Phải tiêu hủy 8.900 con lợn vì dịch tả lợn châu Phi, tỉnh Lạng Sơn nêu bất cập từ thú y cơ sở với Thứ trưởng Bộ NNMT

Thiệt hại nặng nề, dịch bệnh lây lan rộng

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn tại buổi làm việc với đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dẫn đầu vào ngày 31/7, ổ Dịch tả lợn Châu Phi đầu tiên xuất hiện vào ngày 26/5/2025 tại các xã Yên Phúc và Điềm He (thuộc huyện Văn Quan cũ). Kể từ đó, dịch bệnh đã nhanh chóng lây lan.

Lũy kế đến ngày 30/7, Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại 2.718 hộ gia đình, thuộc 739 thôn của 60/65 xã, phường trên toàn địa bàn tỉnh, với tổng cộng hơn 8.900 con lợn mắc bệnh, chết và bị tiêu hủy, tổng trọng lượng lên tới hơn gần 430 tấn.

Dù đã có những nỗ lực kiểm soát và hiện có 11 xã, phường đã qua 21 ngày không phát sinh ca bệnh mới, nhưng tình hình chung vẫn được nhận định là rất đáng lo ngại.

Nguyên nhân chính khiến dịch bệnh lan rộng và khó kiểm soát được chỉ ra là do đặc tính của virus Dịch tả lợn Châu Phi có sức đề kháng rất cao, có th ể tồn tại lâu ngoài môi trường.

Trong bối cảnh chăn nuôi của Lạng Sơn chủ yếu là quy mô nông hộ nhỏ, phân tán và tận dụng thức ăn tại chỗ, việc cắt đứt đường lây truyền của mầm bệnh càng trở nên khó khăn. Thêm vào đó, hoạt động mua bán, vận chuyển lợn giống và các sản phẩm từ lợn giữa các địa phương còn khó kiểm soát, tạo điều kiện cho virus phát tán.

Bất cập từ hệ thống thú y cơ sở

Một trong những khó khăn lớn nhất trong công tác phòng, chống dịch tại Lạng Sơn hiện nay đến từ chính hệ thống thú y cơ sở.

Bà Đinh Thị Thu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn cho biết: Sau khi tỉnh thực hiện sắp xếp chính quyền 2 cấp, đội ngũ nhân viên thú y cấp xã là cán bộ không chuyên trách đã kết thúc hợp đồng. Sự thiếu hụt này đã tạo ra một "lỗ hổng" lớn, khiến cho công tác chỉ đạo phòng chống dịch như báo cáo ổ dịch, lấy mẫu xét nghiệm và triển khai các biện pháp dập dịch tại cơ sở không còn kịp thời.

Việc công bố dịch cấp xã chậm trễ cũng dẫn đến việc triển khai các biện pháp chống dịch không được triệt để, làm lỡ "thời điểm vàng" để khoanh vùng, dập dịch.

Những nỗ lực và giải pháp quyết liệt

Trước tình hình dịch bệnh phức tạp, UBND tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan tăng cường mạnh mẽ các biện pháp phòng, chống. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn đã thành lập các đoàn công tác để kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn các địa phương thực hiện biện pháp phòng dịch.

Tiêm phòng vắc-xin được xác định là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã tiêm được gần 912.320 liều vắc-xin các loại. Riêng đối với vắc-xin Dịch tả lợn Châu Phi, tỉnh đã triển khai tiêm cho gần 61.250 con lợn, đạt hơn 76,5% so với kế hoạch và gần 84,7% so với tổng đàn trong diện tiêm. Cùng với đó, tỉnh đã cấp phát 5.037 lít thuốc sát trùng cho người dân để vệ sinh, khử trùng môi trường chăn nuôi.

1Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá cao những nỗ lực của Lạng Sơn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phòng chống dịch bệnh. Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng lưu ý rằng Lạng Sơn là tỉnh biên giới với tỷ lệ hộ chăn nuôi, giết mổ nhỏ lẻ lớn, do đó nguy cơ xảy ra dịch bệnh vẫn ở mức cao.

Thứ trưởng đề nghị Lạng Sơn cần khẩn trương nghiên cứu, tổ chức lại hệ thống thú y để đảm bảo xuyên suốt từ tỉnh đến cơ sở, đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch trong tình hình mới. Tỉnh cần tiếp tục xử lý dứt điểm các ổ dịch mới phát sinh, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp giấu dịch, chậm báo cáo hay vứt xác lợn chết ra môi trường làm lây lan dịch bệnh.

Bên cạnh việc tiếp tục đẩy mạnh tiêm phòng, Thứ trưởng yêu cầu tỉnh Lạng Sơn phải tăng cường kiểm soát chặt chẽ tại các cửa khẩu, đường mòn, lối mở biên giới để ngăn chặn buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật và sản phẩm động vật.

Để phát triển chăn nuôi bền vững, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị Lạng Sơn cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân tuân thủ chăn nuôi an toàn sinh học, đồng thời hỗ trợ, khuyến khích các mô hình chăn nuôi trang trại, gia trại an toàn dịch bệnh, ứng dụng công nghệ cao.

Một yêu cầu quan trọng khác được Thứ trưởng đưa ra là đề nghị các đơn vị sản xuất vắc-xin sớm nghiên cứu và công bố loại vắc-xin Dịch tả lợn Châu Phi có thể tiêm cho lợn nái và lợn đực giống, nhằm tăng tỷ lệ bao phủ và miễn dịch trong tổng đàn.

×