Xóa nhà tạm, nhà dột nát cần huy động nguồn lực toàn xã hội

Giải pháp thu hút nguồn lực để xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tại tọa đàm “Quyết tâm xóa nhà tạm, nhà dột nát hoàn thành mục tiêu trước thời hạn” do Báo NTNN/Dân Việt tổ chức, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Chuyên gia kinh tế, giảng viên cao cấp Học viện Tài chính cho biết, giải pháp để thu hút nguồn lực cần thiết phải đến từ đa dạng các nguồn lực trong xã hội, đây là vấn đề rất quan trọng. Do đó, cần kiểm tra và sắp xếp lại các nguồn lực hiện có để tập trung vào các dự án chủ yếu. Cùng với đó, điều chỉnh, cân bằng các yêu cầu về nguồn vốn ở các địa phương để tăng hiệu quả sử dụng vốn.

“Chúng ta cần rà soát, kiểm tra nhanh chóng để xem nguồn vốn còn ở đâu, còn dùng vào đâu để có thể điều chỉnh kịp thời. Nếu không làm nhanh, sẽ không kịp thời gian triển khai các dự án. Ngoài ra, cần điều chỉnh, cân bằng nguồn vốn giữa các địa phương để đảm bảo hiệu quả sử dụng. Từ đó tạo ra sự cân đối giữa các địa phương đảm bảo hài hòa, ăn khớp với nhau”, ông Thịnh nhận định.

Ông Thịnh còn cho rằng, cần điều hòa các dòng vốn giữa các doanh nghiệp để dòng vốn đi theo đúng nhịp của yêu cầu cấp vốn. Trong đó, các địa phương cần nhanh chóng kiểm tra, rà soát lại toàn bộ lực lượng đã bỏ ra để tận dụng cơ hội từ sáp nhập, tránh lãng phí thời gian. Chính quyền địa phương cần cân nhắc toàn diện việc điều hành của nền kinh tế để có thể điều chỉnh hoạt động đầu tư hiệu quả.

“Giải pháp điều chỉnh nguồn vốn địa phương là vấn đề cần làm ngay để đảm bảo nguồn lực cho việc hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Trong đó, cần làm thế nào để thực hiện nhanh nhất, hiệu quả nhất và tính toán một cách chi tiết khi mà chúng ta đưa các chương trình hoạt động của các hợp tác xã, của các bộ, ngành đi vào nề nếp”, ông Thịnh nhận định.

Theo ông Thịnh, việc đa dạng hóa nguồn lực không chỉ gia tăng khả năng tài chính mà còn thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng, tạo ra các mô hình bền vững và hiệu quả trong việc xóa nhà tạm, nhà dột nát. Việc gia tăng tính đa dạng của các nguồn lực sẽ là cửa sổ để tăng cường khả năng đa dạng hóa nguồn vốn, làm cho nguồn vốn khó hơn.

“Sau khi đa dạng hóa nguồn vốn, cần quan tâm đến mức độ gia tăng, mức độ đề phòng, chống phá luật cũng như các yêu cầu khác. Chính phủ và các tổ chức của Ngân hàng Nhà nước thường có các biện pháp để thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư phù hợp vào hoạt động của các ngân hàng, làm giảm nguồn lực gia công, giao công nhưng lại tăng tính đa dạng của nguồn lực. Việc đa dạng hóa nguồn lực đòi hỏi sự quan tâm nhiều hơn từ các cơ quan quản lý nhà nước, cần xác định rõ mức độ gia công, mức độ nhà nước và người dân đóng góp, cách thức phân phối và đảm bảo của dự án”, ông Thịnh nói.

Nguồn vốn tín dụng có vai trò quan trọng với người nghèo

Về việc hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đình sống trong nhà tạm, nhà dột nát, theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, có thể cung cấp các chương trình hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đình sống trong nhà tạm, nhà dột nát để họ có thể sửa chữa hoặc xây dựng lại nhà ở.

“Chúng ta nên xem xét các hình thức hỗ trợ như cho vay ưu đãi hoặc trợ cấp tiền mặt. Cùng với đó, cung cấp nguồn vốn cho các dự án và cần tạo cơ chế tốt hơn, vì thời gian cung cấp vốn không đồng nhất giữa các dự án và doanh nghiệp sẽ gây ra khó khăn. Việc cung cấp vốn như thế nào và làm sao để đáp ứng nhu cầu cũng là vấn đề quan trọng”, ông Thịnh nói.

Ngoài việc tạo ra các nguồn vốn, ông Thịnh cho rằng cần kiểm tra, xem xét, rà soát các dự án để có thể điều chỉnh phù hợp với nhu cầu của các chủ thể được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Bởi nếu, việc cung cấp vốn cho các dự án không cân bằng, có những dự án được cung cấp vốn lớn nhưng cũng có những dự án không được cung cấp đủ vốn sẽ gây ra khó khăn trong việc triển khai đồng bộ, gây khó cho địa phương thực hiện.

“Tôi cho rằng cần phải xem xét lại toàn bộ quá trình, cách thức, lề lối và biện pháp cho vay để có thể cung cấp vốn đầy đủ cho các dự án. Chúng ta cần rà soát, xem xét, đánh giá cách thức và biện pháp cho vay để có thể cho vay phù hợp với nhu cầu của các doanh nghiệp. Ngoài ra, cần có sự học tập, bồi dưỡng lẫn nhau giữa các ngành nghề, mặt hàng để có thể xây dựng cơ chế cho vay phù hợp nhất. Đặc biệt, cần xác định mức độ cho vay phù hợp, không nên cho vay quá nhiều hoặc quá ít, mà cần cân bằng để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp khi tham gia chương trình hỗ trợ”, ông Thịnh kiến nghị.

Đánh giá về vai trò của nguồn vốn tín dụng trong việc hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát thời gian qua, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, vốn tín dụng từ ngân sách Nhà nước và các ngân hàng thương mại đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt đối với hộ nghèo và hộ cận nghèo. Các nguồn vốn tín dụng này đã được huy động để hỗ trợ người dân xây mới và sửa chữa nhà ở, góp phần cải thiện điều kiện sống và giảm nghèo bền vững.

“Mặc dù vốn tín dụng đã phát huy được vai trò quan trọng trong xóa đói giảm nghèo và cải thiện nhà ở, nhưng vẫn còn một số hạn chế và khó khăn. Trong đó, vốn tín dụng chưa thực sự phát huy được tính năng, vị trí và vai trò của nó để giúp người dân có được tài sản của chính mình và phát triển theo ý muốn. Việc tiếp cận và sử dụng vốn tín dụng của người dân, đặc biệt là người nghèo và cận nghèo, vẫn còn gặp nhiều khó khăn”, ông Thịnh nhận định.

Do đó, ông Thịnh kiến nghị, cần lưu tâm và quan tâm đến việc đầu tư để đảm bảo hiệu quả. Ngoài ra, cần tính toán kỹ lưỡng để đem lại tác động hiệu quả, tốt hơn cho Nhà nước. Đặc biệt, cần xác định rõ việc những nơi nào, hộ nào cần cho vay hoặc chưa cần thiết, điều này cần làm rõ để tránh việc nguồn tín dụng đến sai đối tượng.

Vai trò của "Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát"

Về việc thành lập Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát, ông Thịnh cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định thành lập Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Quỹ này được thành lập nhằm mục tiêu huy động các nguồn lực để hỗ trợ người nghèo, người cận nghèo xây dựng, sửa chữa nhà ở, đảm bảo có chỗ ở an toàn, ổn định.

“Quỹ được hình thành từ nguồn ngân sách nhà nước, sự đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, và các nguồn hợp pháp khác. Quỹ được Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quản lý và góp phần quan trọng trong phong trào thi đua "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước được triển khai trong năm 2025”, ông Thịnh nói.

Vị chuyên gia cũng cho biết, Quỹ này sẽ phối hợp với các địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, các doanh nghiệp và các nhà hảo tâm để thực hiện các hoạt động hỗ trợ, giúp đỡ người nghèo có nhà ở tốt hơn. Trong đó, nguồn hoạt động từ Quỹ sẽ công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận và sử dụng các nguồn lực, đảm bảo đúng mục đích, hiệu quả.

PSG.TS Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh, thời gian hoàn thành mục tiêu sắp tới còn rất ngắn, do đó, việc đầu tiên cần làm là các cơ quan chức năng, các đơn vị tổ chức đánh giá lại tình hình thực thi để mà đảm bảo cái quá trình thực hiện chương trình đạt hiệu quả tốt nhất.

“Chúng ta cũng cần hướng đến việc kiểm tra, đánh giá lại toàn bộ các quy trình chúng ta đã làm từ trước cho đến nay để xem cái gì chưa đúng, cái gì cần phải thực hiện ngay thì chúng ta làm. Lúc đó chúng ta sẽ có cơ sở để kiểm tra, đánh giá lại mục tiêu xóa nhà tạm tạm, nhà dột nát một cách tốt nhất”, ông Thịnh đề xuất.

×