"Không thể lấy tỷ lệ phân luồng để 'ép' học sinh THCS vào học nghề lớp 10"

Mong muốn chấm dứt kỳ thi kinh hoàng của hàng triệu học sinh

Đại biểu Nguyễn Công Long, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai đã có chia sẻ về việc nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.

Theo ông Long: "Bộ trưởng nói chương trình học phổ thông hiện nay quá nhẹ so với thế giới nhưng cần xem xét lại nhiều chính sách trong giáo dục, ví dụ phân luồng học sinh. Phân luồng đặt mục tiêu 40% học sinh tốt nghiệp THCS đi học nghề. Chính vì tỷ lệ này mà việc đảm bảo cho mơ ước lên THPT của nhiều học sinh gặp khó vì không đảm bảo trường do chính sách phân luồng.

Trong kỷ nguyên số, với yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chúng ta không thể có nguồn nhân lực chất lượng cao dựa trên nền tảng học sinh có mặt bằng học vấn THCS.

Chính sách phân luồng hiện nay không hiệu quả. Bao nhiêu năm nay phụ huynh mong con học hết cấp 3 nên phải lấy nền tảng THPT để phân luồng. Tôi cũng mong muốn chấm dứt kỳ thi kinh hoàng của hàng triệu học sinh và phụ huynh mỗi dịp hè, đó là kỳ thi vào THPT”.

Phân luồng học sinh: Nên tạo điều kiện tối đa để các em được tiếp tục đi học lớp 10

Đánh giá về phân luồng học sinh hiện nay, TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GDĐT, cho rằng: "Trong bối cảnh khoa học kỹ thuật phát triển nhanh chóng, công tác phân luồng cần nhìn nhận một cách khôn ngoan hơn. Người lao động tương lai rất cần nền tảng văn hóa phổ thông trung học để có thể học suốt đời. Bởi vậy, không thể lấy tỷ lệ phân luồng để “ép” học sinh THCS vào học nghề. Chỉ nên phân luồng những người không thể học được ở bậc THPT do sức khỏe, điều kiện kinh tế hoặc không muốn học... Chúng ta nên tạo điều kiện tối đa để các em được tiếp tục đi học lớp 10.

Nếu ở độ tuổi này đi học nghề sớm quá, các em sẽ chủ yếu làm những công việc liên quan đến lao động tay chân hoặc xuất khẩu lao động. Tương lai 5 đến 10 năm nữa, chúng ta khó có nguồn đầu vào tốt đáp ứng nhu cầu đào tạo đại học phục vụ cho nền kinh tế năng động, đổi mới và sáng tạo. Do đó, chiến lược phân luồng học sinh rất cần phải thay đổi trong hoàn cảnh hiện nay để các em có thể “chống chọi” được với những thách thức, yêu cầu kỹ năng của thế kỷ 21, đặc biệt trong nền kinh tế số".

Theo TS Vinh, hiện nay, việc cung cấp chỗ học cấp THPT không đủ, dẫn đến sự cạnh tranh thi vào lớp 10. Sẽ có một số lượng không nhỏ học sinh vào hệ thống giáo dục thường xuyên hoặc các trường ngoài công lập. Nếu trường nào có tỷ lệ học sinh trượt cao, chất lượng dạy học sẽ bị đánh giá, ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường.

Việc đánh giá học sinh bằng điểm số hiện nay ở các trường không trung thực. Điều đó dẫn tới những ảo tưởng về năng lực thực của học sinh, khiến gia đình không có sự chuẩn bị, định hướng kịp thời. Mặt khác, ở các thành phố lớn, mật độ dân số, nhà chung cư ngày càng nhiều nhưng diện tích đất cho trường học không được quan tâm đúng mức dẫn tới thiếu trầm trọng. Do đó, Nhà nước nên mở thêm trường công, có chính sách, cơ chế thuận lợi huy động nguồn lực để phát triển trường tư, giảm áp lực cạnh tranh vào trường công như hiện nay để tạo điều kiện tối đa cho những học sinh muốn có học vấn ở trình độ THPT.

Trước vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thừa nhận: "Việc phân luồng chia tỷ lệ 40-60, trong đó 40% học sinh học xong THCS đi học nghề, là cách phân chia cứng nhắc về cả cơ sở lý luận và thực tiễn. Thông tin quy định này được nêu trong Quyết định 522 do Bộ GDĐT tham mưu ban hành, thời điểm này cần văn bản thay thế quyết định trên.

Bộ GDĐT đang đề xuất sửa 3 luật gồm: Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp và Luật Giáo dục Đại học, trong đó có nội dung rất quan trọng là tạo ra hệ thống liên thông giữa giáo dục phổ thông, dạy nghề và đại học một cách đồng bộ, nhịp nhàng để sự phân luồng từ bên trong theo hướng tự nguyện, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới”.

×