Bỏ ngỏ "mỏ vàng" cá cược thể thao

Doanh nghiệp kinh doanh, người chơi muốn được cá cược hợp pháp theo quy định của nhà nước vẫn đang bị tắc. Trong khi đó thị trường chợ đen thì liên tục tung ra lời mời chào hấp dẫn, sẵn sàng tặng tiền cược cho thành viên mới.

Chỉ cần nhấp chuột chúng ta sẽ có hàng chục trang cá cược nói chung, cá độ bóng đá nói riêng như W88, Fun88, M88, FB88.com…bằng tiếng Việt, có lời mời chào, khuyến mãi hấp dẫn người chơi, cho rằng mình "có giấy phép hoạt động minh bạch".

Các nhà cái ngang nhiên quảng cáo "Tốc độ nạp – rút tiền nhanh chóng: chỉ mất 3 – 5 phút để nộp tiền vào tài khoản và 30 phút đến 2 giờ để thực hiện lệnh rút tiền thắng về tài khoản ngân ngân hàng của người chơi" và "đã khẳng định được vị thế cũng như vị trí của mình trong lòng người chơi cá cược bóng đá và đánh bài casino trực tuyến". 

Đặc điểm dễ nhận dạng là địa chỉ các trang cá độ đều có số 8, máy chủ đặt ở nước ngoài. Số 8 được phát âm Hán – Việt là "bát", gần với "phát", do đó ý nghĩa số 8 là đem lại là phát tài phát lộc, tức là sự phát triển. Thế nên có rất nhiều người yêu thích số 8 vì ý nghĩa số 8 sẽ đem lại nhiều tài lộc cho người sở hữu.

Các trang cá độ có đủ các giải đấu World Cup, Copa America, Euro, Championes League, La Liga, Premier League, …kể cả "giải cỏ" các quốc gia không có nền bóng đá tên tuổi như Lào, Campuchia, đủ kèo Âu, Á, đánh tài xỉu. Người chơi có thể cược từ vài chục nghìn đồng cho đến hàng trăm triệu đồng đều được nhà cái chấp nhận, thanh toán lại dễ dàng, thuận lợi.

Mới đây, hôm 15/1/2022 Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế đã phát hiện tài khoản cấp Super LQ74 tại trang bong88.com có tổng điểm cược lên đến 500 tỉ đồng, ra lệnh bắt giữa 6 nhân vật. Rồi những đường dây hàng trăm hàng nghìn tỷ đồng, ở tận cả những tỉnh miền núi xa xôi như Hà Giang hoặc có sự tham gia của người người ngoài… Lợi nhuận siêu khủng đã khiến cho các ông chủ đường dây cá cược lao vào tổ chức như con thiêu thân.

Cá cược thể thao đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ khiến không biết bao người tan cửa, nát nhà, vợ chồng ly tán, nhà nước lại mất hàng ngàn tỷ đồng bởi chúng ta chấp nhận tồn tại mà không quản lý. Theo Công ty Cá cược Ladbrokes tại Anh, doanh số đặt cược bóng đá tại Việt Nam tương ứng 3-5% GDP (10 tỷ USD/năm). Con số còn lớn hơn 10 tỷ USD khá nhiều, nếu cá độ bóng đá quốc tế được hợp thực hóa tại Việt Nam. Do đó, nếu Việt Nam triển khai cả đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế, số tiền thu thuế sẽ là con số không hề nhỏ.

Đầu năm 2017, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2017/NĐ-CP (Nghị định 06) về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. 5 năm qua, khi mà các quy định vẫn còn nằm trên giấy thì hàng tuần chúng ta phải chứng kiến hàng tỷ đồng tiền cá độ bóng đá lén lút tuồn ra khỏi biên giới.

Việc thực thi Nghị định 06 đang vướng gì? Trong khi cá cược chui đang nở ra như nấm sau mưa thì 5 năm qua, Bộ Tài chính vẫn chưa thể hợp pháp hóa, đấu thầu chọn lựa ra một doanh nghiệp kinh doanh cá cược. Năm 2019 đã có nhiều nhà đầu tư nước ngoài khởi công trường đua tại Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ…nhưng đang dẫm chân tại chỗ. Bộ KH-ĐT được Thủ tướng giao nhiệm vụ chủ trì thực hiện xây dựng quy hoạch chung cả nước về lĩnh vực kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó đến nay vẫn chưa công bố kết quả. 

Nghị định 06/2017, quy định chỉ có các trận đấu, giải đấu bóng đá quốc tế do Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) công bố, phê chuẩn mới được lựa chọn làm căn cứ kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. Theo quy định, doanh nghiệp tham gia kinh doanh đặt cược phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng nhưng lại không cho đặt cược 5 giải hàng đầu châu Âu Premier League, Bundesliga, La Liga, Ligue 1 và Serie A được khán giả hâm mộ thì chả khác gì chuyện Trạng Quỳnh. Bộ Tài chính lại quy định chỉ cho phép đặt cược qua điện thoại mà không cho sử dụng mạng Internet để thanh toán thì vừa khó quản lý lại không thuận lợi hấp dẫn như cá độ chui. 

Tại dự thảo lần này, Bộ Tài chính đưa ra 27 giải đấu và 9 trận đấu lớn để người chơi lựa chọn đặt cược gồm vòng loại và vòng chung kết FIFA World Cup (nam-nữ), UEFA Euro, UEFA Champions League, AFC Champions League, AFC Cup, Copa America trong đó có 5 giải hàng đầu châu Âu được coi là một bước tiến bộ. Dự thảo nghị định vẫn giữ mức giới hạn đặt cược là 10.000 đồng/lần đặt cược và tối đa 1 triệu đồng/sản phẩm/ngày được coi là thận trọng nhưng tạm chấp nhận được vì đây là loại hình kinh doanh còn quá mới mẻ tại Việt Nam, cần vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Nhưng điều dư luận thắc mắc là tiến độ thực hiện quá chậm và việc một dự định ban hành từ đầu năm 2017, đến nay đã 5 năm mà không khả thi cho thấy công tác xây dựng luật của chúng ta còn quá nhiều bất cập.

Đây chính là kẽ hở và cơ hội cho các ổ cá cược bất hợp pháp tung hoành thu lợi bất chính hàng trăm tỷ đồng. Mặc dù đến nay Ngân hàng Nhà nước có ban hành văn bản, chỉ đạo về tăng cường các biện pháp an ninh, ngăn ngừa cá độ trực tuyến thông qua hệ thống ngân hàng, cũng không thể nào ngăn chặn được. 

Trong Biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2007, chúng ta đã đưa ra cam kết mở cửa cho nhà đầu tư nước ngoài ở 11 ngành dịch vụ (bao gồm khoảng 110 phân ngành dịch vụ) trong đó có dịch vụ văn hóa, giải trí, thể thao. Như vậy, kinh doanh đặt cược thể thao đã trở thành phân ngành dịch vụ mà Việt Nam không thể đóng cửa khi đã đặt bút ký cam kết với WTO cách đây 14 năm.

Thực tế là quốc gia đang đẩy mạnh chuyển đổi số, Việt Nam chúng ta hoàn toàn có thể dùng công nghệ số để quản lý doanh nghiệp kinh doanh cá cược và quản lý người chơi như nhiều quốc gia khác đang thực hiện. TS.Phạm Thành Trí, Chủ tịch HĐQL Viện Sáng tạo và Chuyển đổi số (Đại học Bắc Hà) là người nhiều năm nghiên cứu về lĩnh vực này, phát biểu: "Thực tế, các hình thức cá cược đã tồn tại từ lâu, đời ông cha ta đã có. Nay khi công nghệ số ra đời, chúng ta hoàn toàn có thể quản lý được nó, nên cần xem đây là nhu cầu của xã hội nên cần coi nó như các hoạt động vui chơi khác, như xổ số. Nhà nước cần nhanh chóng hợp pháp để quản lý trận tự xã hội và quản lý nguồn thu lớn cho quốc gia".

Đã nhiều năm sinh sống và làm việc ở nước ngoài TS.Phạm Thành Trí chia sẻ: "Khi chính thức triển khai loại hình kinh doanh cá cược cần phải nâng cao nhận thức của người dân hơn. Ở Mỹ, loại hình kinh doanh này đã có từ rất lâu và hiện vẫn đang phát triển khá ổn định vì người chơi rất tuân thủ luật pháp, họ chỉ thực hiện những hành vi được luật pháp cho phép, không có chuyện lách luật, ăn thua "đỏ, đen".

Không thể mãi tư duy, "không quản lý được thì cấm", bởi thực tế dù cơ quan công an đã liên tục phá án, nhưng với sự phát triển nhanh của Internet, cá độ bất hợp pháp đang xuất hiện ngày càng nhiều. Rất cần Bộ Tài chính, đơn vị chủ trì sửa đổi Nghị định 06 sớm trình Chính phủ ban hành quy định mới, sát hơn với tình hình thực tế, áp dụng CNTT vào quản lý.

Đã đến lúc phải "chưa quản lý được thì nghĩ cách để quản lý bằng được", sớm hợp pháp cá cược thể thao để quản lý rủi ro về mặt an sinh xã hội, thúc đẩy du lịch mùa Covid-19.