TP.HCM đề xuất mở casino, lợi hay hại?

Theo UBND TP.HCM, để thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm của thành phố, UBND TP đã có kiến nghị Đoàn Đại biểu Quốc hội đề nghị Quốc hội có ý kiến với Chính phủ chỉ đạo Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp các bộ, ngành xem xét, cho phép TP.HCM thí điểm tổ chức casino ở những khách sạn từ 5 sao trở lên, các điểm du lịch lớn; đồng thời cho phép người Việt đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và tài chính tham gia.

Thành phố cũng đề xuất các quán karaoke, bar, vũ trường ở cơ sở lưu trú du lịch từ 4 sao trở lên hoặc cao cấp được hoạt động không giới hạn thời gian. Nhóm còn lại được kéo dài thời gian hoạt động so với hiện nay. Theo Nghị định 54, karaoke, bar được mở cửa từ 8h đến 24h; vũ trường không hoạt động từ 2h đến 8h.

Tại buổi giám sát, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (Phó giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM) đề nghị cân nhắc tác động xã hội, tránh các ý kiến trái chiều, phản đối, đặc biệt là cho người Việt trên 18 tuổi vào casino.

Bày tỏ quan điểm cá nhân trước đề xuất này, Tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thuý, giảng viên Học viện Hành chính Quốc gia Phân viện tại TP.HCM không ủng hộ việc mở casino.

"Theo quan điểm cá nhân, tôi lo lắng cho quyết định này. Thực ra về góc độ kinh tế, mở thêm một dịch vụ nào đó sẽ có thêm thuế, thu nhập cho ngân sách. Casino cũng là một hình thức kinh doanh, không phải xấu nhưng từ góc độ của một người dân, một người vợ, một người mẹ, tôi lo lắng liệu chúng ta có quản lý tốt hoạt động kinh doanh này không? Đây là một hình thức kinh doanh dựa trên hình thức cờ bạc, và đó là điều không nên khuyến khích vì để có một chút lợi ích kinh tế. Hậu quả của nó rất nghiêm trọng về các vấn đề xã hội trong tương lai.

Sẽ có một bộ phận thanh niên từ 18 tuổi trở lên sa vào bẫy cờ bạc này. Không chỉ là thanh niên, còn có trung niên, người đi làm, kể cả phụ nữ cũng đều có thể sa vào casino này, chuyện tan cửa nát nhà đã từng xảy ra rồi. Cờ bạc là bác thằng bần. Với vai trò là một người vợ, người mẹ, người làm công tác xã hội, tham vấn tâm lý, tôi thấy nguy hiểm về mặt xã hội cao hơn lợi ích kinh tế đạt được. 

Không phủ nhận đây là hình thức kinh doanh, kiếm tiền nhưng tiềm ẩn quá nhiều nguy cơ, trong khi khả năng định hướng, giáo dục, quản lý nhà nước về các hoạt động casino chưa tạo được sự tin tưởng trong người dân. Vì thế, trên quan điểm cá nhân, tôi không ủng hộ quan điểm mở casino tại TP.HCM. Tôi nghĩ còn rất nhiều dịch vụ khác có ích hơn cho con người tại sao không làm mà lại đầu tư một dịch vụ nhiều nguy cơ, có thể gây hại cho xã hội?", TS Thúy bày tỏ.

Trước đó, khi Bộ Tài chính cho phép người Việt vào chơi casino phải là người 21 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật, có đủ năng lực về tài chính, đóng đầy đủ lệ phí tham gia và đáp ứng được các điều kiện về nhân thân, cũng đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều.

Theo chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Minh Phong, đề xuất cho phép người Việt từ 21 tuổi trở lên được vào casino không chu toàn, thiếu thận trọng. Bởi như vậy sẽ dễ tạo ra nguồn tội phạm mới và nhiều hệ lụy tiêu cực khác.

Nói về lý do chưa nên mở cửa với casino, ông Phong phân tích, chắc chắn người dân sẽ là đối tượng phải gánh chịu hậu quả xã hội. Chưa kể nhà nước cũng sẽ chịu thiệt thòi nếu đối tượng tham gia đánh bạc là quan chức tham nhũng. Từ đó cũng sẽ nảy sinh ra nhiều tệ nạn khác liên quan tới công quỹ.

Cũng theo chuyên gia kinh tế này, có thể học nước ngoài 2 điểm trong việc mở casino. Thứ nhất, đặt casino ở vùng biệt lập. Chẳng hạn, ở Mỹ họ không mở trong đất liền mà chủ yếu mở ở sa mạc. Thứ hai, phải kiểm soát hết sức chặt chẽ tội phạm liên quan. Muốn vậy tầm quản lý nhà nước phải cao hơn rất nhiều mới kiểm soát được.

Theo chuyên gia kinh tế Bùi Trinh, rất nhiều người Việt thích các trò chơi có thưởng, thử vận may, mơ trúng số, nhiều casino mọc lên dọc biên giới phía Tây Nam chủ yếu hướng tới phục vụ khách là người Việt. Vì thế, việc mở casino trong nước, cho người Việt vào chơi có điều kiện vẫn tốt hơn để họ ra nước ngoài chơi, vì có cầu sẽ có cung dù dưới hình thức nào. Cho mở casino hợp pháp trong nước sẽ phục vụ và thu hút khách du lịch cả nội địa lẫn quốc tế, vừa quản lý được người chơi, giữ lại nguồn tiền.

Đầu năm 2022, Bộ Tài chính cho biết 3 địa phương là Khánh Hòa, Đà Nẵng và Bình Thuận kiến nghị bổ sung dự án casino mới và thí điểm cho người Việt vào chơi.

Theo Bộ Tài chính, giai đoạn 2017 - 2019, hoạt động kinh doanh casino có sự tăng trưởng qua các năm, bình quân doanh thu khoảng 1.700 tỷ đồng/năm, bình quân nộp ngân sách nhà nước khoảng 858 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hoạt động kinh doanh casino giảm mạnh (năm 2021 giảm 21% so cuối năm 2020) do một số doanh nghiệp phải tạm dừng kinh doanh để thực hiện giãn cách xã hội và chính sách hạn chế đi lại giữa các quốc gia. Dù vậy, trong 6 tháng đầu năm 2021, doanh thu casino đạt 1.359 tỷ đồng, nộp ngân sách 697 tỷ đồng.

Trên cơ sở xem xét, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung hoạt động kinh doanh casino tại dự án Khu du lịch Sun World Bà Nà Hills và dự án Khu dịch vụ, du lịch, vui chơi giải trí tổng hợp có casino ở đảo Hòn Tre. Theo Bộ Tài chính, lý do là vì 2 dự án này có tiềm năng phát triển hoạt động kinh doanh casino tại các địa phương có lợi thế về phát triển du lịch, thu hút được nhiều du khách quốc tế, nhà đầu tư có năng lực về tài chính.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài, việc các địa phương đề xuất mở thêm casino cần cân nhắc kỹ lưỡng, không nên ảo tưởng cứ mở casino ra là có người đến chơi bài, là siêu lợi nhuận.

Các địa phương đề xuất đầu tư casino hầu như năm nào cũng có, với lý do gắn liền phát triển du lịch. Tuy nhiên, việc này cần phải xem xét thận trọng bởi hoạt động kinh doanh casino hiện nay chưa hiệu quả, thậm chí thua lỗ như dự án casino ở Phú Quốc. 

Ngoài ra, với một thị trường nhỏ, nhiều rào cản, mà mức thuế casino (thuế tiêu thụ đặc biệt) ở mức 35% lại quá cao so với các nước kinh doanh casino như Singapore, Philippines, Malaysia..., khung pháp lý về kinh doanh casino hiện nay có nhiều điểm không hợp lý, không đúng với thông lệ quốc tế, không khuyến khích người có nhu cầu vào chơi casino cũng đang khiến các tổ hợp nghỉ dưỡng có kinh doanh casino gặp khó khăn về tài chính.