Giá tăng gấp 3, phụ huynh "khóc dở mếu dở" với sách giáo khoa lớp 1 mới

Giá thành cao, quá nhiều đầu sách

Đây là năm học đầu tiên cả nước triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới với nhiều thay đổi: Nhà nước không trợ giá sách giáo khoa (SGK), mỗi trường tiểu học lựa chọn một bộ SGK khác nhau. Chính vì vậy nên phụ huynh không có cách nào khác ngoài việc "bấm bụng" chi tiền mua sách, vở cho con.

Anh Hoàng Phương (quận 3, TP.HCM) cho biết: "Con trai tôi năm nay vào lớp 1. Sau khi trường niêm yết tên bộ SGK và giá thành, phụ huynh có thể lựa chọn giữa hai hình thức là ra ngoài tự mua cho con hoặc đăng ký mua chung theo đơn vị lớp. Qua tìm hiểu, chúng tôi đã có sự so sánh và nhận thấy đây là bộ sách có giá cao nhất trong 5 bộ SGK được Bộ GDĐT phê duyệt".

Ngoài ra, mỗi học sinh lớp tiếng Anh tăng cường phải đăng ký mua thêm giáo trình tiếng Anh "Family and Ffriends" và bộ sách bổ trợ (còn gọi là sách bài tập). Chưa kể, mỗi học sinh còn được phát thêm một danh sách 18 đầu sách tham khảo (không bắt buộc) như "Luyện viết đúng, viết đẹp lớp 1", "Thực tiếng Việt 1", "Bài tập cơ bản và nâng cao Toán 1", "Thực hành Tự nhiên và Xã hội"... và vở in bìa trường. Như vậy tổng số tiền phụ huynh bỏ ra để trang bị SGK và các đầu sách bắt buộc phục vụ cho việc học của con là gần 1 triệu đồng.

Trường Tiểu học An Phong (quận 8, TP.HCM) đưa ra danh mục bộ SGK lớp 1 khiến nhiều phụ huynh "ngã ngửa" khi có đến 23 đầu sách, tổng số tiền cả sách và dụng cụ học tập (vở viết, bảng) lên đến hơn 800.000 đồng, trong đó đắt nhất là Bộ thực hành Toán, Tiếng Việt và sách Tiếng Anh.

Theo kết quả lựa chọn SGK mới năm học 2020-2021 trên địa bàn TP.HCM, bộ sách "Chân trời sáng tạo" được 80% các trường lựa chọn (không đều ở các môn, môn tiếng Anh hơn 60%). Đây cũng là bộ sách được Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phối hợp cùng Sở GD-ĐT TP.HCM biên soạn.

Ngoài ra một số trường chọn bộ Cánh diều, Kết nối tri thức với cuộc sống, Cùng học để phát triển năng lực, Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục. Số tiền mà phụ huynh phải bỏ ra mua sách cho con dao động từ 300.000 - 500.000 đồng/bộ, trong khi giá niêm yết của các bộ SGK mà nhà xuất bản công khai cao nhất chưa đến 200.000 đồng/bộ.

Để xảy ra tình trạng này là do các phụ huynh đang phải mua thêm quá nhiều sách tham khảo, sách bổ trợ được bán kèm với SGK.

Với giá thành cao gấp 3 lần so với các năm trước, nhiều gia đình phải chật vật với chi phí nhập học đầu năm cho con, nhất là ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn. Ngay cả các thành phố lớn, khó khăn cũng đang chồng chất khó khăn với các gia đình lao động bị mất việc làm, chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19.

Theo lộ trình phát hành của các nhà xuất bản, năm sau giá SGK sẽ tăng thêm khoảng 20%, đồng nghĩa gánh nặng sẽ tăng thêm cho phụ huynh. Giá sách là vậy, việc tìm mua sách cũng không dễ dàng. Đến một nhà sách trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3), chỉ có thể tìm được bộ sách Cánh diều, 4 bộ sách còn lại không hiện diện trên kệ bán.

Bộ GDĐT xử lý kiểu "vuốt đuôi"?

Sau khi phụ huynh phản ánh, dư luận lên tiếng, ngày 4/9 Bộ GDĐT mới ra văn bản yêu cầu các Sở GDĐT triển khai, thực hiện nghiêm túc các nội dung về SGK và tài liệu tham khảo đã được quy định tại Điều lệ trường tiểu học.

Trong đó quy định rõ, SGK là tài liệu bắt buộc sử dụng trong dạy và học theo chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học. Mọi tổ chức, cá nhân không được ép buộc học sinh phải mua tài liệu tham khảo, phụ huynh, học sinh tự mua sắm theo nhu cầu thực tế và quyền tự chọn, không bắt buộc.

Đối với bộ SGK lớp 1 năm học 2020 - 2021 thực hiện theo chương trình giáo dục phổ thông mới gồm 8 môn học bắt buộc: Toán, Tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên -Xã hội, Giáo dục thể chất, Hoạt động Trải nghiệm, Âm nhạc, Mỹ thuật và 1 môn học tự chọn là môn Tiếng Anh.

Tiếp sau đó, ngày 8/9, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Hữu Độ ký văn bản gửi Giám đốc các Sở GDĐT về việc tăng cường quản lý việc trang bị SGK và tài liệu tham khảo trong các cơ sở giáo dục phổ thông.

Theo đó, Bộ yêu cầu tuyệt đối không được ép buộc học sinh phải mua tài liệu tham khảo; phụ huynh, học sinh tự mua sắm theo nhu cầu thực tế và không bắt buộc; các cơ sơ sở giáo dục phổ thông phải cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin về tài liệu tham khảo sử dụng tại trường để học sinh, phụ huynh biết lựa chọn.

Bộ cũng yêu cầu các Sở GDĐT tiến hành tổ chức thanh tra, kiểm tra cơ sở giáo dục phổ thông trong việc trang bị SGK và tài liệu tham khảo, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Chị Tuyết Loan, phụ huynh có con năm nay vào lớp 1 bức xúc: "Tại sao Bộ không chỉ đạo việc không bắt buộc mua sách tham khảo ngay từ khi cho các trường chọn SGK mà đến tận ngày 4/9, khi năm học mới đã bắt đầu, phụ huynh đã phải mua đủ sách vở cho con rồi thì mới chỉ đạo? Như thế khác gì làm cho có?".