Bình luận
0
Câu ca dao nhắc đến một vùng đất phương Nam của Tổ quốc, đó là xứ Đồng Nai, Sài Gòn hình thành cách đây hơn 300 năm.
Vùng đất đó đã gắn bó nhiều với tên tuổi, công lao và sự nghiệp của một người con Quảng Bình rất đáng tự hào, đó là Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh, người có công mở cõi phương Nam.
Lăng mộ Nguyễn Hữu Cảnh nằm trên một ngọn đồi cao, thoáng mát của dãy núi An Mã thuộc xã Trường Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình.
Nguyễn Hữu Cảnh là quan có công lớn dưới thời chúa Nguyễn trong việc đánh giặc, mở cõi, định hình lãnh thổ Việt Nam trong một quốc gia thống nhất.
Trong lịch sử Việt Nam, Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh (1650-1700) luôn được ngưỡng mộ, quan tâm đặc biệt của lớp lớp hậu thế. Bởi ông là danh tướng văn võ song toàn, vừa có công dẹp yên biên thuỳ, vừa có công mở mang bờ cõi.
Nguyễn Hữu Cảnh sinh năm 1650 tại thôn Phước Long, Chương Tín, huyện Phong Lộc (nay là xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình). Ông được phong tước Lễ Thành hầu, Khai Quốc Công Thần, liệt vào hạng Thượng đẳng công thần và thờ ở Thái Miếu.
Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh là một vị tướng quốc, một bậc công thần đời chúa Nguyễn Phúc Chu, là họ hàng 9 đời với Nguyễn Trãi, là con thứ ba của Tiết chế Chiêu Võ hầu Nguyễn Hữu Dật.
Nguyễn Hữu Cảnh từ nhỏ đã nổi tiếng thông minh, học giỏi, văn võ song toàn; từng là sư tổ của môn phái võ lâm có danh hiệu “Bạch hổ sơn quân phái”, lại là con nhà tướng nhiều đời cho nên khi lớn lên, Nguyễn Hữu Cảnh đã từng theo cha tham gia nhiều trận mạc, lập nhiều chiến công, được nhiều người kính trọng, nể phục, được Chúa Nguyễn trọng dụng, phong tước Lễ Thành hầu và giao giữ chức Cai cơ.
Không chỉ có biệt tài về quân sự, Nguyễn Hữu Cảnh còn có tài điều hành, tổ chức và thu phục nhân tâm. Năm Nhâm Thân (1692), Chúa Nguyễn phái Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh làm Thống binh vào phương Nam kinh lược để tổ chức, ổn định lại bộ máy ở vùng đất vừa mới được bình định.
Trong cuốn “Gia Định thành thông chí” Trịnh Hoài Đức có ghi lại: “Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh lấy Nông Nại làm phủ Gia Định, lập xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long, dựng dinh Trấn Biên, lập xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình, dựng dinh Phiên Trấn, mỗi dinh đặt chức lưu thủ, cai bộ và ký lục để cai trị”.
Từ vùng đất hoang sơ, thiếu sự sống, bằng tài thao lược, tổ chức của mình, sau 2 năm Nguyễn Hữu Cảnh đã ổn định được phủ Bình Thuận, làm cho người Chăm vốn sinh sống rải rác, nghèo khó ở vùng đất này đi theo quan quân triều đình lập ấp xây dựng làng mạc, xóm thôn ở vùng đất mới.
Ông cũng đã xây dựng được tinh thần hoà hợp giữa hai cộng đồng vốn xa lạ là người Chăm và người Kinh. Với những công lao to lớn của Nguyễn Hữu Cảnh, ông đã được Chúa Nguyễn sắc phong Chưởng cơ và cử làm Trấn phủ dinh Bình Khương (ngày nay thuộc tỉnh Khánh Hoà).
Năm Mậu Dần 1698, Nguyễn Hữu Cảnh được Chúa Nguyễn phong làm Thống suất, cử vào kinh lược xứ Đồng Nai, Sài Gòn, Bến Nghé.
Với bản lĩnh của một người từng xông pha trận mạc, Nguyễn Hữu Cảnh đã động viên, khuyến khích quân sĩ, cư dân quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn, vạch kế hoạch cấp thiết, liên tiếp thực hiện khai hoang mở cõi, dàn xếp biên cương, bảo vệ chủng dân và vùng đất mới, thiết lập các cơ sở hành chính từ thôn đến xã, lập phủ Gia Định và chính thức sáp nhập vào quốc gia Đại Việt, chiêu mộ cư dân và khuyến khích sản xuất nông nghiệp.
Tận tâm, tận lực cùng cư dân và quan binh, chỉ trong một thời gian, Nguyễn Hữu Cảnh đã ổn định được tình hình, mọi hoạt động ở vùng đất mới mở đi vào quy củ.
Không chỉ mở mang, khai hoang những vùng đất ở Sài Gòn, Đồng Nai, Nguyễn Hữu Cảnh còn tiến xa thêm đó là khai khẩn mở rộng bờ cõi ra cả vùng Nam Bộ ngày nay. Với tầm nhìn xa trông rộng cùng với chính sách "chiêu hiền đãi sĩ" kịp thời của Nguyễn Hữu Cảnh, rất đông cư dân vùng Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Đức (Huế ngày nay), Quảng Nam, Quảng Ngãi đã tự nguyện theo Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh vào Nam lập quê mới với một quyết tâm: “Làm trai cho đáng nên tra/Phú Xuân cũng trải, Đồng Nai đã từng”.
Nguyễn Hữu Cảnh thiết lập xã thôn, phường ấp, định lệ thuế tô dung, làm sổ đinh điền. Vùng đất Tây Ninh lúc này thuộc huyện Tân Bình.
Trước thế kỷ XVI, vùng đất Tây Ninh vẫn còn là một vùng hoang sơ, chưa được khai phá. Đến thế kỷ XVII, những lớp lưu dân người Việt từ vùng Ngũ Quảng - Đàng Trong theo Nguyễn Hữu Cảnh vào vùng Đồng Nai - Gia Định khai khẩn ruộng vườn, lập làng dựng ấp.
Chính sự hiện diện của những lớp lưu dân người Việt với các hoạt động khai khẩn đất đai, phát triển sản xuất đã hình thành và phát triển vùng đất Tây Ninh.
Sau khi ông mất, nhân dân miền Nam nói chung và nhất là các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long lập miếu thờ ông ở nhiều nơi như Biên Hoà (Đồng Nai), Cù Lao ông Chưởng, Long Điền, Kiến An, Vĩnh Ngươn, Châu Đốc, Rạch Gầm, Thới An… đều có lập đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh.
Sau cuộc bình định, ngày 5.9 năm Canh Thìn (tức năm 1700), Nguyễn Hữu Cảnh đi thuyền trở về Dinh Trấn, đến địa phận ngã ba Tiền Giang - Rạch Gầm thì bị bệnh và mất đột ngột.
Linh cữu của Nguyễn Hữu Cảnh được đưa về an táng cạnh dinh Trấn Biên, thôn Bình Hoành, Cù Lao Phố, tỉnh Đồng Nai. Chúa Nguyễn Phúc Chu đã ban sắc phong truy tặng cho Nguyễn Hữu Cảnh là Hiệp Tán công thần, đặc tấn Chưởng dinh tráng Hoàng hầu, thuỵ là Trung Cần.
Từ những ngày đầu tiên đặt chân đến vùng đất phương Nam cho đến cuối cuộc đời, Nguyễn Hữu Cảnh luôn lấy tinh thần đoàn kết, tình tương thân tương ái để chiến thắng mọi khó khăn, trở ngại.
Chính điều đó đã làm cho tên tuổi và sự nghiệp của Nguyễn Hữu Cảnh sống mãi trong bao thế hệ người dân Nam Bộ và người dân cả nước nói chung.
Đến năm 1802, di hài của Nguyễn Hữu Cảnh được hậu duệ cải về an táng tại xã Trường Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ. Trong khuôn viên lăng mộ Nguyễn Hữu Cảnh, có tấm bia đá cao khoảng 1,2m, được tạc bằng đá.
Phía trước tấm bia có 3 dòng chữ được dịch là: Người mở mang đầu tiên miền Nam bậc khai quốc thần thượng cấp của triều Nguyễn; Mộ Vĩnh an hầu Nguyễn Hữu Kính; Người cháu 4 đời của quý hương là quan cai quản đạo quân hưng nghĩa Ngũ Đức Hầu Nguyễn Hữu Mạn lập bia mộ vào thời Gia Long sơ niên.
Vốn sinh ra và lớn lên ở mảnh đất có truyền thống nhân nghĩa, Nguyễn Hữu Cảnh luôn dành nhiều tình yêu thương và đối xử nhân hậu đối với quan quân triều đình và người dân.
Trong lòng người dân phương Nam, từ lâu ông đã trở thành ân nhân, là vị thánh đã cho họ một cuộc sống mới, là người khai phá, mở đất phương Nam.
Nguyễn Thành, biệt hiệu Bồ Giảng tiên sinh, quê làng An Lạc (xưa kia là làng Lác), sau này thuộc thôn An Lạc, xã Mê Linh, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình), đỗ Thái học sinh (đỗ Tiến sỹ) cùng khoa với đại thi hào Nguyễn Trãi. Ông tham gia chống Minh và làm quan to tới chức Tế tửu Quốc Tử Giám ở cả triều đại nhà Hồ và triều nhà Lê sơ. Khi vua Lê Thái Tổ (Lê Lợi) qua đời, Nguyễn Thành được triều đình giao chấp bút điếu văn, Nguyễn Trãi được giao soạn văn bia.
Nhiều đứa trẻ lớn lên với niềm tin "người lớn không bao giờ sai".
Chia sẻ
Tối 29/11, cái lạnh đầu đông của vùng cao Tây Bắc dường như tan biến tại Quảng trường Nhân dân tỉnh Lai Châu. Hàng ngàn người dân và du khách đã cùng hòa mình vào không khí lễ hội rực rỡ sắc màu trong Chương trình giao lưu văn nghệ Việt Nam – Trung Quốc với chủ đề “Biên cương hữu nghị”.
Chia sẻ
Trong 38 năm Lê Thánh Tông làm hoàng đế, đất nước đã có 501 người đỗ trạng nguyên, tiến sĩ... Và một khi nói tới công lao của ông đối với nền văn hóa dân tộc, không thể không kể đến một việc có ý nghĩa lịch sử mà ông đã làm.
Chia sẻ
Lưu Vinh là con trai trưởng của Hán Cảnh Đế, lại là người con do Lịch Cơ - phi tần rất được Hán Cảnh Đế sủng ai, sinh ra, vì thế rất không ngạc nhiên khi trở thành hoàng thái tử. Thế nhưng Lưu Vinh lại chết bi thảm ở tuổi 23.
Chia sẻ
Chiều tối 29/1, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động “Chiến dịch Quang Trung” tại cuộc họp trực tuyến với các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa và Lâm Đồng về công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả mưa lũ lịch sử, đồng thời chủ động ứng phó với bão số 15. Cuộc họp diễn ra tại trụ sở UBND tỉnh Đắk Lắk cơ sở 2 (trước đây là trụ sở UBND tỉnh Phú Yên, thuộc phường Tuy Hòa).
Chia sẻ
Việc loại bỏ hoàn toàn dầu thực vật để quay về sử dụng 100% mỡ lợn liệu có phải là giải pháp tối ưu cho sức khỏe? Mỡ lợn có tốt không?
Chia sẻ
Một nghiên cứu mới từ Mỹ đã cảnh báo một nguyên nhân ít được chú ý khiến nhiều người trẻ bị chẩn đoán là "tiền tiểu đường".
Chia sẻ
Nga vừa mở một trong những đợt tấn công bằng drone lớn nhất nhằm vào Ukraine trong đêm, phóng khoảng 600 drone và 36 tên lửa vào cơ sở năng lượng và các khu vực khác, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết hôm 29/11. Trong khi đó, Ukraine cũng mở trận đánh hợp lực mạnh mẽ tại bán đảo Crimea, tấn công kho UAV và hệ thống phòng không Nga.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất hôm nay từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, bão số 15 KOTO hầu như ít dịch chuyển, dự báo ngày 2/12 sẽ suy yếu thành áp thấp. Trung tâm cũng thông báo bản tin cuối cùng về áp thấp mới, đã suy yếu thành vùng áp thấp trên biển Đông.
Chia sẻ
Sáng 28/11, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ Công bố trang phục Đoàn Thể thao Việt Nam năm 2025 tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Người nhập cư từ 19 quốc gia đang đối mặt nguy cơ bị thu hồi thẻ xanh Mỹ theo cuộc rà soát mới được chính quyền Trump công bố.
Chia sẻ
Ngày 29/11 VinFast chính thức khai trương Xưởng dịch vụ sửa chữa - bảo dưỡng ô tô thứ 350 tại Từ Sơn (Bắc Ninh). Với 350 xưởng hiện hữu, tiến tới đạt 400 xưởng vào cuối năm nay, VinFast đang là hãng xe có mạng lưới chăm sóc khách hàng lớn nhất Việt Nam.
Chia sẻ
Sáng ngày 27/11 tại Trụ sở chính Agribank, ông Shibu Thomas - Giám đốc Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Bộ phận Giải pháp Sản phẩm Bù trừ - Thanh toán Toàn cầu đã đến thăm và trao giải thưởng “Chất lượng thanh toán quốc tế xuất sắc năm 2025 - MT 103 Elite Quality Recognition Award”. Đây là lần vinh danh tiếp theo của J.P. Morgan dành cho Agribank, ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ của ngân hàng trong lĩnh vực thanh toán quốc tế và khẳng định vị thế của Agribank trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Chia sẻ
Bên cạnh những kiến thức về pháp luật, các học viên của trường Học Viện An ninh Nhân dân cũng được trải nghiệm thực tế cũng như bổ sung thêm các lý thuyết về lái xe an toàn.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long vừa bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ chuyên ngành Lý luận và Lịch sử sân khấu. Anh trở thành nghệ sĩ đầu tiên thuộc Nhà hát Chèo quân đội có học vị này.
Chia sẻ
400 suất quà từ Chương trình Hướng về miền Trung đã đến tay người dân xã Hòa Mỹ (huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên cũ). Đây là chương trình do Báo NTNN/Dân Việt phát động và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của bạn đọc, doanh nghiệp, mạnh thường quân.
Chia sẻ
Từ 26-28/11, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cùng đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có chuyến công tác và làm việc tại Thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc). Tại đây, Bộ trưởng Trần Đức Thắng và đoàn đã làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh và 7 bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp của Trung Quốc, qua đó, đạt được nhiều kết quả tích cực về hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Chia sẻ
Công Phượng tái hợp sân Pleiku, “giải cứu” HAGL? Thái Lan đặt mục tiêu giành 241 HCV; Ronaldo sắp khai trương CLB thượng lưu; Trossard có nguy cơ vắng mặt ở đại chiến với Chelsea; Saka đính hôn với bạn gái.
Chia sẻ
Cựu Chánh văn phòng Tổng thống, ông Andriy Yermak - người từng là "cánh tay phải" của ông Zelensky tiết lộ với tờ New York Post rằng ông sẽ ra tiền tuyến ngay sau khi từ chức vì dính líu tới đại án tham nhũng rúng động Ukraine.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân mang hàm Đại tá là mỹ nhân Hà Thành khoe vẻ đẹp trẻ trung ở tuổi U60 bên chồng -nguyên Giám đốc thu hút sự chú ý của công chúng.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đến xã Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk (thuộc huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên cũ) – địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt mưa lũ lịch sử vừa qua, trực tiếp thăm hỏi, động viên bà con vùng lũ và chỉ đạo giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai.
Chia sẻ
Hội Khoa học Kỹ thuật Xây dựng TP.HCM chính thức ra mắt và tổ chức Đại hội đại biểu nhiệm kỳ I. Ông Lê Như Thạch - Chủ tịch Tập đoàn Bcons, được bầu làm Chủ tịch Hội nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Chia sẻ
Giới ngoại giao Nga cho biết truyền thông Anh đưa tin sai lệch và gây hại về những phát ngôn của tổng thống liên quan đến Ukraine.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, về cuối năm 2025, 4 con giáp tận hưởng cuộc sống vừa danh vọng vừa giàu sang, gia đình hạnh phúc, tình cảm ngọt ngào.
Chia sẻ
Nhân Ngày Quốc tế đoàn kết với nhân dân Palestine của Liên hợp quốc (29/11), Chủ tịch nước Lương Cường khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ và tình đoàn kết của Nhà nước và nhân dân Việt Nam với Palestine trong sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa vì độc lập và tự do
Chia sẻ
Tối ngày 29/11, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Uông Việt Dũng cho biết, các hãng hàng không Việt Nam sẽ hoàn thành thực hiện EAD đối với toàn bộ các máy bay Airbus A320/A321 bị ảnh hưởng trước thời hạn hiệu lực của EAD vào lúc 6h59 ngày 30/12.
Chia sẻ
U22 Indonesia vừa công bố danh sách dự SEA Games 33, trong đó lần đầu tiên triệu tập 5 cầu thủ nhập tịch gốc Hà Lan — động thái được xem là thông điệp “chơi tất tay” để bảo vệ HCV.
Chia sẻ
Viện Lúa ĐBSCL đã trải qua hơn 10 năm lai tạo giống lúa OM19. Vụ đông xuân 2025-2026 tới đây, giống lúa OM19 sẽ được trồng thử nghiệm 80 ha và được doanh nghiệp bao tiêu xuất khẩu sang Nam Mỹ.
Chia sẻ
Lisa (BlackPink) gây tranh cãi trên mạng xã hội bởi sự thay đổi trong phong cách thời trang những năm gần đây.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Công an đã bổ nhiệm Đại tá Lê Đức Trung, Trưởng phòng Trọng án, Cục Cảnh sát Hình sự giữ chức Phó giám đốc Công an tỉnh Sơn La.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Thế (Báo Tây Ninh) 
