Bình luận
0
Đó chính là Đào Công Chính. Thánh thuốc Nam Đào Công Chính (1639- ?), người làng Hội Am (tên Nôm là làng Cõi), huyện Vĩnh Lại, phủ Thượng Hồng, xứ Hải Dương (nay thuộc xã Cao Minh, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng). Từ nhỏ ông đã nổi tiếng là thần đồng, 13 tuổi đi thi đỗ Hương cống nên đương thời có câu: “Ông Cõi 13, Thanh Hà 14” để chỉ Đào Công Chính và một vị ở huyện Thanh Hà là những bậc tuổi trẻ đỗ cao.
Không chỉ có tài văn chương mà Đào Công Chính còn giỏi am tường về y dược, khi còn học tại trường Quốc Tử Giám ông đã được cử làm Điều bộ, lo việc chăm sóc sức khỏe cho đoàn sứ bộ đi phương Bắc.
Khoa thi năm Tân Sửu (1661) đời Lê Thần Tông, Đào Công Chính thi đỗ Bảng nhãn, khi 23 tuổi; người dân quê hương thì thường gọi ông là Bảng Cõi. Sau khi đỗ, ông làm quan ở Viện Hàn lâm rồi giữ nhiều chức vụ, được thăng đến chức Lại bộ hữu thị lang, Nhập thị kinh diên, Thị lang bộ Hình, Thân lộc đại phu, tước Lại am tử; từng giữ chức phó sứ sang nhà Thanh vào năm Qúy Sửu (1673).
Theo sách sử ghi lại, tháng 5 năm Quý Sửu (1673), có 2 đoàn sứ bộ của triều Lê sang tiến cống nhà Thanh và báo tang vua Lê Huyền Tông, trong đó, phái bộ do Hồ Sỹ Dương làm Chánh sứ, có Đào Công Chính, Vũ Công Đạo và Vũ Duy Hài đều làm Phó sứ. Tháng 7 năm Đinh Tị (1677), tức là sau khi trở về nước 3 năm, Đào Công Chính viết một bài Khải dâng lên chúa Trịnh Tạc, nói rằng khi ông vâng mệnh đi sứ, “trên dọc đường, có làm thơ xướng họa, mua vui một thời, nội dung là thưởng ngoạn phong cảnh, tiếp đón quốc khách, vui chơi đàm đạo cùng bè bạn. Xét về tình cảm và lời thơ đều vụng về, chẳng thể đem đọc cho người khác nghe, huống chi là dâng lên cho chúa xem. Nhưng vì đã nhận mệnh chúa, đâu dám vì vụng về thô lậu mà chối từ, xin chép lại những lời mộc mạc để trình lên chúa”.
Tập thơ đó có tên là Bắc sứ thi tập gồm 90 bài thơ, trong đó có 20 bài là thơ họa của Chánh sứ Hồ Sỹ Dương, Phó sứ Vũ Công Đạo và Vũ Duy Hài cùng một vài danh nhân Trung Quốc như quan Bạn tống Trần Diệp Mộng, Nho học Kỳ Giám, Tham quân Lâm Hữu Thanh… Còn 70 bài thơ của Đào Công Chính cũng rất giầu chất thơ, chất nghệ thuật; nhiều bài vịnh di tích và nhân vật lịch sử với những câu tả thực rất đẹp, là những suy ngẫm hàm chứa triết lý nhân sinh.
Ông Nghè vinh quy. (Hình minh họa – Nguồn: cncluyenyen.com).
Đào Công Chính còn tham gia biên soạn bộ Đại Việt sử ký tục biên gồm 22 quyển, được hoàn thành năm Ất Tị (1665), là Tổng tài bộ Trùng san Lam Sơn thực lục, bộ Trung hưng thực lục (còn có tên là Đại Việt Lê triều đế vương trung hưng công nghiệp thực lục) hoàn thành năm Bính Thìn (1676).
Trong số tác phẩm của ông, nổi tiếng nhất là cuốn Bảo sinh diên thọ toản yếu gồm 5 quyển được coi là cuốn sách về y lý sớm nhất nước ta. Cuốn Bảo sinh diên thọ toản yếu được Đào Công Chính biên soạn năm Bính Thìn (1676) theo sắc chỉ của vua Lê Hy Tông và chúa Nam Định Vương Trịnh Căn. Phụ giúp ông trong công việc còn có một số đại thần, gồm Lê Đức Nghiệp, Ngô Thái Đức, Nguyễn Luân, Nguyễn Đăng Doanh, Lê Tiến Yên và Lê Duy Lương (có tài liệu chép những vị đó là Phạm Thế Vinh, Phạm Đình Liêu, Lê Bá Hồng, Nguyễn Đại và Võ Viết Hiền).
Nội dung cuốn sách y học này sưu tầm, phân tích, tổng hợp nhiều kiến giải của các tác phẩm y học, trị liệu xưa như Tuân sinh, Đạt sinh, Bản thảo cương mục… và kinh nghiệm rèn luyện cơ thể của những người theo đạo Lão như Đào Hoằng Cảnh, Lã Đồng Tân, Trần Đoàn… Với mục đích dạy cho nhân dân và quân lính cách thức, phương pháp gìn giữ sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật, tăng tuổi thọ nên Bảo sinh diên thọ toản yếu chú trọng vào các cách giữ vệ sinh, điều dưỡng, rèn luyện tâm thần, trị bệnh bằng thư giãn, hô hấp, hít thở, xoa bóp, cách dưỡng sinh, trị liệu … và cách điều trị một số bệnh như tim, phổi, thận, dạ dày…
Bốc thuốc chữa bệnh cứu người. (Hình minh họa – Nguồn: sachxua).
Sau khi hoàn thành, cuốn sách được chúa Trịnh Căn cho in số lượng lớn rồi phổ biến rộng, dân gian ca ngợi Đào Công Chính là bậc danh y với câu ca lưu truyền: “Thánh thuốc Nam Hội Am, Vĩnh Lại”. Khi ông mất, triều đình thương tiếc truy tặng chức Lại bộ tả thị lang, tước tử.
Đào Công Chính được coi là một tác giả lớn thế kỷ thứ XVII cả về sử học và văn học, y học. Năm 2004, sau một cuộc hội thảo khoa học về sách Bảo sinh diên thọ toản yếu, Hội Đông y Việt Nam đã nhất trí tôn vinh Đào Công Chính là nhà dưỡng sinh học đầu tiên của Việt Nam.
Trọng lời tựa cuốn sách của mình, Đào Công Chính cho biết sau khi hoàn thành, Bảo sinh diên thọ toản yếu đã được triều đình “cho in để ban hành, công bố trong thiên hạ để mọi người hiểu được đạo tu dưỡng, biết được hướng đi lên, đều đạt tới cảnh thanh thản linh diệu, cũng giữ được phúc an bình hưởng thọ, mãi là tấm gương sáng về vệ sinh cho nghìn muôn đời”.
Trong quyển thứ nhất của Bảo sinh diên thọ toản yếu,Đào Công Chính dành một phần viết về cách trừ bệnh, kéo dài tuổi thọ gọi là “Sáu chữ khử bệnh kéo dài tuổi thọ” như sau:
“- Phép điều trị tâm khí: Ngồi ngay ngắn, nắm hai tay, dùng sức đấm ra hai bên đầu sáu lần, xong lồng hai tay với nhau, dùng chân đạp vào tay đều năm sáu lần, có thể khử các loại bệnh phong tà của tim, sau đó nhè nhẹ hà hơi ra, cứ làm như thế thì sự phiền táo, lở miệng đều khỏi.
- Phép điều trị can khí: Ngồi ngay ngắn, nâng hau tay lồng vào nhau, lật đi lật lại vào ngực dăm ba lần, có thể khử các loại phong tà tích tụ ở gan, sau đó mới nhè nhẹ thở, làm thế đau mắt đỏ, ra nước mắt tự khỏi.
- Phép điều trị đảm khí: Ngồi ngay ngắn, sao cho hai bàn chân ngửa lên, lắc dăm ba lần. Hai tay chống đất dùng sức nâng toàn thân lên hai ba lần, có thể khử được mọi phong độc và tà khí, sau đó mới thở. Làm như thế thì khí đảm trong lành, bệnh tự tiêu.
- Phép điều trị tỳ khí: Ngồi ngay ngắn, co một chân, duỗi một chân, dùng hai tay kéo ngược về đằng sau đều dăm ba lần, có thể khử được phong tà, thương thực của tỳ tạng, sau đó mới hít thở. Làm như vậy tránh được các bệnh khạc đờm, tả lỵ.
- Phép điều trị phế khí: Ngồi ngay ngắn, dùng hai tay chống đất, co người cong sống lưng, dướn lên trên ba lần, có thể khử mọi phong tà tích trệ của phổi, sau mới thở nhẹ. Làm như thế có thể trừ được các bệnh của thượng tiêu (bao gồm tim, phổi, thực quản, có công năng hô hấp và tuần hoàn).
- Phép điều trị thận khí: Ngồi ngay ngắn, dùng ngón tay miết từ hai bên tai xuống đến sườn dăm ba lần, rồi đứng lên nhảy ra trước, ra sau đều mươi lần, có thể khử được phong tà của eo, thận, bàng quang, sau đó mới thở nhẹ. Làm như thế thì trừ được các bệnh liệt dương, mắt hoa, tai ù”.
Ban thờ Đào Công Chính tại từ đường Đào Công làng Hội Am. (Hình minh họa – Nguồn: tongocthach.vn).
Ngoài ra còn nhiều phương pháp khác, có những phương pháp rất dễ làm mà hiệu quả, như phương pháp “Gõ răng không bệnh tật”. Theo Đào Công Chính: “Bệnh của răng là do hỏa của tỳ vị bốc lên. Mỗi sáng thức dậy, hãy gõ răng ba mươi sáu lần, dùng lưỡi đưa đẩy vào chân răng (không kể lần), khi nào nước miếng đầy miệng mới nuốt xuống, mỗi bận làm ba lần mới thôi, mãi mãi răng không bị đau”; sau đó ông còn viết bài thơ 4 câu:
Phong hỏa bốc lên răng chẳng lành,
Gõ răng sáng sớm ngọc tuyền sinh.
Nếu như vận dụng mà không cách,
Có thể về già chắc tựa đinh.
Trong lịch sử khoa bảng Nho học nước ta, có rất nhiều vị đại khoa tài giỏi văn chương thơ phú, lại biết cả võ nghệ binh pháp hoặc kỹ nghệ, nhưng người như Đào Công Chính, tài năng của ông còn thể hiện không chỉ trên lĩnh vực sử học, ngoại giao mà còn cả trong lĩnh vực y dược, thực làm hiếm thấy. Trong Hải Dương phong vật khúc khảo thích cũng có câu ca ngợi về ông như sau:
Hội Am có thần đồng đĩnh ngộ,
Tuổi mười ba đã đỗ thu vi.
Bảng xuân sớm dự long trì,
Ra ngoài sứ tiết vào thì giảng duyên.
Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân lập nên những chiến công hiển hách trong đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký các quyết định phê chuẩn kết quả bầu, miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau.
Chia sẻ
Phía Bắc huyện Vũ Thư (tỉnh Thái Bình) được lịch sử ghi nhận những điều đặc biệt về khoa bảng-đời nào cũng có các bậc anh tài ghi danh bảng vàng.
Chia sẻ
Khi hợp đồng thuê đất 50 năm sắp hết hạn, nhiều người băn khoăn liệu có thể “mua lại” mảnh đất đang thuê hay phải trả cho Nhà nước. Thu tục để gia hạn thuê đất được thực hiện như thế nào theo quy định của pháp luật?
Chia sẻ
Sau vài buổi sáng di chuyển từ nhà đến công ty, cô gái trẻ ở Hà Nội nổi mảng đỏ kèm cảm giác rát và ngứa. Qua kiểm tra bác sĩ cho biết, bệnh nhân gặp tình trạng viêm kích ứng da do tiếp xúc bụi mịn và không khí ô nhiễm kéo dài.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nếu cần thiết nghiên cứu xây dựng Đề án liên quan đến bảo vệ môi trường, quản lý chất lượng, chống ô nhiễm và nâng cao chất lượng không khí tại các đô thị, nhất là tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh trình xin ý kiến Bộ Chính trị; đặc biệt là đề xuất cơ chế, chính sách và giải pháp đảm bảo khả thi, thiết thực, hiệu quả.
Chia sẻ
Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Radosław Sikorski nói rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy “cũng sẽ không bị rơi vương miện khỏi đầu” nếu ông đề nghị gặp Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki khi quá cảnh qua nước này để sang Pháp.
Chia sẻ
Sau hai đợt bão lũ liên tiếp gây thiệt hại nặng, người dân làng hoa Kiên Long, xã Bình Thành, tỉnh Gia Lai mới, trước đây là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, đang thắp điện sáng xuyên đêm để cứu hàng nghìn chậu cúc Tết bị ảnh hưởng. Điều bà con lo ngại nhất lúc này không chỉ là thời tiết mà còn là nguy cơ… mất điện.
Chia sẻ
Bộ Công an truy nã Nguyễn Văn Đài và Lê Trung Khoa; xuất hiện nghi vấn có người thuê đốt quán cà phê khiến 11 người chết ở Hà Nội; khởi tố đối tượng dùng dao tấn công người đàn ông trọng thương vì trêu ghẹo bạn gái mình... là những tin nóng 24 giờ qua.
Chia sẻ
Người làm thủ công thì rất lâu mới có được sản phẩm; máy nhập nước ngoài thì giá thành cao không phù hợp với điều kiện của nông dân. Vì thế, ông Ngô Văn Tú, nông dân sáng chế máy ở phường 1 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng (địa phận TP Bảo Lộc trước đây) đã tìm tòi, chế tạo, sáng chế máy vào đất giá thể vỉ xốp, máy gieo hạt phục vụ các vườn ươm cây trồng.
Chia sẻ
Chiều 5/12, Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Liên Hương, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lâm Đồng (khu vực tỉnh Bình Thuận cũ) cho biết, đang phối hợp cùng lực lượng chức năng và bà con ngư dân trục vớt những tàu cá bị lũ nhấn chìm và trôi dạt ở vùng biển Liên Hương, thuộc huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận cũ.
Chia sẻ
Nông dân trồng ớt cay ở xã Vĩnh Thịnh (trước kia là huyện Vĩnh Bảo cũ), TP Hải Phòng phấn khởi vì ớt được mùa, được giá trong vụ thu đông năm 2025.
Chia sẻ
Hiện nay, nước ta có khoảng hơn 300.000 người mù do các bệnh lý giác mạc. Mỗi năm, số người mù do bệnh giác mạc lại tăng thêm 15.000 người. Danh sách chờ ghép vào khoảng 1.000 bệnh nhân. nhưng nguồn mô hiện vẫn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu điều trị trên diện rộng.
Chia sẻ
Khu đô thị phức hợp sinh thái Phú Thọ có quy mô nguồn cung dự kiến gồm khoảng 12.600 căn nhà liền kề, hơn 11.300 căn biệt thự và gần 14.400 căn hộ chung cư.
Chia sẻ
Hàng trăm căn nhà ở xã hội thuộc dự án Khu đô thị mới và chỉnh trang đô thị phường Đồng Hòa (nay là phường Kiến An, TP. Hải Phòng) đủ điều kiện mở bán, giá gần 19,7 triệu đồng/m2.
Chia sẻ
Với con số may mắn hôm nay ngày 6/12, các con giáp Dần, Sửu, Tỵ, Thìn đều đón nhiều chuyện tốt, sự nghiệp, tình cảm, tài lộc đều rực rỡ.
Chia sẻ
Căn biệt thự 550 m2 được kiến trúc sư phát triển từ ý tưởng “đối thoại” giữa nhà và cảnh quan. Với khối chữ L ôm trọn khu bảo tồn xanh, công trình tạo nên không gian sống mở thoáng như resort nhưng vẫn giữ trọn sự riêng tư và tĩnh lặng.
Chia sẻ
Tôi luôn âm thầm biết ơn bố vì đã truyền lại cho tôi những giá trị sống tuyệt vời.
Chia sẻ
Một trong những câu chuyện liên quan đến Chu Đệ là câu đối “đăng minh nguyệt minh, đăng nguyệt trưởng minh”, vị tú tài đối được câu sau liền được phong làm Trạng Nguyên.
Chia sẻ
Tại Lễ trao giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn năm 2025, khán giả bất ngờ với tiểu phẩm "KOLs bất đắc dĩ" do các nghệ sĩ Trung Ruồi, Thái Dương, Yến My thể hiện về đời sống báo chí hiện nay.
Chia sẻ
"Hơn lúc nào hết, trong những thời khắc khó khăn do thiên tai, người nông dân cần có sự đồng hành của báo chí..." - Đó là lời khẳng định đầy tâm huyết của Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn tại Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III - năm 2025 và Thi viết tìm hiểu truyền thống 95 năm Hội Nông dân Việt Nam
Chia sẻ
Triều Kim mãi mãi được ghi nhớ như một vương triều mạnh mẽ, và người mở ra thời đại ấy chính là Kim Thái Tổ – Hoàn Nhan A Cốt Đả, vị hoàng đế đầy mưu lược, quả cảm, biết nhìn xa trông rộng và hiểu sâu lòng người.
Chia sẻ
Giải thưởng chính VinFuture 2025 trị giá 3 triệu USD được trao cho nhóm các nhà khoa học: TS Douglas R. Lowy, TS John T. Schiller, TS Aimée R. Kreimer và GS Maura L. Gillison (Mỹ) vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do vi-rút papilloma ở người (HPV) gây ra.
Chia sẻ
Trước khi bước vào trận đấu với ĐT nữ Malaysia, HLV Mai Đức Chung tỏ ra thận trọng. Thế nhưng, sự thận trọng ấy có vẻ hơi thừa khi ĐT nữ Việt Nam thể hiện đẳng cấp vượt trội và dễ dàng có chiến thắng 7-0.
Chia sẻ
Phát biểu tại Lễ trao giải VinFuture 2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Việt Nam mong muốn cùng các nhà khoa học thế giới đẩy mạnh hợp tác trong nghiên cứu các vấn đề chung của nhân loại, trao đổi học thuật, đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Chia sẻ
Hoa khôi bóng chuyền Phạm Thị Hiền không có tên trong danh sách ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam dự SEA Games 33. Tranh thủ quãng thời gian này, phụ công cao 1m72 này đã quyết định... lên xe hoa.
Chia sẻ
Các võ sĩ Boxing Việt Nam sẽ được nhận mức thưởng nóng 1.500 USD cùng 10 triệu đồng nếu giành HCV tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Máy bay không người lái của Ukraine đã lao vào tòa tháp Grozny-City ở trung tâm Chechnya vào rạng sáng thứ Sáu, 5/12, gây ra một vụ nổ mạnh thổi tung nhiều tầng của một trong những cao ốc biểu tượng nhất vùng Bắc Caucasus này. Ngoài ra, quân đội Ukraine cũng tấn công tỉnh Belgorod của Nga bằng hơn 80 UAV trong 24 giờ qua.
Chia sẻ
Ở cuộc chạm trán tại bảng B môn bóng đá nữ SEA Games 33, HLV Mai Đức Chung quyết định cất tiền đạo Huỳnh Như trên ghế dự bị nhưng ĐT nữ Việt Nam vẫn thi đấu áp đảo và dễ dàng vượt qua ĐT nữ Malaysia với tỷ số 7-0.
Chia sẻ
Phía Mỹ đã đề xuất chia kế hoạch hòa bình cho Ukraine thành 4 phần để đàm phán riêng, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong cuộc phỏng vấn hôm 4/12 với một kênh truyền hình Ấn Độ. Trong khi đó, EU vẫn nhắm tới việc tịch thu hoàn toàn tài sản Nga bị phong tỏa bất chấp cảnh báo từ Mosocow.
Chia sẻ
Vũ Văn Thanh làm đám cưới với tiểu thư đài các?; HLV Tuchel có kế hoạch đặc biệt ở World Cup 2026; Ronaldo đầu tư tiền vào AI; Rodrygo muốn sang Premier League chơi bóng; Siêu máy tính dự đoán Tây Ban Nha vô địch World Cup 2026.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Lê Thái Dũng 
