Thái Nguyên: Vi phạm đất đai, xây dựng kéo dài ở xã Ba Bể sẽ được xử lý dứt điểm

Phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến đất đai, xây dựng tại khu vực Hồ Ba Bể

Trong quá trình tìm hiểu của PV báo điện tử Dân Việt, được biết, thời gian qua trên địa bàn xã Nam Mẫu (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn cũ) nay là xã Ba Bể, tỉnh Thái Nguyên đã để xảy ra rất nhiều trường hợp sai phạm liên quan đến lĩnh vực đất đai và trật tự xây dựng. Tuy nhiên, những sai phạm đó lại không được chính quyền địa phương trước đây xử lý triệt để dẫn đến sai phạm kéo dài và ngày càng trở nên phức tạp, khó xử lý.

Cụ thể theo Báo cáo số 261/BC-UBND ngày 01/11/2025 của UBND xã Ba Bể, từ năm 2016 đến nay, trên địa bàn xã đã xảy ra 105 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, xây dựng. Các hành vi vi phạm chủ yếu gồm: Tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất; xây dựng công trình không phép, trái phép; Lấn chiếm đất do tổ chức quản lý; Xây dựng trong hành lang an toàn giao thông.

Trong tổng số 105 vụ việc, mới có 24 trường hợp đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên, theo báo cáo này, nhiều trường hợp chưa chấp hành nghiêm việc khắc phục hậu quả, chưa tự giác tháo dỡ công trình vi phạm, thậm chí có vụ việc đã kéo dài nhiều năm.

Các điểm vi phạm tập trung tại các thôn Pác Ngòi, Bó Lù, Cốc Tộc… là những khu vực nằm gần hồ Ba Bể – nơi có tiềm năng phát triển du lịch nhưng cũng là địa bàn nhạy cảm trong công tác quản lý đất đai, rừng đặc dụng và hành lang bảo vệ mặt nước.

UBND xã Ba Bể nhìn nhận, phần lớn các vi phạm là tồn tại lịch sử, phát sinh trong điều kiện hồ sơ địa chính chưa hoàn thiện, ranh giới đất rừng, đất ở, đất mặt nước còn chồng lấn, công tác quản lý ở một số giai đoạn trước còn hạn chế.

Công trình xây dựng khi chưa đủ căn cứ pháp lý

Cũng theo UBND xã Ba Bể, hiện nay trong quá trình kiểm tra, UBND xã đã phát hiện không ít công trình đã và đang xây dựng chưa đủ căn cứ pháp lý. Điển hình như công trình của ông Bế Văn Đô tại thôn Bó Lù. Theo Báo cáo số 310/BC-UBND ngày 25/11/2025, trường hợp xây dựng công trình tại thôn Bó Lù được xác định là vụ việc điển hình đang được các cơ quan chức năng tập trung làm rõ.

Cụ thể, công trình có diện tích xây dựng 110,88m², móng và sàn bê tông cốt thép, dựng 25 cột bê tông cao từ 6–8m. Vị trí công trình nằm sát đường tỉnh lộ 254, giáp đất mặt nước hồ Ba Bể. Tại thời điểm lập biên bản kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận có công nhân, máy trộn bê tông và nhiều thiết bị thi công tại hiện trường.

Trao đổi với PV Dân Việt tại công trình đang xây dựng cũng như theo nội dung thể hiện trong báo cáo số 310 của UBND xã Ba Bể, ông Bế Văn Đô trình bày: “Khu đất có nguồn gốc từ ông Đồng Văn Thiệp từ năm 1991, sau đó dùng làm nhà ở. Đến năm 2002, thửa đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 108m² đất ở.

Tuy nhiên, đến năm 2007, Giấy chứng nhận này bị thu hồi theo bản án của Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Kạn. Ông Đô cho biết, sau thời gian đó, khu đất được chuyển nhượng qua nhiều người, trong đó có bà Ma Thị Mến. Đến năm 2019, ông nhận chuyển giao lại quyền quản lý, sử dụng khu đất từ bà Ma Thị Mến bằng giấy viết tay, có người làm chứng, rồi tiến hành xây dựng công trình”.

Cũng tại Báo cáo này của UBND xã Ba Bể cho thấy giữa hồ sơ địa chính và tài liệu rừng có nhiều mâu thuẫn. Theo hồ sơ địa chính, các thời kỳ năm 1996, năm 2009 và năm 2022, vị trí khu đất nơi công trình đang xây dựng chưa từng được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào.

Nhưng theo tài liệu quản lý đất rừng của Vườn Quốc gia Ba Bể, khu đất này thuộc khoảnh 3, tiểu khu 77, phân khu phục hồi sinh thái, do Ban Quản lý Vườn Quốc gia Ba Bể quản lý từ năm 1992 đến nay.

Từ năm 2013, tại khu vực này đã từng xảy ra vi phạm xây dựng, bị lập biên bản yêu cầu dừng thi công, hoàn trả hiện trạng. Một số cá nhân liên quan thời điểm đó cũng đã có cam kết tháo dỡ công trình vi phạm, tuy nhiên theo báo cáo, vi phạm sau đó vẫn tiếp diễn qua nhiều thời kỳ. UBND xã Ba Bể đánh giá, giấy tờ do cá nhân cung cấp chủ yếu là giấy viết tay, không đầy đủ cơ sở pháp lý, có nhiều mâu thuẫn về thời điểm, diện tích, chủ sử dụng và ranh giới thửa đất.

Chính quyền mới quyết tâm xử lý vi phạm

Liên quan đến nội dung này, ngày 26/11/2025, trao đổi với PV Báo Dân Việt, bà Nông Thị Điệp, Phó chủ tịch UBND xã Ba Bể thẳng thắn thừa nhận trách nhiệm của chính quyền địa phương giai đoạn trước trong việc để nhiều vi phạm đất đai, trật tự xây dựng tồn tại kéo dài. Nguyên nhân hồ sơ địa chính thiếu đồng bộ; ranh giới đất rừng, đất ở, đất mặt nước chưa được cắm mốc rõ ràng; quy hoạch điều chỉnh qua nhiều thời kỳ; năng lực quản lý có thời điểm còn hạn chế; thiếu kinh phí và phương tiện phục vụ cưỡng chế.

Do vậy, sau khi kiện toàn bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp xã đã siết chặt quản lý, phân loại xử lý vi phạm. Trong năm 2025, UBND xã Ba Bể đã thành lập Tổ kiểm tra liên ngành, tổ chức kiểm tra thường xuyên tại các khu vực nhạy cảm ven hồ, giáp ranh đất rừng đặc dụng. Các vi phạm được phân loại thành 3 nhóm: vi phạm mới phát sinh; vi phạm tồn tại lịch sử; vi phạm trong khu vực rừng đặc dụng, đất mặt nước. Quan điểm xử lý được xác định rõ: vi phạm mới xử lý ngay, không để tái diễn; vi phạm cũ rà soát kỹ hồ sơ, xử lý đúng quy định, không hợp thức hóa tràn lan.

Cũng liên quan đến vụ việc nói trên, tại Hội nghị giao ban báo chí chiều 28/11/2025, trả lời PV báo Dân Việt, ông Triệu Đức Văn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên cho biết: Tỉnh đã nhận được đầy đủ báo cáo của UBND xã Ba Bể về các trường hợp vi phạm đất đai, trật tự xây dựng. “Quan điểm của tỉnh là xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Hiện nay, UBND tỉnh đã giao Thanh tra tỉnh tổ chức kiểm tra, rà soát từng trường hợp cụ thể. Sau khi có kết luận thanh tra, tỉnh sẽ chỉ đạo phương án xử lý theo đúng quy định của pháp luật”, ông Triệu Đức Văn thông tin.

Theo chính quyền xã Ba Bể, trong thời gian tới, quá trình xử lý vi phạm sẽ tiếp tục gặp không ít khó khăn do nhiều vụ việc tồn tại lâu năm, liên quan đến lịch sử sử dụng đất phức tạp, giấy tờ không đầy đủ. Tuy nhiên, mục tiêu xuyên suốt được địa phương xác định rõ là lập lại trật tự quản lý đất đai, bảo vệ rừng đặc dụng, giữ gìn cảnh quan hồ Ba Bể, không để phát sinh vi phạm mới.

Việc xử lý vi phạm được thực hiện trên tinh thần thượng tôn pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, đồng thời tạo nền tảng cho phát triển du lịch bền vững, ổn định sinh kế lâu dài cho địa phương.

Theo tìm hiểu của Dân Việt thì một số hộ gia đình ở đây có nguồn gốc đất ở lâu đời, nên bà con vẫn có thói quen xây dựng tự phát. vì vậy đã xảy ra tình trạng vi phạm xây dựng trong thời gian dài như vừa qua. Bà con cũng có mong muốn được các cấp chính quyền hướng dẫn quy hoạch rõ ràng để mọi xây dựng của bà con được diễn ra hợp pháp

×