Cây đan sâm là loài sâm gì, có công dụng như thế nào mà nông dân Gia Lai đang trồng vô số?

Bà Nguyễn Hồng Dịu-Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc HTX Dược liệu xanh Mang Yang-cho biết: “Đan sâm là cây dược liệu được dùng trong những bài thuốc Đông y có công dụng thông huyết mạch, giảm đau khớp, viêm phế quản cấp mạn tính…Năm 2019, tôi tìm mua giống về trồng thử nghiệm khoảng 500 m2 trong vườn với mục đích chế biến khô, ngâm rượu và nấu cao phục vụ nhu cầu sử dụng cho gia đình chứ chưa nghĩ đến cung cấp ra thị trường”.

Đan sâm-cây dược liệu mới

Trong quá trình trồng, bà Dịu nhận thấy, cây đan sâm phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu địa phương. Những sản phẩm từ cây đan sâm cũng được mọi người trong gia đình bà đánh giá cao về công dụng. 

Vì vậy, năm 2020, bà Dịu đã thành lập HTX Dược liệu xanh Mang Yang với 8 thành viên, trồng một số cây dược liệu, trong đó cây đan sâm với diện tích gần 1 ha. Đến kỳ thu hoạch, bà đem củ đan sâm ra Viện Dược liệu (Bộ Y tế) kiểm tra hàm lượng dược chất và được đánh giá cao.

Cây đan sâm trồng chỉ sau 1 năm là thu hoạch, chi phí đầu tư khoảng 50-70 triệu đồng/ha. Theo ước tính của bà Dịu, 1 ha đan sâm thu hoạch được khoảng 7,4 tấn tươi, chế biến thành hơn 3 tấn khô. 

Giá đan sâm bán trên thị trường hiện nay dao động ở mức 180.000-230.000 đồng/kg. Trừ chi phí đầu tư, người trồng có lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/ha. Năm 2021, HTX có 2 sản phẩm là rượu đan sâm và đan sâm sấy khô được công nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh. Hiện nay, nhiều đơn vị tìm đến HTX đặt hàng nhưng không có sản phẩm để cung cấp do diện tích trồng còn hạn chế.

Cây đan sâm trồng tại vườn của ông Vũ Sức Khỏe (thôn Châu Sơn, xã Đak Yă, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai). Ảnh: Nguyễn Diệp.

Từ thành công này, HTX Dược liệu xanh Mang Yang đang phối hợp với Phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện xây dựng mô hình trồng cây đan sâm và cây kim ngân hoa làm điểm học tập chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ với diện tích khoảng 4 sào. 

Đặc biệt, HTX đã liên kết với gia đình ông Vũ Sức Khỏe (thôn Châu Sơn, xã Đak Yă, huyện Mang Yang) trồng 1 ha đan sâm và kết nối doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đầu ra với giá thấp nhất là 20 ngàn đồng/kg tươi, còn sản phẩm đan sâm khô thu mua theo giá thị trường.

Ông Khỏe cho hay: “Hiện vườn đan sâm sinh trưởng, phát triển tốt. Tôi dự kiến mở rộng trồng thêm 1,5 ha nữa để đến thời điểm này năm sau sẽ thu hoạch đồng loạt. So với cà phê và hồ tiêu, cây đan sâm dễ chăm sóc, thời gian thu hoạch cũng rút ngắn hơn rất nhiều. Đặc biệt, chi phí đầu tư thấp. Gia đình tôi rất kỳ vọng loại cây này sẽ mang lại lợi nhuận cao”.

Theo Giám đốc HTX Dược liệu xanh Mang Yang: Hiện nay, HTX đang tiếp tục trồng cây đan sâm và mời người dân tham gia liên kết sản xuất. Nếu diện tích trồng đan sâm tiếp tục được mở rộng, HTX sẽ mời chuyên gia Viện Dược liệu vào tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch. 

Trồng loại sâm mới này là hướng đi mới giúp người dân tiếp cận chuyển đổi cây trồng phù hợp với nhu cầu thị trường hiện nay. Bên cạnh đó, HTX sẽ đầu tư dây chuyền chế biến sản phẩm tinh để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất.