Mưa lớn gây ngập ở TP.HCM, chính quyền tìm giải pháp tổng thể

Cơn mưa lớn tối 5/8 khiến nhiều nơi ở TP.HCM ngập sâu, đặc biệt phường Thủ Đức. Clip: CH

Theo số liệu từ Sở Xây dựng TP.HCM, trận mưa bắt đầu từ 17h15, tập trung tại các phường như: Thủ Đức, Linh Xuân và Hiệp Bình. Lượng mưa cao nhất được ghi nhận tại đường Dương Văn Cam (phường Thủ Đức) lên đến 108,2mm, trong khi phường Long Trường và An Khánh lần lượt là 16,7mm và 6,11mm.

Lượng mưa đột biến này đã gây ngập cục bộ tại nhiều tuyến đường. Các tuyến Đặng Thị Rành và Dương Văn Cam ngập sâu khoảng 0,3m, kéo dài từ 18h đến 19h30. Ngoài ra, một số đoạn trên các tuyến Hồ Văn Tư, Kha Vạn Cân, Lê Văn Ninh, Lê Văn Việt cũng ghi nhận mức ngập từ 0,1m đến 0,25m.

Hệ thống thoát nước cũ kỹ, địa hình trũng thấp là nguyên nhân chính

Lý giải về tình trạng ngập lụt, đại diện Sở Xây dựng cho biết, khu vực chợ Thủ Đức nằm ở vùng trũng, giống như một "lòng chảo". Cùng với đó, quá trình đô thị hóa nhanh chóng đã làm tăng diện tích bê tông hóa, khiến nước mưa từ các khu vực cao đổ dồn về khu vực này.

Cơn mưa lớn tối 5/8 khiến nhiều nơi ở TP.HCM ngập sâu, đặc biệt phường Thủ Đức. Ảnh: CH

Hệ thống thoát nước tại đây đã cũ kỹ, chưa được nâng cấp đồng bộ, đặc biệt là các tuyến đường lân cận như Đặng Thị Rành, Dương Văn Cam.

"Thành phố mới chỉ nâng cấp một phần cống tại đường Võ Văn Ngân và hai bên chợ, còn các tuyến đường xung quanh vẫn chưa được cải tạo nên khả năng thoát nước còn hạn chế," vị cán bộ này cho biết.

Cũng theo Sở Xây dựng, lượng mưa tại TP.HCM có xu hướng gia tăng, vượt quá khả năng tiếp nhận của hệ thống thoát nước hiện tại, trong đó rạch Thủ Đức có khả năng tiêu thoát yếu.

Giải pháp tổng thể và những đề xuất từ chuyên gia

Trước tình hình này, thành phố đang triển khai một loạt giải pháp tổng thể nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng ngập lụt tại khu vực chợ Thủ Đức. Các giải pháp bao gồm: Cải tạo rạch Thủ Đức, nâng cao khả năng tiếp nhận và tiêu thoát nước.

Xây dựng hệ thống điều tiết nước: Xây dựng các hồ điều tiết phân tán để giảm tải cho hệ thống thoát nước, đặc biệt trong bối cảnh các ao hồ tự nhiên đã biến mất.

Nâng cấp hệ thống cống thoát nước: Cải tạo các tuyến cống cũ, có đường ống nhỏ tại các tuyến đường lân cận chợ.

Hiện tại, công trình cống Cầu Ngang đang được thi công để giải quyết "nút thắt cổ chai" trong việc thoát nước ra rạch Thủ Đức, dự kiến hoàn thành vào tháng 11 năm nay. Đến tháng 9, thành phố sẽ tiếp tục triển khai xây dựng hệ thống thoát nước tại các đường Dương Văn Cam, Đặng Thị Rành, đồng thời nạo vét rạch Thủ Đức và tăng cường tuyên truyền người dân không xả rác.

Từ góc độ chuyên gia, PGS.TS Lê Song Giang (ĐH Bách khoa TP.HCM) cho rằng, việc bê tông hóa nhanh chóng khiến nước từ các khu vực cao thoát nhanh về chợ Thủ Đức. Ông đề xuất biện pháp cấp bách là hạn chế lượng nước đổ dồn về chợ, kết hợp cải tạo rạch Cầu Ngang và rạch Thủ Đức để tăng khả năng thoát nước ra sông Sài Gòn.

PGS.TS Võ Kim Cương, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị TP.HCM, khẳng định nguyên nhân ngập tại phường Thủ Đức không phải do lún đất mà do hệ thống thoát nước quá tải. "Đô thị mở rộng nhưng hệ thống thoát nước cũ không được nâng cấp, kênh rạch bị lấn chiếm dẫn đến quá tải," ông Cương nhận định.

Trước khi sáp nhập, UBND TP.Thủ Đức (cũ) cũng đã có kế hoạch tổng thể trị giá 4.000 tỷ đồng, dự kiến triển khai giai đoạn 2026-2030, bao gồm việc mở rộng cống Cầu Ngang, rạch Thủ Đức và nâng cấp đường Dương Văn Cam. Thành phố cũng đã nghiên cứu khả năng xây dựng hồ điều tiết tại khu vực Gò Dưa để giảm áp lực nước mưa.

Ông Lê Đình Quyết – Trưởng phòng Dự báo, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên cho biết: “Trận mưa tối qua không phải là hiện tượng bất thường, cũng không phải trận mưa lịch sử. Lượng mưa ghi nhận cao nhất tại trạm Dĩ An 1 là 69mm, Thuận An 59,2mm, Thủ Đức 53,4mm - đây là mức được xác định là mưa lớn nhưng vẫn nằm trong giới hạn thông thường của mùa mưa”.

Theo ông Quyết, nguyên nhân trận mưa xuất phát từ việc trục áp cao cận nhiệt đới nhánh Nam nâng lên phía Bắc. Trên khu vực TP.HCM, mây đối lưu phát triển tại chỗ trên nền nhiệt cao, tạo điều kiện hình thành mưa rào kèm dông, sét.

Về diễn biến thời tiết gần đây, ông Quyết cho biết những ngày đầu tháng 8, khu vực Nam Bộ phổ biến ít mưa, ban ngày trời nắng, một số nơi có nắng nóng. Giai đoạn này được gọi là “hạn bà chằn” - hiện tượng giảm mưa trong mùa mưa do mất cân bằng độ ẩm, nắng nhiều, bốc hơi mạnh. Mỗi năm thường xuất hiện 1 - 2 đợt kéo dài từ 5 - 10 ngày.

Vì vậy, mưa trở lại như tối 5/8 cũng là diễn biến bình thường. Dự báo thời tiết TP.HCM trong vài ngày tới tiếp tục duy trì trạng thái ngày nắng nóng, với nhiệt độ cao nhất khoảng 34–35°C đến hết ngày 8/8.

Chiều tối, mây đối lưu có thể phát triển, gây mưa rào và giông cục bộ. Người dân cần đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm kèm theo như lốc, sét, mưa đá, gió giật mạnh có thể gây thiệt hại đến cây xanh, công trình hạ tầng, sản xuất nông nghiệp. Các khu vực trũng thấp có nguy cơ ngập cục bộ và sạt lở ven sông.

Từ khoảng ngày 8 - 9/8, rãnh áp thấp có trục ở khoảng 25 - 28 độ vĩ Bắc hình thành và dịch dần xuống phía Nam. Gió mùa Tây Nam hoạt động yếu đến trung bình, nhưng từ ngày 10/8 có xu hướng mạnh dần, kết hợp với hội tụ gió trên cao hoạt động tốt hơn, dẫn đến mưa giông xuất hiện thường xuyên hơn. Nhiệt độ cao nhất trong ngày có thể giảm từ 2 - 3°C so với hiện tại.

×