Nét đặc biệt của Hà Nội trong sắp xếp địa giới phường, xã

Xây dựng một hệ thống chính quyền cấp xã gần gũi với nhân dân

Theo lộ trình triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của TP Hà Nội, ghi nhận của PV Dân Việt cho thấy, hiện tại, các quận, huyện trên địa bàn Hà Nội đã hoàn tất công tác lấy ý kiến nhân dân về phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.

Kết quả lấy ý kiến công bố cho biết nhiều địa phương có tỷ lệ đồng thuận của các cử tri ở mức cao, hầu hết đều ở mức 97-98% có nơi lên tới gần 100% (Phúc Thọ đạt 99,54%).

Một số địa phương đã nhanh chóng tổ chức họp HĐND cấp xã, cấp huyện và thông qua Nghị quyết tán thành chủ trường sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Đơn cử như HĐND quận Nam Từ Liêm hôm 23/4 đã thông qua đã Nghị quyết với việc thành lập 4 đơn vị, gồm: Từ Liêm, Xuân Phương, Tây Mỗ và Đại Mỗ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài cho biết, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn TP Hà Nội đang được tiến hành rất khẩn trương, bảo đảm ổn định luôn được đặt lên hàng đầu.

"Nguyên tắc cốt lõi của việc sắp xếp tổ chức bộ máy và xử lý bất cập địa giới hành chính là hướng tới tương lai phát triển bền vững và vì lợi ích thiết thực của người dân", bà Hoài khẳng định và nhấn mạnh đây không chỉ là cuộc cách mạng về tổ chức của toàn Đảng, mà còn là hành động cụ thể để hiện thực hóa nguyên tắc đó.

Với vị thế là địa phương có số lượng đơn vị hành chính cấp xã lớn thứ hai cả nước (526 phường xã), việc sắp xếp sẽ được tiến hành trên cơ sở nghiên cứu thấu đáo vai trò trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế, khoa học và công nghệ của Thủ đô, nơi tập trung nhiều cơ quan đầu não.

Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, mục tiêu cuối cùng là xây dựng một hệ thống chính quyền cấp xã gần gũi với nhân dân, đảm bảo không gian phát triển tối ưu và nâng cao hiệu quả quản lý, giải quyết dứt điểm những tồn tại lịch sử như tình trạng địa giới hành chính phức tạp, một việc giao cho nhiều phường quản lý (như quản lý Hồ Tây hiện nay-PV).

Xem xét yếu tố đặc thù, ưu tiên trục đường giao thông làm ranh giới

Theo phương án sắp xếp của 30 quận, huyện, thị xã thì 526 đơn vị hành chính cấp xã sẽ được sắp xếp thành 126 xã phường mới, giảm 76%.

Lãnh đạo UBND TP Hà Nội cho biết, một trong những nguyên tắc xác định địa giới của phường xã mới là theo trục đường giao thông chính và ranh giới tự nhiên như sông ngòi, đường phân thủy, đường tụ thủy...để khắc phục những bất cập về địa giới hành chính đối với đơn vị hành chính cơ sở đô thị.

Tuy nhiên, Hà Nội vẫn giữ nguyên trạng địa giới hành chính đối với đơn vị hành chính cơ sở nông thôn có truyền thống văn hóa làng xã, dòng họ, phong tục tập quán…

Về quan điểm sắp xếp đơn vị hành chính, UBND TP Hà Nội cho biết, TP quán triệt các quan điểm, mục tiêu, nguyên tắc, tiêu chuẩn có tính chất đặc thù của Thủ đô theo định hướng của Trung ương.

Về định hướng phát triển, Hà Nội tập trung hình thành một số cực tăng trưởng mới; từng bước tạo ra chùm đô thị, các đô thị vệ tinh, mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông TOD, xanh, thông minh, hiện đại, bản sắc, tạo động lực phát triển, liên kết vùng đô thị phía Bắc và cả nước.

UBND TP Hà Nội cũng cho biết, quy hoạch xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô đã xác định Hà Nội có những yếu tố đặc thù, đặc biệt.

Theo đó, trong sắp xếp các đơn vị hành chính cơ sở, Hà Nội đã tính đến nhiều yếu tố như: Các di tích lịch sử văn hóa, danh thắng quốc gia đặc biệt như Hoàng thành Thăng Long, thành cổ Cổ Loa, Sơn Tây, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, hồ Hoàn Kiếm, Hồ Tây, Chùa Hương... được ưu tiên bảo tồn không gian.

Cùng đó là khu vực phố cổ, nơi lưu giữ dấu ấn hình thành Thăng Long - Hà Nội với các quần thể di tích, kiến trúc đặc sắc, cũng được xem xét trong một tổng thể thống nhất.

Bên cạnh đó, phương án sắp xếp của Hà Nội còn đặc biệt chú trọng đến khu vực trung tâm chính trị - hành chính quốc gia như Ba Đình, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, tòa nhà Quốc hội, Phủ Chủ tịch, Trụ sở Chính phủ.

Các làng nghề truyền thống tiêu biểu như Bát Tràng, Vạn Phúc; các khu vực di tích tâm linh lớn như chùa Hương, đền thờ Hai Bà Trưng; cùng các khu Liên hợp thể thao Quốc gia, trung tâm triển lãm, văn hóa lớn cũng được cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình sắp xếp.

Chú trọng yếu tố tự nhiên, tái cấu trúc địa giới theo lòng sông

Đáng chú ý, trong quá trình sắp xếp các trung tâm logistics gắn với sân bay Nội Bài, đường sắt Ngọc Hồi, Yên Viên, cảng hàng không phía Nam; các khu công nghệ cao Hoà Lạc, công nghệ sinh học, khu công nghiệp; các trung tâm tài chính, ngân hàng ở khu vực Hoàn Kiếm, Đông Anh; các khu vực quy hoạch đô thị, trung tâm kết nối đường sắt TOD; khu vực hành lang sông Hồng, vùng bãi, trục phát triển mới…cũng được tính đến.

“Các khu vực là trục, động lực phát triển; yếu tố đặc thù, đặc biệt cần được tổ chức nằm trọn trong phạm vi một đơn vị hành chính cơ sở mới để đảm bảo quản lý hiệu quả, sát dân, gần dân, nhưng đồng thời giữ được không gian phát triển dài hạn, đóng vai trò là các cực tăng trưởng, đầu tàu dẫn dắt sự phát triển của các khu vực lân cận và vùng đồng bằng sông Hồng”, UBND TP Hà Nội nhấn mạnh.

Đặc biệt, trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính mới, Hà Nội cũng chú trọng đến yếu tố tự nhiên, đặc biệt là lòng sông, để xác định ranh giới. Lòng sông là ranh giới tự nhiên, ổn định, dễ nhận biết và thuận lợi cho quản lý. Sông ngòi vừa phân chia địa giới hành chính, vừa tạo liên kết qua giao thông đường thủy và đặc trưng văn hóa, sinh thái vùng ven sông.

Theo đó, trong 126 phường mới của Hà Nội, phường Hồng Hà dự kiến hình thành từ việc sáp nhập toàn bộ hoặc một phần diện tích, dân số của nhiều phường khu vực ngoài bãi sông Hồng thuộc 5 quận nội thành: Tây Hồ, Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Long Biên. Phường có địa giới kéo dài từ cầu Nhật Tân qua cầu Vĩnh Tuy với diện tích 16,61 km2, dân số 126.000.

Phường gồm toàn bộ diện tích và dân số các phường: Chương Dương, Phúc Tân (quận Hoàn Kiếm); Phúc Xá (quận Ba Đình); một phần diện tích và dân số của các phường: Nhật Tân, Tứ Liên, Yên Phụ (quận Tây Hồ); Bạch Đằng, Thanh Lương (quận Hai Bà Trưng); Phú Thượng, Quảng An (quận Tây Hồ); Ngọc Thụy, Bồ Đề (quận Long Biên).

Chủ tịch UBND quận Tây Hồ Nguyễn Đình Khuyến cho rằng, UBND TP Hà Nội đã tính đến chiến lược phát triển đô thị dọc sông Hồng, với điểm nhấn là phân khu đô thị sông Hồng gồm ba phường Nhật Tân, Kim Liên và Yên Phụ. Dựa trên giao thông, sông ngòi và dự báo phát triển, việc chia lại địa giới hành chính này được cộng đồng dân cư ủng hộ cao với tỷ lệ trên 90%.

Trước đó, tại buổi tiếp xúc cử tri huyện Mê Linh và Sóc Sơn trước kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội cho biết, theo tinh thần chỉ đạo, đơn vị hành chính cấp xã mới sau sáp nhập sẽ có diện tích không quá lớn, cũng không quá nhỏ.

Số lượng đơn vị hành chính cấp xã cũng sẽ được tính toán hợp lý nhất để thực hiện chức năng nhiệm vụ của thủ đô. Bởi nếu số lượng nhiều quá thì không quản nổi, còn số lượng ít quá thì cũng "xa dân".

Sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính, Hà Nội sẽ chỉ định nhân sự lãnh đạo các xã, phường mới sau sắp xếp, bao gồm lãnh đạo HĐND, UBND, cấp ủy.

×