Chàng trai Bắc Ninh “bẻ gai cho cây bồ kết” tạo việc làm giúp nông dân giảm nghèo

Từ mảnh đất quê hương đến vườn bồ kết trù phú

Trên khu đất rộng hơn 1ha ở xã Quang Trung (tỉnh Bắc Ninh) những hàng cây bồ kết xanh tốt nối dài thẳng tắp là thành quả của nhiều năm gắn bó, tìm tòi và không ngừng thử nghiệm của anh Nguyễn Thái Dương. Sinh năm 1993 trong gia đình thuần nông, anh Dương sớm nhận ra rằng chỉ trồng các loại cây truyền thống như lúa, ngô sẽ khó đem lại thu nhập cao và bền vững.

Qua tìm hiểu thị trường, anh biết cây bồ kết không chỉ dùng làm nguyên liệu gội đầu truyền thống mà còn có giá trị trong ngành mỹ phẩm, dược liệu. Nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng, nhưng vùng trồng lớn còn ít, nguồn cung chưa ổn định. Nhận thấy cơ hội, anh mạnh dạn đầu tư trồng bồ kết giống chất lượng, áp dụng kỹ thuật chăm sóc hiện đại để nâng cao năng suất và chất lượng quả.

Theo anh Dương, vườn bồ kết giống hiện có khoảng 2 triệu cây. Cây nhỏ có giá 40.000 đồng, cây lớn lên tới 250.000 đồng. Không chỉ phục vụ thị trường trong nước, một vài năm trở lại đây, bồ kết giống từ vườn ươm nhà anh Dương còn được xuất khẩu ra nước ngoài, thị trường hiện tại chủ yếu là xuất sang Lào.

“Bồ kết ghép lớn nhanh, đặc biệt là không có gai và chỉ sau khoảng 2 năm trồng, cây đã bắt đâu cho thu hoạch. Không chỉ trồng lấy sản lượng làm kinh tế mà cây bồ kết có nhiều công dụng. Nhiều người mua bồ kết có gai về để trồng làm hàng rào quanh những khu vườn lớn, vừa bảo vệ đất lại mang về thu nhập. Ngay cả gai bồ kết cũng được thương lái tìm mua để làm thuốc”, anh Dương tiết lộ.

Anh Vũ Mạnh Hà, cán bộ văn hóa xã Quang Trung chia sẻ: “Dương là một điểm sáng của địa phương. Nhờ mô hình này, nhiều hộ nghèo, cận nghèo có việc làm ổn định, thu nhập khá. Hơn thế, chính sự sáng tạo, bản lĩnh của một người trẻ đã truyền cảm hứng cho nhiều thanh niên khác dám quay về quê lập nghiệp”.

Hiện tại, vườn bồ kết của anh duy trì việc làm ổn định cho khoảng 20 lao động thường xuyên, với mức thu nhập 8–10 triệu đồng/tháng, vào mùa thu hoạch, số lao động thời vụ có thể lên tới hơn 50 người. Không chỉ dừng ở việc thuê công, anh còn hỗ trợ bà con trong vùng giống cây, kỹ thuật trồng và bao tiêu sản phẩm. Cách làm này giúp mở rộng vùng nguyên liệu, đồng thời mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhiều hộ gia đình, góp phần giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Ứng dụng công nghệ số: Bán nông sản qua TikTok, Facebook, YouTube

Điều khiến mô hình của anh Dương trở nên khác biệt là việc kết hợp sản xuất nông nghiệp với công nghệ bán hàng online. Thay vì phụ thuộc vào thương lái hay kênh tiêu thụ truyền thống, anh chủ động đưa sản phẩm đến tay khách hàng qua các nền tảng mạng xã hội.

Mỗi tuần, anh đều tổ chức các buổi livestream trên TikTok để giới thiệu sản phẩm, hướng dẫn cách sử dụng, chia sẻ câu chuyện trồng bồ kết và chăm sóc cây. Trên Facebook, anh thường xuyên đăng tải hình ảnh, video cập nhật quá trình từ gieo trồng, ra hoa, đậu quả đến thu hoạch, tạo niềm tin và sự hứng thú cho người mua.

Không dừng lại ở đó, anh còn xây dựng kênh YouTube để chia sẻ các clip hướng dẫn kỹ thuật, kinh nghiệm làm nông, đồng thời quảng bá thương hiệu cá nhân và sản phẩm “Bồ kết Quang Trung, Bắc Ninh".

Nhờ cách tiếp cận này, sản phẩm của anh không chỉ tiêu thụ tốt trong tỉnh mà còn được khách hàng ở nhiều tỉnh, thành khác biết tới. Doanh thu từ bán cây giống, quả khô và các sản phẩm chế biến từ bồ kết tăng đều qua từng năm. Nhiều đơn hàng được đặt online, thanh toán và vận chuyển trực tiếp đến tay người tiêu dùng, giúp anh giảm chi phí trung gian và giữ được lợi nhuận cao hơn.

Theo UBND xã Quang Trung, mô hình trồng bồ kết của Hợp tác xã dược liệu Đức Quân hiện đang được đánh giá là mô hình kiểu mẫu để nhân rộng. Ông Vũ Mạnh Hà, công chức văn hóa xã hội xã Quang Trung nhấn mạnh: “Chúng tôi định hướng đưa cây bồ kết ghép vào đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ địa phương trong giai đoạn tới. Ngoài hiệu quả kinh tế, mô hình còn giúp giữ chân lao động trẻ, đặc biệt là lao động nữ, điều rất đáng quý với một xã nông thôn. Là một thành viên của hợp tác xã, trong những năm qua, anh Dương đã có nhiều đóng góp lớn lao cho sự phát triển của mô hình này, giúp hợp tác xã ngày một phát triển bền vững hơn”.

Câu chuyện của anh Nguyễn Thái Dương là minh chứng rõ ràng rằng nông dân hoàn toàn có thể làm giàu từ chính mảnh đất quê hương nếu biết lựa chọn cây trồng phù hợp và kết hợp linh hoạt giữa sản xuất truyền thống với công nghệ hiện đại. Từ những hàng cây bồ kết trĩu quả ở Quang Trung đến những đơn hàng được chốt qua màn hình điện thoại, mô hình của anh vừa tạo sinh kế, vừa mở ra hướng phát triển mới cho nông sản Việt trong thời đại số.

×