Bình luận
0
Sẽ nhiều người ngạc nhiên nếu so sánh Tương Dực với Thánh Tông Thuần Hoàng đế. Như chúng ta biết, Lê Thánh Tông là vị vua vĩ đại hàng đầu nước ta với thành tích võ công văn trị đều khiến cả nước thái bình thịnh trị, lân bang nể sợ trong suốt thời gian dài. Trong khi đó, Lê Tương Dực lại bị coi là một hôn quân và khiến nhà Hậu Lê sụp đổ. Có thể coi, Lê Tương Dực là vua Lê có thực quyền cuối cùng vì dù sau này các vua thời Lê Trung Hưng có ngồi trên ngai vàng thì cũng chỉ là hư danh chứ quyền lực đã nằm trong tay chúa Trịnh.
!["Vua lợn" Lê Tương Dực là phiên bản lỗi của Lê Thánh Tông? - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2022/1/3/images-motthegioi-vn-8443bgv0agfuahrvbmc-1641207036760-16412070370171440023053.jpg ""Vua lợn" Lê Tương Dực là phiên bản lỗi của Lê Thánh Tông? - Ảnh 1.")
Vua Lê Thánh Tông rất coi trọng việc giáo dục.
Như vậy xét ra thì Lê Thánh Tông là vị vua sáng bậc nhất nhà hậu Lê còn Lê Tương Dực lại là vị vua tối nhất nhà Hậu Lê, thậm chí bị người đời gọi là "Vua lợn". Nhưng phân tích các sự kiện thì xuất phát điểm của Lê Thánh Tông và Lê Tương Dực khá giống nhau. Thậm chí, Lê Tương Dực khi mới giành ngôi đã coi ông nội Lê Thánh Tông như tấm gương để noi theo.
Trước hết cả Lê Thánh Tông và Lê Tương Dực đều không phải người được tiên quân chỉ định lên làm vua. Lê Tương Dực thì như chúng ta đã biết không phải người được chọn kế nhiệm mà chỉ được phong chức Giản Tu Công. Cha của Lê Tương Dực là Lê Tân, con thứ 5 của Lê Thánh Tông và được phong là Kiến Vương. Người được nối tập phong vương của Lê Tân là con trưởng của Lê Tân tức Cẩm Giàng vương Lê Sùng. Còn Lê Tương Dực chỉ là con thứ 2 của Lê Tân nên tuy là cháu nội của Lê Thánh Tông nhưng cũng chỉ được phong chức Công mà thôi. Vì Lê Uy mục bạo ngược nên lên Lê Tương Dực mấy dấy binh mà giành được ngôi vua.
Còn Lê Thánh Tông chỉ là con thứ 4 của Lê Thái Tông. Nhưng do người anh Lê Nhân Tông khi đang ở ngôi vua thì bị người anh khác là Lê Nghi Dân sát hại nên các quan đón Lê Thánh Tông lên ngôi. Sự việc này có thể tóm tắt như sau:
Ngày 3 tháng 10 âm lịch năm 1459, con trưởng của Lê Thái Tông là Lê Nghi Dân vốn là thái tử đã bị phế thành Lạng Sơn vương đang đêm bắc thang lên tường thành, rồi chia làm ba đường lẻn vào cung cấm làm binh biến. Vua Lê Nhân Tông (con thứ 3 của Lê Thái Tông) và Hoàng thái hậu Nguyễn Thị Anh bị giết, Lê Nghi Dân lên ngôi hoàng đế. Để vỗ về nhân tâm, Lê Nghi Dân phong Bình Nguyên vương Tư Thành (con thứ 4 của Thái Tông) làm Gia vương.
Vua Lê Nghi Dân lên ngôi, tin dùng các nịnh thần, sát hại bề tôi cũ và thay đổi pháp chế, cho nên không được lòng dân và các đại thần văn võ. Một nhóm các trọng thần là Lê Ê, Lê Thụ, Đỗ Bí, Lê Ngang muốn binh biến lật đổ Lê Nghi Dân nhưng việc bị bại lộ, tất cả đều bị giết.
Sau đó, các huân hựu đại thần gồm Thái phó Á quận hầu Nguyễn Xí, Đinh Liệt, Nhập nội kiểm hiệu Á thượng hầu Lê Lăng, Tư mã tham dự triều chính Đình thượng hầu Lê Niệm, Tổng tri ngự tiền hậu quân Á hầu Lê Nhân Thuận, Tổng tri ngự tiền trung quân Quan nội hầu Lê Nhân Khoái, Tổng tri ngự tiền thiện trạo doanh quân Quan phục hầu Trịnh Văn Sái, Thiêm tri Bắc đạo quân dân bạ tịch Trịnh Đạc, Điện tiền ty đô chỉ huy Nguyễn Đức Trung, Thiết đột tả quân đại đội trưởng Nguyễn Yên, Nhập nội đại hành khiển Lê Vĩnh Trường,... cùng bàn với nhau làm binh biến, lật đổ Lê Nghi Dân.
Ban đầu họ định lập người con thứ 2 của Thái Tông là Lê Khắc Xương lên ngôi nhưng Khắc Xương thấy loạn lạc, 2 người anh cùng cha khác mẹ của mình đều bị giết nên từ chối. Ngày 7 tháng 6 Canh Thìn (1460), Lê Lăng cùng triều thần đến đón Cung vương Lê Khắc Xương tôn lập hoàng đế, nhưng Lê Khắc Xương đã một mực từ chối. Nhờ vậy, triều thần mới tôn lập Gia vương Lê Tư Thành (con thứ 4 của Thái Tông) lên ngôi tức Lê Thánh Tông.
Như vậy nếu xem ra thì cách Tương Dực lên ngôi còn oai phong hơn cả Lê Thánh Tông. Dù sao, Tương Dực cũng tự mình cầm đầu quân binh để đánh Lê Uy Mục còn Lê Thánh Tông là lên ngôi theo tình huống mà lại là “tình huống dự bị” khi tình huống chính thức là Lê Khắc Xương từ chối nối ngôi. Hơn nữa, Lê Thánh Tông lúc nhận ngôi đã 18 tuổi, đủ trưởng thành còn lúc Tương Dực vượt ngục dấy binh thì mới 14 tuổi thì đủ thấy lá gan lớn cỡ nào.
Tuy là lên ngôi theo tình huống nhưng Lê Thánh Tông đã trở thành một vị thánh quân với niên hiệu Hồng Đức đáng gọi là sáng chói trong lịch sử. Thực ra thời kỳ đầu lên ngôi, Lê Thánh Tông chọn niên hiệu Quang Thuận suốt gần 10 năm (1460-1469) với ý nghĩa mình lên ngôi rất thuận và sáng. Gần 30 năm sau, triều đại Lê Thánh Tông gắn liền với niên hiệu Hồng Đức (1470 - 1497) nhằm tỏ ý Đức của Thánh Tông soi sáng muôn nơi như mặt trời.
Lê Tương Dực khi lên ngôi, quý vị độc giả có biết ông chọn niên hiệu gì không? Đó là Hồng Thuận. Hồng Thuận có gì đặc biệt? Một mặt nó thể hiện sự đồng thuận của nhân dân giống như đón nắng mặt trời còn mặt khác là sự kết hợp giữa Quang Thuận và Hồng Đức. Tương Dực đế đã chọn niên hiệu Hồng Thuận để vừa tỏ ý mình lên ngôi được người dân đồng thuận mà lại vừa nối theo cái chí của ông nội Thánh Tông. Về sau, có giai thoại nhà Thanh lúc suy cũng tính đặt niên hiệu là Khang Càn để hưởng cái lộc thời Khang Hy - Càn Long nhưng rồi không dùng vì sợ vậy thì người trong nước lại bàn chuyện sao không nhắc gì Ung Chính.
Chưa hết, Lê Thánh Tông tự xưng làm Thiên Nam động chủ. Cái tên xưng này cũng rất hay vì nó tỏ ý Lê Thánh Tông là người làm chủ trời nam, ngang hàng với triều đình phương Bắc chứ chẳng chịu nhún nhường. Còn cháu nội của ông là Lê Tương Dực xưng là Nhân Hải động chủ để tỏ ý mình được lòng người bao la như biển.
Trong những năm tháng Lê Thánh Tông cai trị thì giáo dục là một điểm sáng và bản thân Lê Tương Dực những năm đầu lên ngôi cũng rất chú ý đến vực dậy nền giáo dục. Năm 1511, ông tổ chức kỳ thi Hội, đến kỳ thi Đình thì ông đích thân ra đề văn hỏi về đạo trị quốc. Ông cho trùng tu Quốc Tử Giám, dựng lại bia tiến sĩ tỏ rõ sự khuyến khích hiền tài. Ngay cả các học sĩ khi ấy cũng nhìn Tương Dực có dáng dấp của Thánh Tông. Chúng ta có thể thấy điều này qua bài ký mà Đông các đại học sĩ Đỗ Nhạc đã soạn ở Quốc Tử giám ca ngợi công đức của Tương Dực Đế như sau:
“Hoàng đế thông minh xứng đáng bậc chí tôn, sáng suốt làm gương cả nước, khôi phục quy mô xây dựng cơ nghiệp của Thái Tổ Cao Hoàng, mở rộng nền móng văn giáo thịnh trị của Thánh Tông Thuần Hoàng. Sáng vầng sao Khuê, ngang trời dọc đất thì có tập Bảo thiên thanh hạ; mở gương trị giáo mẫu mực xưa nay thì có tập Quang thiên thanh hạ. Thánh học ngày càng cao minh, thánh đức ngày càng thuần tuý. Hơn nữa, đến nhà Thái Học hỏi về đạo trị nước, ra nơi điện đình thi chọn bọn học trò, then máy cổ võ lại càng chu đáo lắm. Đã sai quan chọn bọn học trò, then máy cổ võ lại càng chu đáo lắm. Đã sai quan trùng tu Quốc tử giám và làm mới nhà bia, lại nghĩ tới hai khoa Ất Sửu, Mậu Thìn chưa có dựng bia, liền sai quan khắc bia soạn ký để dựng lên. Như vậy có thể thấy được cái ý tôn sùng đạo học, khuyến khích hiền tài sâu sắc dường nào!”
Đương nhiên Đỗ Nhạc phải nhắc đến người lập cơ nghiệp là Thái Tổ Lê Lợi nhưng sao không nhắc thêm về Thái Tông, Nhân Tông hay cả Túc Tông, Hiến Tông cũng là vua sáng sau này mà chỉ nhắc mỗi Thánh Tông? Đó là bởi Tương Dực có cái chí và suy nghĩ ban đầu như Thánh Tông. Chỉ tiếc là sau này Tương Dực lại ham hưởng lạc, lạm dụng sức dân, nhất là trong việc xây dựng những công trình xa hoa để đến nỗi mất nước và không thể trở thành Lê Thánh Tông. Đáng tiếc lắm thay.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Các xưởng bóc gỗ hoạt động gần khu vực rừng sản xuất, rừng tự nhiên ở khu vực huyện Bình Gia (cũ) tỉnh Lạng Sơn đã dừng hoạt động, sau loạt bài “Bóc" đường dây phá rừng tự nhiên quy mô lớn ở Lạng Sơn của báo Dân Việt
Chia sẻ
TP.HCM đang siết tiến độ, đẩy mạnh giải ngân vốn bồi thường – giải phóng mặt bằng cho hàng trăm dự án trọng điểm. Nhiều đơn vị đạt tỉ lệ cao, song vẫn còn dự án chậm do vướng pháp lý, kiểm kê đất đai và chưa tách được nguồn vốn.
Chia sẻ
Để thuận tiện cho việc đi lại, học hành của con em mình và vì một cuộc sống tốt đẹp hơn, nhiều hộ dân thôn Bản Bẳng, xã Nghĩa Tá của tỉnh Thái Nguyên đã tình nguyện hiến đất làm đường dù đất của gia đình không đủ để canh tác.
Chia sẻ
Lý Hoàng Nam vừa khiến người hâm mộ pickleball Việt Nam nức lòng khi giành chiến thắng 2-0 trước tay vợt số 2 thế giới là Federico Staksrud 2-0 tại vòng bán kết PPA Tour Hàng Châu 2025.
Chia sẻ
Ghi nhận ban đầu cho thấy, đám cháy xuất phát từ khu vực bếp đặt ở tầng trệt, khói đen, độc len lên các tầng trên nơi có nhiều người đang ngủ. Khi phát hiện cháy, những người trong nhà này không thoát ra được do mặt tiền bít bùng gạch trang trí, cửa cuốn, phía sau là con hẻm nhưng lối thoát hiểm cũng bị bịt kín bằng lồng sắt…
Chia sẻ
VEAM MOTOR đấu giá thành công 165 xe, nâng tổng số xe đấu giá thành công năm 2025 lên 1634 xe, tương đương 80% số lượng xe tồn kho lâu năm
Chia sẻ
Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐTV Hà Nội Metro cho biết, hệ thống soát vé tự động ứng dụng định danh, xác thực điện tử, nhận diện sinh trắc học và thanh toán không dùng tiền mặt đối với hành khách là kết quả của Kế hoạch 428 do Bộ Xây dựng, Bộ Công an và UBND TP Hà Nội ban hành, với mục tiêu hiện đại hóa hệ thống vé.
Chia sẻ
Việt Nam đã chính thức bước vào kỷ nguyên ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) sâu rộng, vượt qua giai đoạn tìm hiểu căn bản để sử dụng AI trong sáng tạo, học tập và công việc. Ngoài ra, AI cũng đã trở thành một phần quen thuộc trong đời sống người dùng tại Việt Nam.
Chia sẻ
Các đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về gánh nặng ngân sách địa phương khi phải huy động tới 400.000 tỷ đồng để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia, trong khi nguồn hỗ trợ từ Trung ương chỉ dừng ở mức 100.000 tỷ đồng, tạo ra chênh lệch lớn và nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện.
Chia sẻ
Theo đề xuất của Bộ Nội vụ, nhiều khả năng từ 1/1/2026, phụ cấp chức vụ lãnh đạo của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang sẽ được nâng lên. Mức này cao hơn mức cũ từ vài trăm tới 1 triệu đồng.
Chia sẻ
Từ ngày 1 - 3/12/2025, đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam, do Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng dẫn đầu, đã thăm và làm việc tại Cuba, nhằm thúc đẩy mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư.
Chia sẻ
Tại xã Sính Phình, tỉnh Điện Biên, ai cũng biết đến anh Giàng A Kỷ, ở bản Háng Đề Dê, một nông dân điển hình trong phát triển kinh tế. Từ vài con dê nuôi thử nghiệm ban đầu, đến nay đàn dê đã cho anh một cơ ngơi mà không ít người ngưỡng mộ.
Chia sẻ
TP.HCM và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam đang đối diện với thách thức lớn từ ô nhiễm không khí, trong đó, khí thải từ các phương tiện giao thông, đặc biệt là động cơ diesel, đã trở thành nguồn gây hại hàng đầu.
Chia sẻ
Loại thịt này rất giàu protein, ít calo, chất béo, hỗ trợ giảm cân, tăng cơ và thúc đẩy sức khỏe tim mạch, cải thiện tâm trạng.
Chia sẻ
Việc sáp nhập địa giới hành chính đang khiến hàng loạt nhãn hiệu cộng đồng ở Đồng Nai rơi vào tình trạng “chờ đổi chủ”, từ hồ tiêu, sầu riêng đến bưởi, chôm chôm, hạt điều... đặt ra áp lực cấp bách về pháp lý và bảo vệ thương hiệu.
Chia sẻ
Sáng 5/12, trao đổi với phóng viên, lãnh đạo Công an phường Bồ Đề (TP.Hà Nội) cho biết, sau khi hoàn tất các thủ tục pháp lý, đơn vị đã bàn giao thi thể người phụ nữ bỏ lại xe máy rồi bất ngờ nhảy xuống cầu Chương Dương cho gia đình để lo hậu sự theo quy định.
Chia sẻ
TP.HCM đã hoàn thiện dữ liệu đất đai cho hơn 3,14 triệu thửa đất, tương đương hơn 82% tổng số thửa đất trên địa bàn. Đây là bước tiến quan trọng trong quá trình chuẩn hóa, đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu đất đai phục vụ quản lý và khai thác quốc gia.
Chia sẻ
HTX Mai vàng Bình Lợi, xã Bình Lợi, TP.HCM đã tiên phong trong trồng hoa mai vàng và dẫn dắt nông dân trong vùng cùng làm giàu. Mỗi dịp Tết đến, nhà nào cũng phấn khởi vì có thu nhập tốt nhờ bán mai vàng.
Chia sẻ
ĐT nữ Việt Nam vs ĐT nữ Malaysia là cuộc đọ sức thuộc lượt trận mở màn bảng B môn bóng đá nữ SEA Games 33 và thầy trò HLV Mai Đức Chung sẽ hướng tới một chiến thắng đậm.
Chia sẻ
Với gần hai thập kỷ gắn bó giảng dạy và nghiên cứu trong lĩnh vực thú y, cô Nguyễn Vũ Thụy Hồng Loan, Trưởng khoa Thú y - Chăn nuôi, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) chính thức được công nhận chức danh phó giáo sư vào tháng 11 vừa qua.
Chia sẻ
Theo tờ The Journal, chính quyền Ireland đang điều tra bốn máy bay không người lái dường như đang cố gắng bám theo hoặc chặn máy bay của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khi máy bay này hạ cánh xuống Dublin.
Chia sẻ
Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, “thế nước vững – lòng dân yên” luôn là yếu tố nền tảng quyết định sức mạnh quốc gia. Đây không chỉ là yêu cầu mang tính lý luận trong tư tưởng Hồ Chí Minh, mà còn là quy luật đã được kiểm nghiệm qua hàng nghìn năm lịch sử Việt Nam.
Chia sẻ
Giải marathon quốc tế TP.HCM 2025 với thông điệp “Bước chạy vì một Việt Nam vượt trội”, các VĐV đi qua 17 địa danh biểu tượng quá khứ, hiện tại và tương lai của TP.HCM.
Chia sẻ
Bóng gỗ (Woodball) - Môn thể thao được ví như "golf công viên". Người chơi dùng gậy gỗ đánh bóng qua các cổng trên sân cỏ hoặc cát. Dù có vẻ nhẹ nhàng nhưng bóng gỗ đòi hỏi sự khéo léo và tính toán cực cao. Đây là lần đầu tiên, Bóng gỗ (Woodball) góp mặt tại SEA Games.
Chia sẻ
Theo quy định, cơ quan chức năng sẽ tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân…
Chia sẻ
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Hoa đặt câu hỏi: Liệu việc tích hợp đơn thuần là một "phép cộng cơ học" của 3 chương trình MTQG cũ hay sẽ hình thành nên một chương trình tổng thể mới với tầm nhìn khái quát hơn. "Tôi rất muốn Chính phủ phải trả lời", bà Hoa nhấn mạnh.
Chia sẻ
TP.HCM ghi nhận tổng thu ngân sách hơn 700 nghìn tỷ đồng sau 11 tháng, giải ngân đầu tư công tăng tốc và hàng loạt dự án giao thông trọng điểm chuyển biến mạnh, tạo động lực phát triển cho năm 2026.
Chia sẻ
Vết nứt xuất hiện trên tuyến đường qua Đèo Ngang (Quảng Trị) tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người tham gia giao thông. Sau phản ánh của báo chí, đơn vị quản lý đã nhanh chóng kiểm tra hiện trường, căng dây cảnh báo, tạm dừng lưu thông tại vị trí hư hỏng và lên phương án khắc phục ngay khi thời tiết thuận lợi.
Chia sẻ
Hoa hậu Phương Lê mới đây đã khoe "trái ngọt" là cô con gái mới sinh cùng NSƯT cải lương Vũ Luân. Ở tuổi U50, trải qua một lần đò dang dở, hiện tại cô có cuộc sống bình yên bên nam nghệ sĩ nổi tiếng.
Chia sẻ
Vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra rạng sáng 5/12 tại quán ăn trên đường Trần Hưng Đạo, khiến 4 người tử vong, trong đó có 2 trẻ nhỏ. Nhân chứng kể lại giây phút kinh hoàng khi ngọn lửa bùng lên kèm tiếng nổ lớn, buộc các nạn nhân phải liều mình thoát thân, khung cảnh hoảng loạn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Anh Tú 
