Một làng Thanh Hóa, dân đang ăn nên làm ra nhờ nghề thổi bếp than ra món nướng đặc sản thơm lừng

Cá nướng đắt khách những ngày cuối năm

Đến cơ sở chế biến cá thu nướng Quân Thủy của gia đình chị Nguyễn Thị Thủy (ở xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc), những ngày này, chúng tôi bắt gặp cảnh người người luôn chân luôn tay, ai cũng tất bật với công việc. 

Người thì vận chuyển cá từ kho ra ngoài, người mang cá đi rã đông, người rửa cá, phơi, xếp lên giàn; người thì nướng cá, đóng gói… Ai cũng miệt mài với công việc của mình với mong muốn sẽ có một cái tết ấm no, sung túc.

Tỉ mẩn rửa sạch từng khúc cá để chuẩn bị cho mẻ nướng mới, chị Thủy cho biết, chị bắt đầu làm nghề nướng cá biển từ năm 16 tuổi, đến nay sau hơn 20 năm gắn bó, nướng cá đã trở thành nghề mang lại thu nhập ổn định cho chị và cả gia đình.

Theo chị Thủy, những tháng bình thường gia đình tiêu thụ khoảng 1-2 tạ cá các loại, thị trường tiêu thụ chủ yếu là TP.Thanh Hóa và một số huyện lân cận; các nhà hàng, khách sạn lớn... 

Tuy nhiên, mỗi dịp giáp tết, sản lượng tiêu thụ tăng hơn gấp đôi, khoảng 3 tạ cá các loại mỗi ngày, có ngày lên tới 5 tạ. 

Trong đó, cá thu nướng được rất nhiều khách đặt mua mỗi dịp cuối năm để làm quà biếu. Đặc biệt, cá nướng của nhà chị theo chân khách hàng đi khắp từ Bắc vào Nam.

Cứ tầm tháng 11-12 âm lịch là gia đình chị Thủy phải thuê thêm lao động, sắm thêm lò nướng để kịp đơn hàng. Ngoài khách trong huyện, trong tỉnh, thời điểm này có rất nhiều khách ở Hà Nội và các tỉnh ở xa đặt hàng nên gia đình đã đầu tư thêm máy hút chân không để bảo quản cá được lâu hơn. 

"Vào những ngày này, chúng tôi phải dậy từ 2 giờ sáng và làm việc đến tối mịt mới đủ hàng bán cho khách. 

Nghề này tuy khó nhọc, ngày nào cũng lấm lem than khói nhưng chúng tôi không có ý định bỏ nghề vì đây vừa là nghề truyền thống của gia đình nhiều năm nay, quan trọng nhất là đem lại thu nhập chính để nuôi sống cả gia đình" - chị Nguyễn Thị Thủy chia sẻ.

Hiện tại, cá thu nướng có giá dao động từ 300.000 đồng - 330.000 đồng/kg, cá hố 100.000 đồng - 150.000 đồng/kg, cá chìa vôi 80.000 đồng/kg… 

Cá nướng của làng nghề Ngư Lộc không chỉ được người dân trong tỉnh Thanh Hóa ưa chuộng mà còn được đưa đi xa tận Hà Nội, TPHCM…

Chú trọng khâu chế biến, thương hiệu

Với kinh nghiệm hàng chục năm làm nghề nướng cá, chị Nguyễn Thị Thủy cho biết, để cho ra lò sản phẩm cá nướng thơm ngon, gia đình chị luôn chú trọng đến từng khâu chế biến. 

Và một trong những yếu tố đầu tiên quyết định chất lượng của cá nướng là phải chọn được con cá tươi ngon. 

Khẩu vị của khách hàng ngày một cao vì thế đòi hỏi cá nướng phải mỗi ngày một ngon hơn. Một lần khách mua mà hương vị không đạt yêu cầu là sẽ mất khách liền.

"Muốn cá nướng ngon thì nguyên liệu phải đảm bảo, vì thế, chúng tôi phải tự tay đi chọn những lô cá tươi, đảm bảo chất lượng" - chị Thủy cho hay. 

Cũng theo bà chủ cơ sở chế biến cá thu nướng Quân Thủy, thời điểm từ tháng 11 đến khoảng tháng 2 (âm lịch) là lúc con cá béo nhất, nhiều thịt nhất nên gia đình chị sẽ thu mua số lượng lớn và cấp đông trong kho lạnh để có nguyên liệu nướng bán quanh năm.

Các loại cá được nướng chủ yếu là cá thu, cá nục, cá trà, cá mối… Các loại cá này thường được đánh bắt xa bờ, sau khi đánh bắt phải cho vào cấp đông ngay thì mới giữ được con cá tươi xanh. Trước khi chuẩn bị nướng, cá sẽ được rã đông tự nhiên khoảng 15 phút, sau đó cắt thành lát chéo, để ráo nước rồi xếp ngay ngắn lên vỉ nướng đưa lên bếp than. 

Than dùng để nướng cá cũng phải là thứ than hoa đượm mà không khói, lúc nướng lửa than phải đều, người nướng phải thường xuyên lật để cá chín đều cả 2 mặt, khoảng cách giữa than và vỉ nướng cá phải đảm bảo từ 15 - 20cm để cá chín dần dần, không bị "cướp" lửa, chín ép.

Ngoài cá nướng, tôm khô cũng là một sản phẩm đặc sản nổi tiếng của xã Ngư Lộc vì được làm từ những con tôm tươi, tuyển chọn kỹ lưỡng, sau đó chế biến qua nhiều công đoạn. 

Theo chị Triệu Tuyết Mai - chủ cơ sở chế biến hải sản Mai Hường (thôn Chiến Thắng), tôm khô xã Ngư Lộc luôn có hương vị đặc biệt nhờ nguồn nguyên liệu tôm tươi ngon và chế biến theo kiểu truyền thống. Trong đó, yêu cầu đầu tiên là tôm phải được rửa sạch và để ráo nước trước khi cho vào nước luộc. Nước luộc cũng phải được pha chế theo công thức riêng biệt, đảm bảo giữ được hương vị tự nhiên và độ tươi ngon của tôm. 

Quá trình luộc tôm đòi hỏi sự chính xác về thời gian và nhiệt độ lửa để tôm chín vừa tới. Nếu tôm không chín đủ, việc bóc vỏ sẽ trở nên khó khăn, tôm dễ bị hư hỏng và mất đi mùi thơm đặc trưng; ngược lại, nếu luộc quá lâu, tôm sẽ mất đi độ ngọt và độ dai. Tôm luộc xong thì phơi hoặc sấy khô để bảo quản.

Trước và trong tết, nhu cầu tôm khô tăng cao nên gia đình chị Mai phải chuẩn bị từ tháng 10 - 11 để có đủ hàng cung cấp cho các thị trường. Tôm khô có thể ăn trực tiếp như một món ăn vặt, món nhậu hoặc dùng chế biến các món ăn như kho quẹt, kho thịt, nấu canh...

Ông Nguyễn Văn Quang - Chủ tịch UBND xã Ngư Lộc cho biết, toàn xã có 7 thôn với hơn 18.000 nhân khẩu, người dân sống chủ yếu bằng nghề khai thác, chế biến thủy hải sản. Đến nay, xã đã có 2 sản phẩm OCOP 3 sao được duy trì và phát triển là tôm nõn khô và cá thu nướng.

×