Khu đô thị mới Thủ Thiêm và bài học vì dân

Hơn 20 năm trước, dự án KĐTM Thủ Thiêm đã được cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt ra quyết định cho phép TP.HCM thực hiện. Quyết định của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã quy định rất rõ: Phải dành 160ha đất (trong tổng diện tích 930ha của dự án) để tái định cư cho người dân tại bán đảo Thủ Thiêm bị ảnh hưởng, di dời…

Điều này cho thấy, ngay từ đầu, Chính phủ đã đặc biệt quan tâm đến người dân bị giải toả trong vùng bị quy hoạch. Đặc biệt lúc đó, người đứng đầu Chính phủ đã yêu cầu rất rõ, 160ha đất tái định cư cho người dân bị di dời, phải thuộc 5 phường giáp ranh trung tâm KĐTM Thủ Thiêm. Việc này mang ý nghĩa để cho người dân Thủ Thiêm được hưởng lợi, thụ hưởng các giá trị vô hình từ một trung tâm đô thị mới khang trang, hiện đại…

Bán đảo Thủ Thiêm nhìn từ trên cao. Ảnh: T.L

Điều đó thật dễ hiểu. Và đối với hàng ngàn hộ dân Thủ Thiêm bị mất đất vì dự án, đó cũng là xứng đáng. Bởi, ai đáng được hưởng những giá trị từ KĐTM hơn họ? Khi mà chính người dân Thủ Thiêm, mới thật sự là người chủ của bán đảo này trong hàng chục năm, qua bao thế hệ? Họ đã dày công gìn giữ, bảo tồn, cải tạo bán đảo Thủ Thiêm suốt nhiều thập kỷ. Nay, vì dự án đô thị lớn của thành phố, họ phải đứt ruột giao lại nhà, đất cho dự án và ra đi. Hơn ai hết, những người dân Thủ Thiêm phải được đãi ngộ đầu tiên, xứng đáng nhất tại KĐTM Thủ Thiêm.

Tin liên quan

Dân vận tốt là “không để nhiều đốm lửa nhỏ bùng lên thành đống lửa lớn”

Lẽ ra tinh thần, chủ trương “vì dân”, từ sự quan tâm đến người dân Thủ Thiêm của Chính phủ phải được giữ vững. Nhưng tiếc thay, suốt hơn 20 năm thực hiện dự án KĐTM Thủ Thiêm, các vị lãnh đạo chính quyền TP.HCM và các sở, ngành liên quan qua các thời kỳ đã cố tình “biến tấu”, làm sai lệch chủ trương trên, vì những động cơ nào đó…

Hàng ngàn hộ dân Thủ Thiêm phải giao lại nhà, đất để ra đi. Thay vì họ phải được tái định cư tại 160ha đất thuộc 5 phường giáp ranh trung tâm, thì trái lại, họ bị “đẩy đuổi” ra tận các phường Cát Lái, Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây, Phú Hữu…, cách xa 5 phường trung tâm từ 15 – 20 cây số. Xót xa, đau đớn dường như còn hằn trên từng gương mặt của không ít người dân Thủ Thiêm đến tận hôm nay, vì sự “đẩy đuổi” phi lý ấy.

Lãnh đạo TP.HCM tiếp xúc cử tri quận 2, tiếp nhận khiếu nại của người dân Thủ Thiêm. Ảnh: T.L

Tại không ít cuộc tiếp xúc giữa người dân Thủ Thiêm với lãnh đạo chính quyền, Hội đồng nhân dân TP.HCM trong những năm gần đây, không ít người dân đã nói trong nước mắt. Họ kể những đoạn trường khốc hại của không ít gia đình, kể từ khi chính quyền dùng “bàn tay sắt” để cưỡng chế người dân ra khỏi bán đảo Thủ Thiêm: Nhà cửa bị đập nát, mất đất, gia đình không chốn nương thân, vợ chồng, con cái, người thân tứ tán…

Tin liên quan

Trị thẳng tay người ăn nhậu rồi nghênh ngang, mạo danh hù dọa

Theo số liệu từ các cơ quan chức năng TP.HCM, ước chừng hơn 15.000 hộ dân ở bán đảo Thủ Thiêm đã bị đập phá nhà cửa, buộc phải giao lại đất cho chính quyền và ra đi. Chính vì vậy, hơn 20 năm qua, số người dân Thủ Thiêm đội đơn đáo tụng đình khắp nơi, từ TP.HCM ra đến trung ương không hề giảm. Dù không được các cơ quan chức năng giải quyết, họ vẫn miệt mài khiếu kiện.

Cho đến 2 năm trở lại đây, công lý mới đến với người dân Thủ Thiêm, khi các cơ quan trung ương vào cuộc xác minh, làm rõ. Những sai phạm nghiêm trọng trong thực hiện KĐTM Thủ Thiêm mới được phơi bày. Không chỉ 160ha đất tái định cư cho người dân bị một số lãnh đạo TP.HCM trước đây “diễn tấu”… hô biến, làm sai lệch chủ trương của Chính phủ, người ta còn phát hiện hàng chục dự án lớn nhỏ khác được UBND TP cho phép tồn tại trên 160ha đất tái định cư trên. Ngoài ra, chính quyền TP.HCM còn “đẩy đuổi” oan ức rất nhiều hộ dân trên diện tích 4,3ha nằm ngoài dự án KĐTM Thủ Thiêm…

Với hàng loạt các sai sót, sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại dự án KĐTM Thủ Thiêm, mà giờ đây được chính các cơ quan chức năng như Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương… kết luận, dư luận có quyền đặt ra câu hỏi, dự án KĐTM Thủ Thiêm có “vì dân”?

Hơn 20 năm qua, nỗi đau của người dân từ các sai phạm của dự án KĐTM Thủ Thiêm vẫn còn đó. Ảnh: T.L

Bài học “gần dân”, bài học “vì dân” của cha ông chúng ta từ ngày lập quốc, cho đến tận bây giờ không hề cũ, trái lại, vẫn còn nguyên giá trị. Hơn bao giờ, cán bộ nhà nước – công bộc của dân thì phải gần dân. Gần dân, nhưng phải hiểu dân và giải quyết cho được các bức xúc, nguyện vọng của người dân.

Thế nhưng, tại dự án KĐTM Thủ Thiêm, bài học vì dân của một bộ phận cán bộ chính quyền đã hoàn toàn bị xao lãng. Suốt hơn 20 năm qua, chính vì sự xao lãng này mà khoảng cách giữa người dân Thủ Thiêm với cán bộ trong bộ máy chính quyền vẫn còn quá nhiều xa cách.

Chưa bao giờ người dân bán đảo Thủ Thiêm lại mong mỏi các cơ quan chức năng (không còn ở cấp địa phương, mà ở cấp quốc gia) sớm đưa ra một giải pháp công bằng, khách quan, giải quyết các khiếu nại xung quanh KĐTM Thủ Thiêm, vốn gây nhức nhối dư luận suốt hơn 20 năm qua.