Hỗ trợ thấp, người nghèo khó xây nhà

Tháng 4.2011, xã Minh Tân (huyện Thuỷ Nguyên, Hải Phòng) có 4 hộ nghèo được huyện hỗ trợ sửa nhà, vậy mà đã có 2 hộ nghèo từ chối nhận tiền bởi với họ nhận cũng dở mà không nhận cũng dở, thôi thì chọn giải pháp không nhận.

Bà Vũ Thị Vương đã rất cố gắng mới xây nổi căn nhà.

Từ chối tiền hỗ trợ

Chị Đàm Thị Ba, 47 tuổi, ở xóm Bến - người vừa từ chối nhận tiền hỗ trợ, nuối tiếc: “Sửa một căn nhà như nhà tôi giờ cũng hết 50 triệu đồng. Nhận 5 triệu đồng hỗ trợ sửa nhà thì biết lấy tiền đâu nữa ra mà sửa tiếp. Anh em cũng nghèo, mà tôi nghèo như thế này chẳng ai dám cho vay, vay rồi làm gì mà trả nợ”.

Chồng đã mất hơn chục năm nay, chị Ba và 3 đứa con gái sống trong hai gian nhà cấp 4 cũ nát và trơ trụi gạch vì vữa vôi bong tróc, mái dột tứ tung. Làm ruộng nuôi 3 đứa con nhỏ, chạy cho đủ ăn với chị đã là mệt rồi nên chị không “dám” sửa nhà dù có hỗ trợ.

Ông Nguyễn Duy Nam, ngoài 70 tuổi, ở xóm Giếng Hàn cũng vừa mang lên huyện trả 5 triệu đồng hỗ trợ xây nhà mà ông đã nhận. Ông bảo: “Có sao ở vậy, nhận 5 triệu đồng biết làm được gì, sửa mái cũng không đủ, xây tường thô cũng không xong. Tôi già rồi, không đủ sức vay mượn trả nợ nữa nên ở tạm thế thôi”.

Hạnh phúc hơn chị Ba, ông Nam, bà Vũ Thị Vượng (60 tuổi) ở xóm Bến là hộ duy nhất của xã Minh Tân được Quỹ xoá nhà tranh huyện và các doanh nghiệp hỗ trợ 30 triệu đồng xây nhà mới đầu năm 2011. Nhưng bà cũng rất chật vật vì xây nhà vào đúng lúc tất cả giá nguyên vật liệu, công thợ tăng gần như gấp đôi.

Cuối tháng 4 này, bà xây xong nhà nhưng tất tật mọi thứ còn đang mua chịu với ước tính hơn 85 triệu đồng. Bà bảo: “Mong cấp trên xem lại mức hỗ trợ để người nghèo chúng tôi đủ sức chống chọi với giá vật liệu tăng vùn vụt từng ngày”.

Ông Vũ Đình Sơn - Chủ tịch UBND xã Minh Tân cho biết: “Xã không có quỹ hỗ trợ người nghèo, đây là quỹ của huyện huy động từ nhiều tổ chức. Số tiền hỗ trợ cao nhất là 30 triệu đồng chỉ giải quyết được trước mắt là xây tạm nhà khung trên diện tích 24m2, chưa thể xây nhà đạt tiêu chuẩn nhà ở lâu dài”.

Khó có cơ hội xây mới…

Tại các địa phương khó khăn, sau hơn 2 năm triển khai Quyết định 167 về hỗ trợ xây nhà cho hộ nghèo, đến nay vẫn còn gần 40% số hộ nghèo chưa tiếp cận được với chính sách này do giá cả tăng rất cao.

Ông Hờ Chống Nhìa - Chủ tịch UBND xã Nậm Cắn (Kỳ Sơn, Nghệ An) cho biết, xã có 6 bản với 723 hộ, xét theo tiêu chí mới thì có tới 650 hộ nghèo, chiếm 95%. Theo Quyết định 167, trên địa bàn xã có 101 nhà đã xây xong nhưng vẫn còn 60 nhà tạm phát sinh mà không còn hỗ trợ sẽ rất khó có cơ hội để xây mới.

Với thời giá hiện nay, mức hỗ trợ 5 triệu đồng không thấm vào đâu. Tôi đề nghị các chương trình, các tổ chức hỗ trợ cho hộ nghèo ít nhất cũng phải 10 triệu đồng mới có thể sửa sang nhà... Nếu hỗ trợ xây nhà mới phải là 50 triệu đồng mới tạm ổn.

Ông Nguyễn Đức Quyền - Chủ tịch MTTQ xã Minh Tân

Trao đổi với NTNN, ông Vi Văn Oanh - Trưởng phòng LĐTBXH huyện Kỳ Sơn cho biết, trên địa bàn huyện này người dân thường xây nhà gỗ, trung bình từ 60 - 90 triệu/căn.

Do Kỳ Sơn là huyện thuộc diện ưu tiên của 62 huyện nghèo nên ngoài hỗ trợ của Nhà nước 7,2 triệu đồng, người dân được vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội 8 triệu đồng, ngân sách của tỉnh hỗ trợ 1,2 triệu đồng, đơn vị đỡ đầu là Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam hỗ trợ 14,8 triệu đồng.

Tuy nhiên, tính tổng cộng một ngôi nhà mới được hỗ trợ hơn 30 triệu đồng. Việc phải lo 60 triệu đồng còn lại để xây nhà là quá sức với người dân nên những căn nhà tạm phát sinh sẽ khó có thể xoá được.

Tại các tỉnh đồng bằng, tình hình cũng không khá hơn. Ông Trịnh Ngọc Thành- Phó Giám đốc Sở LĐTBXH tỉnh Hải Dương cho biết: “Theo kế hoạch, tỉnh phải xoá 2.771 căn nhà nhưng tính đến hết 2010 mới đạt 937 căn. Mức hỗ trợ của tỉnh cho hộ nghèo xây nhà hiện chỉ được gần 20 triệu đồng/nhà, trong khi làm nhà bé tối thiểu cũng phải có 60 triệu đồng trở lên, nhiều hộ nghèo không có vốn đối ứng nên không thể làm được. Trong khi đó, giá vật liệu xây dựng tiếp tục tăng lên gấp nhiều lần so với 2 năm trước nên tiến độ càng gặp nhiều khó khăn”.

Thanh Xuân - Bùi Hương