Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa, Hà Giang, Vĩnh Phúc nói về thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững

Chiều 22/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Phong trào “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới”, Phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021-2025.

Cùng chủ trì có Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính.

Hà Giang có tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM còn khiêm tốn

Báo cáo tại Hội nghị, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh chia sẻ: tỉnh Hà Giang nhận thức rằng hai chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững rất quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội đối với hộ nghèo nói chung trên địa bàn cả nước, đặc biệt là đối với vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đối với hai Chương trình mục tiêu quốc gia này, cùng với các địa phương khác trong vùng, tỉnh Hà Giang thời gian vừa qua đã quyết liệt chỉ đạo, phân công nhiệm vụ, thành lập các ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch phân bổ vốn, huy động các nguồn lực tại địa phương, tổ chức triển khai trên địa bàn toàn tỉnh.

Tuy nhiên, tỉnh Hà Giang còn rất nhiều khó khăn, địa hình chia cắt, người dân sinh sống ở những vùng rất xa xôi, nền kinh tế xuất phát thấp và nguồn lực của địa phương rất hạn chế. Chính vì vậy, tổng kết 5 năm vừa qua, tính đến hết thời điểm tháng 6 năm 2025, tỉnh Hà Giang có tỉ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới còn rất khiêm tốn và cần phải nỗ lực, cố gắng nhiều hơn để đạt được mục tiêu đề ra.

Tỉnh rất đồng tình với quan điểm chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt là của Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan chủ trì ở Trung ương, về việc tổng kết giai đoạn này cần phải đánh giá rất kỹ càng, tích hợp các Chương trình mục tiêu quốc gia thành một chương trình mục tiêu chung nằm trong tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, gắn với mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp ở địa phương. Chúng tôi đang chỉ đạo tích hợp các nội dung này vào phần an sinh xã hội ở địa phương. Chúng tôi rất đồng tình với quan điểm này và cũng rất mong muốn Ban Chỉ đạo Trung ương, các cơ quan Trung ương sớm chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tổng kết, đánh giá thật kỹ để xác định các mục tiêu như dự thảo mà Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đưa ra.

Điểm thứ hai là về phân bổ nguồn lực. Trong giai đoạn mới, chắc chắn sẽ có cơ chế phân bổ nguồn lực theo hướng đẩy mạnh phân cấp cho địa phương, chúng tôi rất đồng tình với quan điểm đó. Tuy nhiên, chúng tôi cũng mong muốn là đối với các địa phương khó khăn, ví dụ như địa phương chưa thể tự cân đối nguồn lực, thì trong quá trình thiết kế chương trình cho giai đoạn sau, rất mong Trung ương tiếp tục có kinh phí hỗ trợ trong một giai đoạn nhất định để thực hiện các mục tiêu của chương trình ở những địa phương này, đặc biệt là đối với hạ tầng chiến lược, những vấn đề người dân rất cần. Vừa qua chúng ta đã hoàn thành việc xây dựng nhà ở cho người dân. Tới đây, cần tiếp tục đầu tư vào một số hạ tầng chiến lược khác như hạ tầng giao thông, điện, hệ thống mạng… thì mới đạt được các mục tiêu phát triển.

Thứ ba, về thời điểm thiết kế chương trình cho giai đoạn tới. Chúng tôi mong muốn là khi thiết kế chương trình mới thì có chủ trương sớm, vì ngay sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, các địa phương sẽ xây dựng các nghị quyết đại hội và xây dựng kế hoạch tổ chức triển khai nhiệm vụ của mình trong nhiệm kỳ mới. Nếu Quốc hội thông qua chương trình mục tiêu quốc gia cho giai đoạn tới sớm hơn, sẽ phù hợp hơn với các mục tiêu phát triển trong 5 năm tới, để các địa phương chủ động , vừa tích hợp ngay vào nghị quyết đại hội đảng bộ cấp tỉnh và kế hoạch triển khai trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ. Việc ban hành sớm sẽ giúp các địa phương chủ động tích hợp ngay vào nghị quyết và triển khai từ đầu nhiệm kỳ, đảm bảo hiệu quả.

Thứ tư, về cơ cấu Ban chỉ đạo: Để đảm bảo sự thống nhất, chúng tôi đề xuất thành lập một Ban chỉ đạo chung duy nhất cho chương trình mục tiêu quốc gia ở cả cấp Trung ương và cấp tỉnh.

Khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn

Bí thư Tỉnh uỷ Vĩnh Phúc Đặng Xuân Phong thì cho biết, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đều đạt và vượt mức của Trung ương và tỉnh đã đưa ra.

Theo đó, thôn đạt chuẩn nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao đều đạt trên 150%. Về xã nông thôn mới, Vĩnh Phúc là 1 trong 12 tỉnh đã được Trung ương công nhận hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới.

Tuy nhiên, khó khăn, vướng mắc duy nhất trong chương trình nông thôn mới ở tỉnh Vĩnh Phúc là về vệ sinh môi trường nông thôn và cấp nước sạch khu vực nông thôn.

Về chương trình giảm nghèo bền vững, hiện nay trên địa bàn tỉnh chỉ còn 0,4% hộ nghèo; hơn 1% hộ cận nghèo.

Về xoá nhà cho hộ nghèo, chúng tôi đã thực hiện xong, chỉ còn hơn 300 hộ chưa cứng hoá nhà. Đến 30/6 này, tỉnh Vĩnh Phúc sẽ hoàn thành tất cả cho hộ nghèo và cho hộ người có công. Chỉ còn một số hộ nghèo và cận nghèo thuộc diện không thể thoát nghèo thì chúng tôi đưa vào diện bảo trợ xã hội. Dự kiến cũng đến 30/6 sẽ hoàn thành việc này.

Về đề xuất kiến nghị với Trung ương, Bí thư tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị Bộ Tài chính sớm trình Thủ tướng ban hành văn bản thay thế Nghị định số 57 về cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn để có cơ chế đầu tư hệ thống nước sạch khu vực nông thôn. Đồng thời cũng đề nghị Chính phủ xem xét mở rộng đối tượng được vay vốn ưu đãi từ nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội, để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia cho các hộ nghèo vay với mức lãi suất phù hợp trong từng thời kỳ.

Năm 2010 hộ nghèo khu vực nông thôn chiếm 26%, đến 2024 chỉ còn 4,7%

Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh cho hay, thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, tỉnh Thanh Hóa đã quán triệt triển khai nghiêm túc các nghị quyết, quyết định, chỉ thị, kết luận của Trung ương, trong đó tập trung cụ thể hóa bằng các chương trình phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới; ban hành đầy đủ các nghị quyết, quyết định, chỉ thị, kết luận của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ban Chỉ đạo tỉnh để tổ chức triển khai thực hiện một cách hết sức hiệu quả.

Tại thời điểm xây dựng nông thôn mới năm 2010, đời sống người nông dân, nông thôn của Thanh Hóa còn rất nhiều khó khăn, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn mới đạt được 8-9 triệu đồng/đầu người/năm, tỉ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn chiếm 26,96%.

Đến năm 2020, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 42,11 triệu đồng/đầu người/năm, tăng 4,7 lần so với năm 2010, tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 8,86%, bình quân hằng năm giảm khoảng 1,81%.

Đến năm 2024, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn là 60,86 triệu đồng, tăng 1,44 lần so với năm 2020, tỉ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn còn 4,76%, bình quân hằng năm giảm 1,02%. Hiện nay hộ nghèo, cận nghèo của tỉnh còn 2,02%, tương ứng 20.660 hộ. Tỉnh đạt được 15/26 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, bằng 58% so với mục tiêu; 374/547 xã, đạt 69%, trong đó có 831 thôn bản miền núi đạt chuẩn nông thôn mới, xóa trắng xã nông thôn mới trên địa bàn huyện Mường Lát, 4 huyện và 125 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 33 xã, 629 thôn bản đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Đến thời điểm hiện nay toàn tỉnh có 645 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm 5 sao.

Để có những kết quả trên, Thanh Hóa luôn bám sát chỉ đạo, định hướng của trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự hướng dẫn, giúp đỡ của các cơ quan, ban bộ ngành trung ương, các tỉnh bạn.

Thứ hai, Thanh Hóa đã ban hành đầy đủ, cụ thể hóa hệ thống văn bản một cách đồng bộ, đặc biệt là hằng năm xây dựng và bổ sung các kế hoạch, chỉ tiêu cụ thể cho từng địa phương.

Thứ ba, xây dựng kế hoạch và tổ chức tuyên truyền, phát động phong trào thi đua cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới và phong trào vì người nghèo, không ai bị bỏ lại phía sau, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, trong hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững.

Thứ tư, tập trung xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ đồng bộ, phù hợp, đặc biệt là phát huy nội lực, huy động nguồn lực trong nhân dân, tiêu biểu như việc hiến đất của nhân dân để xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, đường làng, ngõ xóm, các công trình thủy lợi với tổng diện tích người dân đã hiến 198 ha, trong đó nổi bật huyện Triệu Sơn, 21.674 hộ đã hiến 87 ha, tính ra số nguồn kinh phí khoảng trên 4.000 tỷ đồng. Nguồn lực huy động từ cộng đồng dân cư, các thành phần kinh tế chiếm khoảng 70% tổng nguồn lực đầu tư và hỗ trợ chương trình xây dựng nông thôn mới.

Thứ năm, chúng tôi đã làm tốt công tác tổng kết, sơ kết hằng năm, khen thưởng kịp thời cho tổ chức, cá nhân đã có thành tích nổi bật trong xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Đến nay, có thể khẳng định Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững của tỉnh Thanh Hóa đã góp phần rất quan trọng cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn. Bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, kết cấu hạ tầng nông thôn được đầu tư đồng bộ, khang trang, môi trường, cảnh quan nông thôn ngày càng sáng – xanh – sạch – đẹp; đời sống văn hóa, tinh thần người dân nông thôn được nâng lên, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát huy tốt.

Trong thời gian tới, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, Thanh Hóa có 166 xã, phường (19 phường, 147 xã), trong đó có 76 xã khu vực miền núi với 45 xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới đều là các vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi khó khăn khu vực I, II; đặc biệt khó khăn khu vực III.

Trên cơ sở mục tiêu, định hướng của Trung ương, Thanh Hóa phấn đấu đến năm 2030 có khoảng 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, tương đương với 117 xã, trong đó 35% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, tương đương 41 xã; 10% số xã đạt nông thôn mới hiện đại, tương đương 12 xã; tỉ lệ nghèo đa chiều giảm còn dưới 1%.

×