Hi hữu chị em ruột đấu giá cùng 1 lô đất tại Bình Định: Đúng hay sai?

Chị em ruột cùng tham gia đấu giá một tài sản là không trái luật

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn vừa có ý kiến giao Sở TNMT chỉ đạo Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh, kiểm tra lại hồ sơ vụ việc 2 chị em ruột đấu giá cùng 1 lô đất tại Khu Đô thị mới Long Vân (TP.Quy Nhơn), báo cáo Sở Tư pháp xem xét, đề xuất UBND tỉnh quyết định.

Đó là trường hợp của 2 chị em bà Nguyễn Thị L và Nguyễn Thị P, kết quả bà P trúng đấu giá lô đất 1,5 tỷ đồng, bằng với giá khởi điểm.

Về góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Sương, Công ty Luật FDVN - Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng cho biết, theo quy định tại Khoản 4 Điều 38 Luật Đấu giá tài sản 2016 thì những người sau đây không được đăng ký tham gia đấu giá:

Người không có năng lực hành vi dân sự, người bị mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc người tại thời điểm đăng ký tham gia đấu giá không nhận thức, làm chủ được hành vi của mình.

Người làm việc trong tổ chức đấu giá tài sản thực hiện cuộc đấu giá; cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột của đấu giá viên điều hành cuộc đấu giá; người trực tiếp giám định, định giá tài sản; cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột của người trực tiếp giám định, định giá tài sản.

Người được chủ sở hữu tài sản ủy quyền xử lý tài sản, người có quyền quyết định bán tài sản, người ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản, người có quyền quyết định bán tài sản của người khác theo quy định của pháp luật.

Cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột của người quy định tại điểm c khoản này. Người không có quyền mua tài sản đấu giá theo quy định của pháp luật áp dụng đối với loại tài sản đó.

Bên cạnh đó, Điều 17b Nghị định số 43/2014/NĐ-CP được bổ sung bổi Nghị định số 10/2023/NĐ-CP cũng quy định về điều kiện của cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất như sau:

Thuộc đối tượng được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Luật Đất đai.

Phải nộp tiền đặt trước bằng 20% tổng giá trị thửa đất, khu đất tính theo giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất. Không thuộc đối tượng bị cấm tham gia đấu giá theo quy định của pháp luật.

"Như vậy, pháp luật về đấu giá và pháp luật về đất đai hiện hành không có bất kỳ quy định nào nghiêm cấm cá nhân có cùng quan hệ huyết thống tham gia đấu giá tài sản", luật sư Sương cho hay.

Vẫn theo luật sư Sương, việc bà Nguyễn Thị L và Nguyễn Thị P là 2 chị em ruột cùng tham gia đấu giá một tài sản là không trái luật, nếu bà L và bà P đều có đủ điều kiện để tham gia đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của luật đất đai, đã nộp hồ sơ tham gia đấu giá hợp lệ và tiền đặt trước cho tổ chức đấu giá tài sản theo quy định. 

Đề xuất không công nhận kết quả trúng đấu giá, hoàn trả tiền đặt trước

Bà L và bà P là người tham gia đấu giá có thể ủy quyền bằng văn bản cho người khác thay mặt mình tham gia đấu giá.

Ngoài ra, Khoản 3 Điều 38 Luật Đấu giá tài sản 2016 cũng quy định rõ: "Ngoài các điều kiện đăng ký tham gia đấu giá quy định tại Luật này và pháp luật có liên quan, người có tài sản đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản không được đặt thêm yêu cầu, điều kiện đối với người tham gia đấu giá". 

"Do đó, trong trường hợp này người có tài sản đấu giá, tổ chức đấu giá cũng không được đặt thêm yêu cầu, điều kiện cấm người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định pháp luật về hôn nhân, gia đình cùng tham gia đấu giá tài sản", luật sư Sương dẫn chứng.

Trước đó, ngày 20/8 Công ty Đấu giá hợp danh Đông Dương tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất ở tại Khu Đô thị mới Long Vân (khu A2) phường Trần Quang Diệu, TP.Quy Nhơn.

Chị em bà Nguyễn Thị L và Nguyễn Thị P uỷ quyền cho 2 người khác tham gia cuộc đấu giá, kết quả bà P trúng đấu giá lô đất 1,5 tỷ đồng, bằng với giá khởi điểm.

Sau khi phát hiện 2 chị em đấu giá cùng 1 lô đất, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bình Định đã mời đại diện các sở ngành tham gia giám sát cuộc đấu giá và đấu giá viên rà soát lại hồ sơ đấu giá.

Tại cuộc họp, các thành phần thống nhất, căn cứ các quy định của pháp luật có liên quan về đấu giá tài sản, quyền sử dụng đất và phương án đấu giá được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt, không quy định điều kiện đăng ký đấu giá là 2 chị em ruột không được đăng ký tham gia đấu giá cùng 1 lô đất.

Nhưng, để "đảm bảo tính độc lập, trung thực, công khai, minh bạch, công bằng, khách quan được quy định" tại Khoản 2, Điều 6, Luật Đấu giá tài sản năm 2016 thì Công ty Đấu giá hợp danh Đông Dương đã đưa vào quy chế cuộc đấu giá quy định "Trong 1 lô đất, người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định pháp luật về hôn nhân, gia đình, thì chỉ được 1 cá nhân tham gia đấu giá".

Việc đặt thêm điều kiện về mối quan hệ nêu trên trong quy chế cuộc đấu giá, lại chưa phù hợp với quy định của Luật Đấu giá tài sản được quy định tại Khoản 3, Điều 38, Luật Đấu giá tài sản năm 2016. 

Ngoài ra, việc xác định bà P và L là 2 chị em ruột, nhưng 2 cá nhân độc lập ở 2 địa chỉ khác nhau, tham gia đấu giá 1 lô đất có hành vi thông đồng, dàn xếp kết quả trúng đấu giá hay không, thì các ngành tham gia và giám sát đấu giá, chưa có cơ sở để xác định.

Tuy nhiên, 2 chị em ruột cùng tham gia đấu giá 1 lô đất thì có khả năng không đảm bảo tính khách quan được quy định trong nguyên tắc đấu giá của Luật Đấu giá tài sản.

Do đó, thống nhất đề nghị Trung tâm báo cáo Sở Tư pháp để xem xét, báo cáo UBND tỉnh Bình Định không công nhận kết quả trúng đấu giá và hoàn trả tiền đặt trước cho 2 chị em bà P.