Cuộc đua xanh hóa hạ tầng cụm công nghiệp Đồng Nai đang “tắc” vì thủ tục pháp lý chưa kịp tháo gỡ

Trong 63 cụm công nghiệp Đồng Nai mới có 17 cụm hoạt động ổn định

Theo Sở Công Thương Đồng Nai, toàn tỉnh hiện có 63 cụm công nghiệp với tổng diện tích 3.701,96 ha. Tuy nhiên, đến nay chỉ có 17 cụm đi vào hoạt động ổn định với 235 dự án đăng ký, trong đó 166 dự án đã chính thức vận hành.

Trong 24 cụm đã được thành lập, có 12 cụm hoàn thiện cơ bản hạ tầng kỹ thuật, 10 cụm có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt chuẩn. Ông Văn Hữu Đồng – Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết, các cụm này đóng vai trò quan trọng trong việc bố trí di dời cơ sở sản xuất ra khỏi khu dân cư, tạo mặt bằng sạch cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời bảo vệ môi trường.

Các cụm công nghiệp Đồng Nai được xem là động lực phát triển công nghiệp nông thôn, tạo việc làm và nguồn thu ngân sách cho địa phương. Riêng tại cụm công nghiệp Phú Cường (ở khu vực huyện Định Quán cũ), khi 6 dự án thứ cấp đi vào hoạt động đã tạo việc làm cho hơn 5.000 lao động, chủ yếu là người dân địa phương.

Bên cạnh vai trò kinh tế, hệ thống cụm công nghiệp còn góp phần quan trọng trong tái cơ cấu không gian đô thị. Việc di dời các cơ sở sản xuất ra khỏi khu dân cư giúp giải phóng quỹ đất cho phát triển đô thị, thương mại và dịch vụ.

Tuy nhiên, nhiều khó khăn vẫn tồn tại trong quy hoạch phát triển cụm công nghiệp Đồng Nai. Theo Sở Công Thương, việc lựa chọn chủ đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp hiện còn vướng quy định giữa Nghị định 32/2024/NĐ-CP với các luật Đầu tư, Đất đai và Đấu thầu. Điều này khiến tỉnh gặp lúng túng trong tham mưu, lựa chọn chủ đầu tư phù hợp.

Cần hướng dẫn rõ về mô hình cụm công nghiệp xanh để tránh đình trệ

Để đón đầu xu hướng chuyển đổi xanh, UBND tỉnh Đồng Nai đã giao Sở Công Thương xây dựng thí điểm cụm công nghiệp xanh Quang Trung 1, Quang Trung 2 và Hàng Gòn. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm hình thành mô hình sản xuất công nghiệp sinh thái, giảm ô nhiễm và thu hút doanh nghiệp công nghệ sạch.

Tuy nhiên, đến nay tỉnh vẫn chưa có cơ sở triển khai vì chưa có hướng dẫn cụ thể từ Bộ Công Thương về tiêu chí và cách công nhận mô hình này. Tỉnh Đồng Nai rất cần Bộ sớm ban hành tiêu chí cụ thể để có căn cứ thực hiện. Vì cụm công nghiệp xanh là xu thế tất yếu, nhưng không thể chậm trễ vì thiếu khung pháp lý.

Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) cho biết, Chính phủ đã giao Bộ xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 32/2024/NĐ-CP nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, khắc phục các điểm nghẽn trong phát triển cụm công nghiệp. Dự thảo nghị định đang được lấy ý kiến các bộ, ngành và địa phương theo Công văn số 6785/BCT-ĐCK ngày 9/9/2025.

Theo bà Nguyễn Thị Lâm Giang – Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, thực tế, sau hơn 1 năm thực hiện Nghị định 32, nhiều địa phương phản ánh tình trạng chậm đầu tư hạ tầng, thiếu nguồn lực, chưa có tiêu chí cho cụm công nghiệp xanh. Bộ đang tổng hợp các ý kiến này để đưa vào dự thảo nghị định sửa đổi cho phù hợp thực tiễn.

Bộ Công Thương cũng đề xuất mở rộng quỹ đất, tăng ưu đãi thuế và hỗ trợ hạ tầng để khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư. Theo đó, mỗi cụm có thể dành 5% diện tích hoặc 20ha cho doanh nghiệp ưu tiên thuê đất, đồng thời được hỗ trợ đầu tư hạ tầng thiết yếu như giao thông, điện, nước, xử lý nước thải.

Ngoài ra, Bộ kiến nghị Quốc hội xem xét ban hành Luật Đầu tư kinh doanh theo hướng rút gọn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư với các dự án xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp.

Từ góc độ địa phương, Sở Công Thương kỳ vọng việc hoàn thiện hành lang pháp lý sớm sẽ giúp tỉnh tháo gỡ được điểm nghẽn về cơ chế, huy động nguồn lực xã hội hóa đầu tư hạ tầng và bảo đảm tiến độ thực hiện các dự án cụm công nghiệp Đồng Nai đang dang dở.

×