Bộ GDĐT đề xuất dạy tiếng Campuchia, Thái Lan, Indonesia ở phổ thông: “Đây là điều tốt cho học sinh”

Đề xuất dạy tiếng Campuchia, Thái Lan, Indonesia ở phổ thông

Cả nước hiện có hơn 14 triệu học sinh phổ thông (từ lớp 1 đến lớp 12). Môn Ngoại ngữ trong chương trình gồm 7 thứ tiếng: Anh, Nga, Pháp, Trung Quốc, Đức, Nhật, Hàn. Các trường được chọn ngoại ngữ, tùy nhu cầu, điều kiện.

Trong đề xuất xây dựng đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, giai đoạn 2026-2035, định hướng đến năm 2045, Bộ GDĐT dự kiến đưa tiếng Lào vào trường phổ thông từ năm 2026, tiếng Campuchia từ năm 2028, tiếng Thái Lan và Indonesia vào năm 2030.

Theo Bộ GDĐT, việc này nhằm triển khai hiệu quả thỏa thuận hợp tác giữa Việt Nam và các nước, áp dụng ở những trường có nhu cầu và đủ điều kiện triển khai. Trước đó, trong buổi tiếp Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ, bước đầu, tiếng Lào sẽ được dạy thí điểm cho học sinh vùng biên giới, mở rộng khi đủ giáo viên.

Thông tin này đang gây nhiều tranh cãi trong dư luận. Nhiều phụ huynh đưa ra lý do, học sinh chỉ cần học ngoại ngữ như hiện tại là đã đủ, em nào có nhu cầu sẽ học thêm.

Theo Vũ Văn Bền, Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học Trần Nhân Tông, phường Đông A, tỉnh Ninh Bình cho rằng: "Đây là điều quá tốt cho học sinh. Tuy nhiên, với những ngoại ngữ này sẽ không phải là đại trà mà là lựa chọn và nên bắt đầu từ cao xuống thấp dần. Ví dụ: Từ các trường THPT áp dụng học trước rồi hạ dần xuống cấp nhỏ hơn.

Thầy Bền cho rằng, hiện nay, học ngoại ngữ phần lớn đều theo định hướng việc làm. Các trung tâm tiếng Trung mở ra rất nhiều, hoạt động tốt vì nhiều việc làm từ các công ty ở các nước này.

Và điều quan trọng là sau khi học xong các em có thể đưa vào cuộc sống được không. Hiện nay, học sinh học xong 12 năm nhưng phần lớn chỉ để làm bài kiểm tra tiếng Anh mà không giao tiếp được.

Chính sách đa dạng ngôn ngữ không quá mới

Chuyên gia giáo dục độc lập Bùi Khánh Nguyên cho biết: "Chính sách đa dạng ngôn ngữ không quá mới. Các nước khối EU (Liên minh châu Âu) khuyến khích việc học ngoại ngữ thông qua các chương trình và mục tiêu chung, đồng thời tôn trọng sự đa dạng ngôn ngữ. Hội nghị Thượng đỉnh Barcelona năm 2002 đề ra mục tiêu mỗi công dân EU nên biết ít nhất hai ngoại ngữ ngoài tiếng mẹ đẻ (mô hình "1+2"). Tuy vậy, mỗi quốc gia EU vẫn có chính sách riêng, phụ thuộc vào lịch sử, văn hóa, và nhu cầu kinh tế-xã hội từng nước.

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) không có thỏa thuận cụ thể, bắt buộc nào về việc dạy ngôn ngữ quốc gia của các nước thành viên khác trong hệ thống giáo dục chính quy. Thay vào đó, chính sách ngôn ngữ của ASEAN chủ yếu tập trung vào việc thúc đẩy đa ngôn ngữ và sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ làm việc chính thức, nhằm hỗ trợ hội nhập kinh tế, văn hóa và giáo dục khu vực. Điều này được quy định rõ trong Hiến chương ASEAN (ASEAN Charter, 2007), tại Điều 34: "Ngôn ngữ làm việc của ASEAN là tiếng Anh". Hiến chương cũng nhấn mạnh việc tôn trọng sự đa dạng ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo của các nước thành viên, nhưng không yêu cầu dạy lẫn nhau ngôn ngữ quốc gia (như tiếng Indonesia, tiếng Thái, tiếng Việt...) trong trường học.

Việc đề xuất dạy các ngôn ngữ các nước ASEAN láng giềng như Campuchia, Thái Lan, Indonesia... chắc chắn không nhằm mục đích thay thế tiếng Anh, mà tiếng Anh vẫn cần giữ vị trí ngoại ngữ chính (bắt buộc) bên cạnh các ngoại ngữ lựa chọn thêm khác mà chúng ta đã giảng dạy như Nga, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... nay có thể thêm các ngôn ngữ ASEAN.

Việc giảng dạy các ngôn ngữ ASEAN nên đi kèm theo thỏa thuận cấp Chính phủ về việc "có đi có lại" với các nước này, như nếu Việt Nam dạy tiếng của các nước này, thì các nước này cũng nên triển khai việc dạy tiếng Việt trong các trường phổ thông ở nước đó".

Cũng theo ông Nguyên, việc giảng dạy nhiều ngoại ngữ phù hợp với xu hướng toàn cầu hóa, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, giao lưu văn hóa, củng cố cơ hội kinh tế với các quốc gia láng giềng. Tuy nhiên, việc chọn lựa ngoại ngữ nào ngoài tiếng Anh để đưa vào trường học phải cân nhắc nhiều yếu tố bối cảnh và mục tiêu. Ví dụ, một trường được bảo trợ bởi một tổ chức phát triển ở Đức có thể dạy tiếng Đức, một trường ở thành phố kết nghĩa với Nhật Bản có thể dạy tiếng Nhật, một trường nằm gần biên giới Campuchia có lý do hợp lý để dạy thêm tiếng Campuchia...

×