ăn bán trú không chỉ tạo điều kiện cho học sinh được học tập trong môi trường tốt hơn mà còn là động lực để các bậc phụ huynh yên tâm về tương lai của con em mình”, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Phong, tỉnh Thái Nguyên nhận định.

Tiến tới miễn phí bữa ăn cho học sinh: Đảm bảo công bằng trong giáo dục, thu hẹp khoảng cách vùng miền

Tỉnh Lâm Đồng là tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước sau sáp nhập, tỉnh được thành lập dựa trên cơ sở hợp nhất 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông. Sau khi hợp nhất, tỉnh Lâm Đồng có diện tích lớn nhất cả nước, có biên giới, biển. Vì vậy, trên địa bàn vẫn còn những vùng có điệu kiện khó khăn, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao.

Thực hiện theo Nghị định 116, Nghị định 66, ngành Giáo dục tỉnh Lâm Đồng đã triển khai nghiêm túc chế độ hỗ trợ học sinh bán trú, học sinh vùng đặc biệt khó khăn, học sinh dân tộc thiểu số theo đúng tiêu chuẩn quy định. Trong đó, hình thức hỗ trợ bao gồm tiền ăn trưa, tiền ở bán trú, chi phí vật chất, chuyển trực tiếp đến tài khoản nhà trường hoặc phụ huynh học sinh.

Sở GDĐT tỉnh Lâm Đồng cho biết, chính sách hỗ trợ tiền ăn giúp giảm gánh nặng tài chính cho nhiều gia đình, đặc biệt là hộ nghèo, cận nghèo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Từ đó, học sinh được ăn uống đầy đủ hơn, cải thiện sức khỏe, nâng cao thể lực và chất lượng học tập.

Qua đó, chính sách không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn đảm bảo công bằng trong giáo dục, thu hẹp khoảng cách vùng miền.Trong thời gian tới, ngành Giáo dục tỉnh Lâm Đồng sẽ tiếp tục mở rộng mạng lưới trường có bán trú ở các vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa, đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, đặc biệt là nhà ăn, bếp ăn tập thể đạt chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm; tăng cường xã hội hóa, kêu gọi sự đóng góp từ cộng đồng, doanh nghiệp để hỗ trợ bữa ăn dinh dưỡng cho học sinh…

“Gợi ý tiến tới miễn phí bữa ăn trưa cho học sinh theo lời Tổng Bí thư Tô Lâm là chủ trương nhân văn, phù hợp với tinh thần phát triển giáo dục toàn diện, giúp đảm bảo dinh dưỡng và sức khỏe cho học sinh. Nếu thực hiện, chính sách này sẽ giảm gánh nặng kinh tế cho tất cả phụ huynh, không phân biệt vùng miền, góp phần thúc đẩy bình đẳng giáo dục.

Tuy nhiên, để triển khai đồng bộ, cần có nguồn lực tài chính lớn, cơ chế quản lý chặt chẽ, và sự phối hợp giữa Chính phủ, địa phương và xã hội. Về phía Lâm Đồng, Sở GDĐT sẵn sàng phối hợp xây dựng đề án thí điểm, trước mắt có thể áp dụng ở vùng khó khăn rồi nhân rộng”, đại diện lãnh đạo Sở GDĐT tỉnh Lâm Đồng cho biết.

BÀI TIẾP:Tiến tới “bữa ăn miễn phí cho học trò” từ gợi ý của Tổng Bí thư: Hà Nội dành 3.000 tỷ đồng “lo ăn” cho học sinh - bước đi đầu tư cho tương lai (Bài 2)

×