Gặp "tư lệnh" ngành nông nghiệp và môi trường, nông dân trồng sầu riêng Đắk Lắk nói lên điều lo lắng gì?

Mưa trái mùa tại Đắk Lắk khiến hoa sầu riêng nở muộn

Dù có nhiều năm kinh nghiệm trồng sầu riêng, nhưng bà con ở huyện Krông Pắc vẫn lo lắng sản lượng năm nay sẽ thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập.

Ông Hoàng Viết Sơn, ở xã Hòa Đông (huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk), cho biết gia đình ông có 1ha sầu riêng, với khoảng 190 cây giống Ri6 và Dona, trồng từ năm 2013.

Năm 2024, vườn sầu riêng của gia đình ông Sơn đạt sản lượng gần 30 tấn. Tuy nhiên, bước vào vụ năm nay, thời tiết bất lợi khiến ông Sơn không khỏi lo lắng.

“Tháng 2, 3 năm nay trời mưa trái mùa, kết hợp không khí lạnh kéo dài khiến hai đợt hoa đầu bị hư hỏng hoàn toàn, chỉ còn đậu được ở đợt ra hoa thứ ba. Tỷ lệ đậu quả hiện chỉ bằng khoảng 60% so với năm ngoái”, ông Sơn chia sẻ.

Không chỉ vậy, do tỷ lệ trái trên cây thấp, ông Sơn lo ngại cây sẽ phát triển đọt quá nhanh, dẫn đến hiện tượng rụng quả tiếp tục xảy ra.

“Những nhà có hoa đợt 3 nở sớm hơn chừng 5–6 ngày thì còn vớt vát được phần nào. Còn lại, hầu như bà con quanh vùng đều rơi vào tình cảnh giống như gia đình tôi”, ông Sơn nói thêm.

Chung nỗi lo với nhiều nông dân trồng sầu riêng khác, bà Lê Thị Đào, có hơn 1ha sầu riêng giống Dona đã bước sang năm thứ 8 ở xã Ea Kênh (huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk), cho biết:

“Mọi năm, cây xổ nhụy đúng lúc thời tiết còn nắng ráo nên đậu trái khá tốt. Nhưng năm nay, thời điểm tháng 2–3 lại gặp đợt không khí lạnh kéo dài kèm theo mưa trái mùa, khiến cây không phân hóa nổi mầm hoa, dẫn đến hoa nở muộn.

Đến giữa tháng 5 mới bắt đầu nở thì lại gặp mưa tiếp, cả đợt hoa mới chỉ đậu được vài quả.”

Theo bà Đào, nếu đợt hoa tiếp theo tiếp tục bị ảnh hưởng bởi mưa, sản lượng năm nay chắc chắn sẽ sụt giảm mạnh.

“Năm nay những trái đậu thì khả năng múi cũng không đều, mẫu mã xấu, bán sẽ không được giá. Năm ngoái vườn tôi thu được 45 tấn, giá dao động từ 65.000 đến 85.000 đồng/kg. Vụ sầu riêng năm nay gia đình tôi chỉ mong được chừng 30 tấn thôi”, bà Đào chia sẻ.

Nguy cơ mất mùa hiện hữu tại "thủ phủ sầu riêng" Đắk Lắk

Ông Hoàng Trọng Cường, Trưởng thôn Tân Bắc, xã Ea Kênh (huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk), cho biết gia đình ông có hơn 2ha sầu riêng giống Dona, đang trong giai đoạn từ năm thứ 9 đến năm thứ 11, được trồng theo hướng hữu cơ.

Năm 2024, vườn sầu riêng của ông Cường cho sản lượng đạt 43 tấn, mang lại nguồn thu ổn định. Tuy nhiên, trước diễn biến thời tiết thất thường năm nay, ông Cường nhận định sẽ mất mùa.

“Tại thôn Tân Bắc, tôi ước chừng phải đến 70% số hộ trồng sầu riêng gặp tình trạng hoa nở muộn, trúng ngay đợt mưa kéo dài. Như nhà tôi tỷ lệ đậu quả sầu riêng chỉ đạt khoảng 65-70% so với năm ngoái”, ông Cường chia sẻ.

Dù đã có hơn 20 năm gắn bó với cây sầu riêng, ông Nguyễn Tuấn Nghĩa, ở xã Ea Kênh (huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk) cũng gặp tình trạng mất mùa.

“Vườn nhà tôi hơn 1ha, nhiều cây trồng cũng được 15–20 năm rồi. Năm ngoái thu hơn 40 tấn quả, vậy mà năm nay coi bộ khó lắm.

Hoa rụng nhiều, trái đậu chẳng được bao nhiêu. Chưa năm nào mà thời tiết kỳ cục như năm nay, thời điểm tháng 3 mà còn lạnh và có mưa”, ông Nghĩa ngậm ngùi nói.

Cùng ở nơi được mệnh danh là “thủ phủ” sầu riêng Đắk Lắk, ông Trần Văn Tuấn, (xã Ea Yông) đang chăm sóc hơn 1ha sầu riêng giống Dona, cho biết năm nay thời tiết thất thường quá, hết mưa trái mùa lại tới những đợt lạnh kéo dài, khiến hoa nở rất ít, tỷ lệ đậu trái thấp hơn hẳn mọi năm.

“Thời tiết năm nay khác hẳn mọi năm. Dù tôi trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ, nhưng năng suất cũng giảm khoảng 20-30% so với trước,” ông Tuấn nói.

Các chuyên gia ngành nông nghiệp Việt Nam đang kiểm tra tình trạng hoa sầu riêng tại vườn của gia đình ông Lê Văn Hùng, xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc (Đắk Lắk).

Theo thống kê của UBND huyện Krông Pắc (Đắk Lắk) năm 2024 toàn huyện hiện có hơn 8.100ha sầu riêng, tăng hơn 950ha so với năm 2023. Trong số này có gần 1.200ha là diện tích trồng thuần, còn lại là trồng xen trong các vườn cà phê, hồ tiêu.

Dù thời tiết năm 204 có nhiều biến động, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình ra hoa, đậu quả và nuôi dưỡng quả, nhưng tổng sản lượng sầu riêng của huyện vẫn đạt hơn 92.000 tấn, tăng hơn 11.800 tấn so với năm trước.

Dự kiến, diện tích cho sản phẩm đạt 4.850 ha vào năm 2025, bao gồm diện tích trồng từ năm 2004 đến 2019 và một phần diện tích trồng năm 2020.

Với năng suất trung bình ước tính khoảng 220 tạ/ha, tổng sản lượng sầu riêng năm 2025 được kỳ vọng sẽ đạt 106.700 tấn, tăng 14.700 tấn so với năm 2024.

Theo ông Nguyễn Thiên Văn, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, diện tích sầu riêng toàn tỉnh là gần 39.000ha, chiếm 21,7% diện tích sầu riêng của cả nước.

Tuy nhiên, ngành sầu riêng Đắk Lắk vẫn đối mặt với nhiều thách thức và hạn chế.

Trong đó, tỷ lệ vùng trồng và cơ sở đóng gói được cấp mã số xuất khẩu còn rất thấp.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất còn hạn chế, chất lượng sản phẩm chưa đồng đều, liên kết trong chuỗi giá trị còn lỏng lẻo.

Hạ tầng phục vụ sản xuất chưa được đồng bộ, trong khi phần lớn sản phẩm vẫn chủ yếu là chế biến thô, chưa phát huy được giá trị gia tăng.

×