Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Một ngày trung tuần tháng 11/2022, theo chân đoàn khách hành hương, chúng tìm về đình Đắc Nhơn, ngôi đình cổ tự nằm sát bên Quốc lộ 27 thuộc thôn Đắc Nhơn ở xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn cách trung tâm TP. Phan Rang - Tháp Chàm khoảng 10km.
Toàn cảnh cổ đình Đắc Nhơn tại thôn Đắc Nhơn, xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn, Ninh Thuận. (Ảnh: Đức Cường)
Ngôi đình 233 năm tuổi mang đậm dấu ấn giao thoa văn hoá Việt – Chăm thông qua lối kiến trúc độc đáo và phong tục thờ cúng thiêng liêng của người dân nơi đây.
Dẫn chúng tôi tham quan đình cổ, ông Trần Việt Hùng, Trưởng ban Quản lý đình Đắc Nhơn cho biết, đình được xây dựng vào năm Kỷ Dậu (1789 - cuối Thế kỷ XVII) do một vị tu sĩ Phật giáo tên là Liễu Minh (tự Đức Tạng) vận động người dân trong vùng chung tay xây dựng. Lúc mới xây dựng, đình Đắc Nhơn chỉ là một ngôi miếu nhỏ mang tên "Đắc Nhơn Từ Miếu".
Đến năm 1852, có nhóm thợ người Bình Định đang trùng tu chùa Thiền Lâm được người dân thôn Đắc Nhơn mời đến để trùng tu, nâng cấp thành đình Đắc Nhơn. Trong các năm 1963, 2013 và 2016 đình Đắc Nhơn tiếp tục được tu bổ, chỉnh sửa khang trang như hôm nay.
"Nhưng về cơ bản vẫn giữ nguyên hình mẫu ban đầu. Các vật liệu từ gỗ dùng để xây dựng đình hầu như không bị mối mọt dù đã trải qua mưa nắng và 233 năm thăng trầm của thời gian…", ông Hùng cho biết.
Theo quan sát của chúng tôi, đình cổ Đắc Nhơn hiện tọa lạc trên khu đất rộng hơn 1.300 mét vuông bao gồm 3 gian chính với kiến trúc mang dáng vẻ của một ngôi nhà truyền thống của người Chăm.
Gian chính phía dưới Cổ Lầu là nơi thờ vị Thần Hoàng là vị vua Pô Klong Garai người Chăm (Ảnh: Đức Cường)
Toàn bộ kiến trúc chính của đình được xây dựng bằng các cột gỗ vững chắc, mái lợp ngói. Ở phần tiền đường có hệ thống 16 cột gỗ to lớn gắn kết với 8 kèo gỗ phía trên được điêu khắc tinh xảo theo đường nét văn hóa Chămpa xưa.
Phần chính nơi thờ thần hoàng của đình Đắc Nhơn gồm tiền đường, hậu tẩm rồi đến cổ lầu. Trong đó, cổ lầu nằm ở vị trí trên cao, cách biệt với gian thờ bằng tấm ván gỗ kết lại như biểu tượng cho bầu trời trong văn hoá Chăm. Đây là nơi mà lưu giữ các vật phẩm mang giá trị văn hóa, lịch sử của đình Đắc Nhơn.
Phía bên trái của phần chánh điện là nhà tiền hiền, được xây dựng để thờ cúng các bậc cao niên lão làng và những vị ân nhân có công lập làng, đóng góp xây dựng vào sự phát triển đình Đắc Nhơn. Gian cuối ở phía sau đình là nhà trù (nhà bếp) nơi người dân thực hiện các công việc hậu cần, nấu nướng để chuẩn bị cho mỗi dịp thờ cúng tại đình.
Mái đình sau nhiều lần tư bổ vẫn còn nhuốm màu rêu phong, cổ kính. Đình có lối kiến trúc trang trí lạ mắt, thể hiện sự giao thoa văn hóa Việt – Chăm thông qua hình ảnh những linh vật như rồng, hổ và cá chép trên mái đình và cả những nét chạm trổ, điêu khắc trên các cột gỗ…
Theo các bậc cao niên ở làng Đắc Nhơn kể lại, đình Đắc Nhơn có mối liên hệ và gắn bó mật thiết với chùa Thiền Lâm vì cả 2 đều được hòa thượng Liễu Minh (tự Đức Tạng) kiến thiết và xây dựng. Đây là người có công đầu tiên trong việc xây đình và quy tụ người dân trong vùng phát triển nông nghiệp.
Đây được xem là điều "xưa nay hiếm" vì trước đó hầu như chưa có vị tu sĩ Phật giáo nào xây dựng đình nhưng không thờ vị anh hùng hay công thần nào của người Việt mà thờ một vị vua người Chăm tên là Pô Klong Garai và coi đây là vị Thần Hoàng của đình và làng Đắc Nhơn.
Gian tiền hiền thờ các vị có công lập làng, đóng góp xây dựng đình Đắc Nhơn. (Ảnh: Đức Cường)
Theo Thượng tọa Thích Hạnh Tú, trụ trì chùa Sắc Tứ Thiền Lâm ngày nay, xuất phát từ tinh thần nhập thế linh hoạt của Phật giáo để hóa độ chúng sinh, từ thực tế địa phương lúc bấy giờ từng là nơi trung tâm hành chính của văn hóa Chămpa…
Do đó, vùng này có sự giao thoa văn hóa Việt - Chăm rất độc đáo nên Tổ Liễu Minh đã xây dựng đình Đắc Nhơn để ổn định lòng dân. Kể từ đó đình Đắc Nhơn trở thành"dấu ấn" đặc biệt thể hiện sự độc đáo qua việc thờ cúng vị vua Pô Klong Garai của người Chăm và coi đây là vị Thành Hoàng của vùng này.
Đa phần kiến trúc xây dựng đình đều bằng gỗ và vẫn chưa có dấu hiệu mối mọt sau hớn 233 năm lịch sử. (Ảnh: Đức Cường)
Ngoài ra, nhân dân thôn Đắc Nhơn còn lưu truyền câu chuyện rằng, xưa kia vùng đất này là đồi dốc, khô hạn nên vị vua Pô Klong Garai của người Chăm là người có công trong dẫn thuỷ nhập điền. Nhờ đó, dân làng Đắc Nhơn nói riêng, bà con trong vùng nói chung mới có điều kiện khai khẩn đất hoang, phát triển sản xuất nông nghiệp.
Hệ thống cột kèo được thiết kế và điêu khắc đặc sắc mang kiến trúc văn hóa Chăm xưa. (Ảnh: Đức Cường)
Theo ông Phạm Chí Mạnh, phó Ban lễ nghi đình Đắc Nhơn, trải qua hơn 233 tuổi thăng trầm của lịch sử, đình Đắc Nhơn vẫn là nơi sinh hoạt, hội họp và tổ chức các nghi lễ trọng của dân làng Đắc Nhơn.
Hiện nay, Ban Quản lý đình vẫn duy trì các lễ nghi, lễ cúng hằng năm và mỗi năm thường có 6 dịp lễ cúng tại đình gồm: Rằm tháng giêng, rằm tháng 3 âm lịch tế xuân, rằm tháng 7 âm lịch, mùng 10/3 âm lịch cúng thu, rằm tháng 10 và 25 tháng 12 âm lịch. Trong đó, dịp cúng lớn nhất là vào ngày 10/3 âm lịch hàng năm.
Dịp này, toàn thể dân trong làng đều tham gia đóng góp vật chất, bỏ công, trang trí, dọn dẹp để phục vụ lễ cúng. Sau lễ sẽ có bữa cơm thân mật với bà con trong làng. Qua đó sẽ thắt chặt tinh thần đoàn kết trong dân làng, hướng đến cuộc sống bình an, phát triển.
"Thông qua các nghi thức cúng đình hằng năm cũng là dịp để dân làng Đắc Nhơn ghi nhớ công ơn của Thành Hoàng và các bậc tiền hiền có công. Đồng thời cũng là để lưu giữ và phát huy lịch sử. Qua đó, nhắc nhở con cháu đời sau tiếp tục giữ gìn và phát huy hơn nữa bản sắc văn hóa con người ở làng Đắc Nhơn…", ông Mạnh cho hay.
Cũng theo ông Phạm Chí Mạnh, vào những ngày cúng trên, các bô lão trong làng thường đến thỉnh chư tăng chùa Thiền Lâm đến tụng kinh cầu nguyện, trước khi cử hành lễ tế thần vào sáng hôm sau.
Đình cổ Đắc Nhơn trở thành di tích lịch sử-văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1999. (Ảnh: Đức Cường)
Trong các vật phẩm tế Thành Hoành không thể thiếu là mâm xôi nếp nấu tại chùa Thiền Lâm, được dâng trước bàn thờ Tổ Đức Tạng của chùa. Sau đó, mâm xôi nếp này mang sang đình Đắc Nhơn cúng Thần Hoàng.
"Lúc này, bà con chuẩn bị lễ vật từ chùa Thiền Lâm rồi được hai người khiêng, một người dùng lọng che mâm xôi rước từ chùa về đình(cách nhau khoảng 200m). Đặc biệt, những người tham gia nghi thức cúng thỉnh xôi phải thật trang nghiêm và thành tâm. Những người có tang không được tham gia hoặc đi vào trong khuôn viên của đình nhằm cầu mong mọi sự bình an với dân làng…", ông Mạnh chia sẻ.
Gian chính của cổ đình Đắc Nhơn ngày nay. (Ảnh: Đức Cường)
Theo ông Mạnh, ngoài ra, các lễ vật dâng cúng tại định tuyệt đối không dùng thịt bò, vì vua Pô Klong Garai là người Chăm theo đạo Bàlamôn nên bò là vật cưỡi của thần Siva, nên phải kiêng thịt bò.
"Tại đình vẫn còn lưu giữ chiếc trống làm bằng da nai để sử dụng trong các nghi lễ cúng tại đình. Sở dĩ trống làm bằng da nai mà không phải da bò cũng vì lí do trên…", ông Mạnh tiết lộ.
Đình Đắc Nhơn được Bộ VHTTDL công nhận là Di tích lịch sử- Văn hóa cấp Quốc gia vào năm 1999.
Đình Đắc Nhơn cũng còn lưu giữ 8 sắc phong của các vua triều Nguyễn ban tặng và đầu tiên là vua Minh Mạng (1840). Kế đến vua Thiệu Trị 2 sắc (1843); Vua Tự Đức 2 sắc (1850); Vua Đồng Khánh (1887); Vua Duy Tân (1909) và Khải Định (1924).
Với ý thức chống Pháp và bọn tay sai, vua Thành Thái nhà Nguyễn đã huấn luyện một đoàn nữ binh. Nhà vua tự lo chi phí, ăn ở cho đoàn nữ binh này. Việc tuyển mộ và huấn luyện nữ binh của vua Thành Thái được tổ chức rất bí mật...
Tồn tại 135 năm không trải qua bất kỳ sự chia tách hay đổi tên nào, nhưng sắp tới tỉnh thành này dự kiến sẽ được sáp nhập với Hưng Yên.
Chia sẻ
Vì tình bạn với Blake Lively, Taylor Swift bị kéo vào vụ kiện tụng giữa nữ diễn viên và đạo diễn Justin Baldoni. Theo nguồn tin của Daily Mail, siêu sao nhạc pop rơi vào trạng thái suy sụp và cảm thấy bị lợi dụng bởi người chị em lâu năm.
Chia sẻ
Tuy đã có quốc tịch Việt Nam từ năm 2017 nhưng tiền vệ Trần Trung Hiếu không có cơ hội khoác áo ĐT Việt Nam vì đã thi đấu cho ĐT Uganda.
Chia sẻ
Một loại phim chụp ảnh tức thời từng bị ngừng sản xuất từ giữa thập niên 2010 đang bất ngờ trở lại tại Trung Quốc.
Chia sẻ
Do nhận tiền từ Công ty LanQ, Giám đốc Bảo hiểm xã hội Bắc Giang chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện chi tiền tạm ứng cho doanh nghiệp này sai quy định, thậm chí cả khi chưa đủ hồ sơ.
Chia sẻ
UBND TP Đà Nẵng vừa phê duyệt chủ trương đầu tư giai đoạn 2 dự án Khu phố du lịch An Thượng (phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn), với tổng kinh phí hơn 100 tỷ đồng từ ngân sách thành phố.
Chia sẻ
Nhà phân tích người Anh Alexander Mercuris cho biết trên kênh YouTube rằng, có một kế hoạch được cân nhắc kỹ lưỡng đằng sau tối hậu thư ngừng bắn của châu Âu.
Chia sẻ
Loại quả này chứa một lượng đáng kể chất xơ, rất quan trọng cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, đồng thời chế biến được nhiều món ăn ngon, đặc biệt được ưa thích.
Chia sẻ
VinFast chính thức công bố ra mắt dòng xe điện chở hàng cỡ nhỏ EC Van, hướng đến cuộc cách mạng xanh trong vận tải hàng hóa.
Chia sẻ
Ngày 13/05/2025, tại New York (Mỹ) đã diễn ra lễ ký kết hợp tác đầu tư giữa Global Emerging Markets (GEM) với Công ty Cổ phần Tập đoàn Meey Land (Meey Group). Theo đó, quỹ GEM đã cam kết dành 80 triệu USD để “rót” vào các dự án trong hệ sinh thái của Meey Group.
Chia sẻ
“Cánh cửa cơ hội” đã chính thức mở tại Vinhomes Global Gate khi Boutique Gate - dòng sản phẩm TMDV được thị trường ngóng chờ - chính thức ra mắt, ngày 13/5. Sự kiện thu hút hàng trăm nhà đầu tư đổ về Đông Bắc Thủ đô, đón đầu làn sóng tăng trưởng từ hai cú hích hạ tầng lớn - khởi công siêu dự án cầu Tứ Liên và hoàn thành Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia.
Chia sẻ
Huyện ủy Tân Uyên (Lai Châu) vừa tổ chức hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Chia sẻ
Người được Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang uỷ quyền điều hành trong thời gian đi vắng là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phước Hiền.
Chia sẻ
Chuyện tiền đạo ngôi sao Nguyễn Tiến Linh từ chối quyết định thay người của tân HLV Nguyễn Anh Đức khiến nhiều người nhớ tới câu nói nổi tiếng: "Ghế HLV có 4 chân, cầu thủ nắm 3..."
Chia sẻ
Ngày 12.5, Sở VHTTDL Thanh Hóa cho hay, những năm qua, công tác khai quật khảo cổ học tại Di sản Thành Nhà Hồ (xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc) đã mang lại nhiều thành tựu quan trọng, khẳng định tính toàn vẹn, xác thực và giá trị nổi bật toàn cầu của di sản.
Chia sẻ
Nhiều nông dân ở tỉnh Vĩnh Long tận dụng ao, mương trong vườn sẵn có để nuôi thủy sản, nuôi con đặc sản bình dân như nuôi ốc bươu đen (ốc nhồi), nuôi cá sặc rằn, đem lại hiệu quả kinh tế khá cao, góp phần tăng thêm thu nhập cho gia đình.
Chia sẻ
Cựu Tổng Giám đốc Công ty Xổ số kiến thiết (XSKT) tỉnh Bạc Liêu cùng 2 thuộc cấp chỉ đạo thu tiền của các đại lý nhưng không hạch toán để mở sổ tiết kiệm ngân hàng, gây thất thoát tài sản Nhà nước số tiền trên 70 tỷ đồng.
Chia sẻ
Theo phản ánh của người dân, những ngày gần đây, nước sông Vàm Cỏ Đông đoạn qua huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh chuyển thành màu đen, kèm theo mùi hôi thối. Trong khi đó, tình trạng lục bình phát triển dày đặc, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt của người dân.
Chia sẻ
Dưới triều Minh Mạng, việc phân loại địa phương theo mức độ phức tạp để bố trí quan lại cho thấy tầm nhìn quản trị sâu sắc. Vua cũng nổi tiếng xử lý nghiêm quan chức sai phạm, xem trọng năng lực và kỷ cương. Những chính sách ấy vẫn mang nhiều giá trị tham khảo trong công tác cán bộ ngày nay.
Chia sẻ
Sáng 13/5, tại Hà Nội, 30 tác phẩm xuất sắc của cuộc thi “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới” đã được ban tổ chức công bố.
Chia sẻ
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova cho biết Moscow sẽ trả đũa quyết định liều lĩnh của Ba Lan khi đóng cửa Lãnh sự quán Nga tại Krakow.
Chia sẻ
Tiến sĩ Hồ Nhân qua đời ở tuổi 59 là một mất mát lớn của gia đình và Công ty Cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen...
Chia sẻ
Với hơn 80% diện tích tự nhiên là đất lâm nghiệp, người dân xã Cây Thị (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) đã tận dụng và phát huy lợi thế này, biến những cánh rừng xanh bạt ngàn thành nguồn sinh kế vững chắc, từng bước đẩy lùi đói nghèo, mang lại cuộc sống ấm no.
Chia sẻ
Những ngày gần đây, nhiều hộ dân sống cạnh Cụm công nghiệp (CCN) Đức Thuận, Đức Hòa (Long An) hết sức lo lắng khi nước thải có màu hồng từ cống thoát nước của CCN tràn ra vườn, ngập vào sân nhà. Tình trạng này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân.
Chia sẻ
Lương tối thiểu vùng được tính theo địa bàn. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, sẽ có nhiều thay đổi trong cách tính lương tối thiểu vùng ở những khu vực này. Một số tỉnh thành có thể phát sinh thêm địa bàn hưởng lương.
Chia sẻ
Tổng vốn đầu tư của 8 dự án mà Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum đồng ý cho 3 huyện khởi công mới, ước khoảng 42,5 tỷ đồng.
Chia sẻ
Khu đất đấu giá tại trục đường N1, xã Hạ Mỗ, huyện Đan Phượng, Hà Nội sau gần 1 năm kể từ phiên đấu giá gây sốc với tỷ lệ 1 chọi 15 đến nay vẫn bỏ hoang, thành nơi chăn bỏ, đổ rác.
Chia sẻ
Cục Đường sắt Việt Nam đề xuất Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành quyết định về danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt.
Chia sẻ
Bà 79 tuổi nhập viện sau bị xương cá đâm thủng dạ dày, nguy hiểm tính mạng và cần cấp cứu kịp thời.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đức Cường 
