Nghệ sĩ Nhân dân Trung Hiếu: “Cố Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thịnh ngoài đời rất nghiêm túc nhưng lên phim lại cực hài hước”

Nghệ sĩ Nhân dân Trung Hiếu được nhận xét là một người rất vui vẻ và hài hước cả trên sân khấu, phim ảnh lẫn ngoài đời. Trong chặng đường làm nghệ thuật của mình, đã bao giờ anh gặp người trên phim thì hài hước, ngoài đời lại cực kỳ nghiêm túc?

- Có chứ, những người như thế tôi gặp rất nhiều. Ngay như ở Nhà hát Kịch Hà Nội của tôi, có rất nhiều nghệ sĩ và diễn viên thuộc tuýp người ngoài đời thì nghiêm túc nhưng bước vào phim hoặc lên sân khấu lại rất duyên dáng, hài hước, tếu táo.

Tôi có thể kể ra nhiều nghệ sĩ đi trước của tôi như: chị Minh Vượng, Minh Hòa, Thu Hà, anh Hoàng Dũng, Tiến Đạt, Trần Đức… ngoài đời họ đều là những người nghiêm túc vô cùng nhưng bước lên sân khấu thì khác hẳn.

Anh Tiến Đạt mà bước lên sân khấu là quyển sách anh ấy để chỗ nào thì phải để đúng chỗ đó, xê dịch đi một chút là không được. Rồi lúc anh ấy chuẩn bị bước lên sân khấu là ở bên cánh gà cấm không được ai cười đùa ồn ào để nghệ sĩ có thể tập trung nhất.

Chị Minh Vượng cũng thế, cực kỳ nghiêm túc nhưng diễn hài thì không bạn nhỏ nào không mê. Anh Trần Đức cũng thế, bình thường rất là chỉn chu và nghiêm ngắn nhưng lên sân khấu là khác hẳn.

Anh có kỷ niệm nào sâu đậm với những người chỉ hài hước khi bước vào phim ảnh hoặc lên sân khấu?

- Ở thập niên 90, tôi có may mắn được làm phim với Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thịnh. Hồi đó cụ đã gần 80 tuổi, còn tôi mới chỉ ngoài 20 tuổi. Thời đó đi quay phim nhựa với cụ không được ở khách sạn như bây giờ đâu mà ở ké nhà dân ở các vùng quê. Dân họ rất vui vẻ, xởi lởi khi cho nghệ sĩ ở cùng. Vì thời đó tôi còn trẻ nên được đoàn phim phân cho ở cùng cụ Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thịnh để có gì còn chăm sóc cụ.

Trên phim cụ hài hước, dí dỏm và duyên dáng là thế nhưng ngoài đời cụ nghiêm túc lắm. Cụ sinh hoạt cực kỳ điều độ, khoa học, đúng giờ. Ăn cơm tối xong, đúng giờ là cụ lên ngủ, sáng cụ dậy rất sớm. Mình là thanh niên nên ngồi ăn còn khề khà với anh em chén rượu, ly bia… Lúc về thấy cụ đang ngủ phải rón rén thật khẽ, chẳng may cụ tỉnh dậy thì cụ mắng cho.

Sáng cụ dậy sớm lắm, 5 giờ đã dậy tập thể dục, vệ sinh cá nhân. Ăn sáng xong là cụ đã mặc phục trang rồi ngồi đọc lại kịch bản và nhẩm lời thoại. Xong việc của mình, cụ mới vào gọi tôi: “Ông ơi… ông tướng ơi, dậy đi”.

Khi mọi người ra bối cảnh thì cụ đã chuẩn bị xong đâu vào đấy hết rồi, chỉ chờ đến phân đoạn của mình là bước vào quay. Bên ngoài nghiêm túc là thế mà khi vào diễn thì cụ hài hước, đáng yêu vô cùng.

Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thịnh đúng nghĩa là hình mẫu của một người nghệ sĩ cực kỳ chuyên nghiệp. Ngoài đời, cụ không hề hài hước, tếu táo gì hết nhưng lên diễn thì thành con một người khác hẳn.

Trong mắt anh, người phụ nữ hài hước có cuốn hút, hấp dẫn hơn so với người phụ nữ nghiêm túc và truyền thống?

- Đàn ông mà thông minh và hài hước vốn đã hấp dẫn rồi; phụ nữ vừa thông minh, vừa hài hước lại còn duyên dáng nữa thì hấp dẫn bội phần. Thực tế đã chứng minh, những người khô khan quá hoặc nhạt nhẽo quá rất khó để cuốn hút người khác.

Tuy nhiên, tôi nghĩ, hài hước được phân chia ra nhiều kiểu. Có người hóm hỉnh ngầm, nói ít nhưng nói câu nào gây cười câu đấy; có người tếu táo, hoạt khẩu ra mặt nhưng cũng có người thích giễu đùa nhưng hơi kém duyên. Tất cả những người đó đều thuộc nhóm vui tính, hài hước nhưng không ai giống ai.

Với tôi, những người có khiếu hài hước trước hết là những người thông minh, thông minh mới tự tin và có nhiều trí tuệ cảm xúc để tạo nên sự hài hước.

Nhiều người phụ nữ hài hước mà tôi biết luôn có những câu chuyện tếu táo rất duyên dáng. Phụ nữ mà thông minh, hài hước, duyên dáng và biết làm chủ cuộc chơi thường rất đáng yêu.

Nhưng ở góc độ đàn ông, người phụ nữ duyên dáng và hài hước thì rất vui nhưng trong tình yêu và hôn nhân, đôi khi lại khiến đàn ông cảm giác hơi lép vế. Tất nhiên, phân tích thì vô cùng và phải trên nhiều khía cạnh.

Đàn ông và phụ nữ bây giờ bình đẳng, ai thông minh và hài hước cũng đều đáng yêu hết. Nhưng trên một sắc độ cũng phải có chừng mực của nó.

Thông minh, hài hước vui vui thì được. Nhưng đi quá một bước thì lại không còn hay nữa. Đôi khi, nhóm bạn chơi chung hay lôi người nọ, người kia ra đùa nhưng ở chừng mực thì được, đi quá lại thành kém duyên và khiến đối tượng bị mình trêu đùa sẽ tự ái, từ đó làm cho cuộc vui không còn vui nữa.

Theo anh, sự hài hước có giúp cho công việc của mình thuận lợi hơn, dễ kết nối hơn?

- Trong môi trường công sở hoặc sáng tạo nghệ thuật, những người có khiếu hài hước sẽ làm cho môi trường công việc trở nên tươi mát hơn, vui vẻ hơn và bớt căng thẳng hơn. Những người hài hước thường kèm theo sự hoạt náo và lợi khẩu nên đi đâu cũng cuốn mọi người theo sự hoạt náo đó.

Ngay cả trong giới nghệ thuật của chúng tôi, những người hài hước luôn khiến chúng tôi cảm thấy cuộc sống sinh động hơn, tươi mát hơn. Ngoài những giờ làm việc căng thẳng, tiếng cười rất đáng quý, nó giúp mọi người thả lỏng mình, quay về với sự hồn nhiên và giải tỏa stress rất tốt… để khi bắt tay lại làm việc thì hiệu quả hơn. Trong môi trường nghệ thuật, tiếng cười rất quan trọng.

Vậy theo anh, đâu là giới hạn hoặc chừng mực cho sự vui đùa hài hước, tếu táo?

- Tôi nghĩ là ý thức được giới hạn và chừng mực của sự hài hước trước hết phải có sự nhạy cảm. Người có sự thông minh, có văn hóa và có sự nhạy cảm thì sẽ biết được chừng mực.

Thông minh nhưng phải có sự nhạy cảm và tinh tế. Sự tinh tế xuất phát từ văn hóa. Văn hóa không phải cứ học cao thì mới là văn hóa. Có những người học không nhiều nhưng kiến thức của họ về xã hội và đời sống rất rộng lớn. Những người đó có sự nhạy cảm và tinh tế cộng với văn hóa nữa thì sẽ biết ứng xử thế nào cho đúng.

Trước đây, khi tôi đi làm phim, có một anh đạo diễn rất hiền lành, nghiêm túc. Trong những lúc nghỉ giữa cảnh quay, có một bạn đưa đạo diễn ra đùa vui, khiến cho anh ấy cảm thấy tự ti và cảm thấy mình bị “mát mẻ”. Và cuộc vui đó đáng ra bớt căng thẳng thì trở nên nặng nề hơn. Có lần, đạo diễn còn bỏ đi, không thèm quay tiếp nữa. Vì thế, tôi rút kinh nghiêm, hài hước và vui vẻ đến mấy cũng rất cần sự chừng mực và tinh tế.

Nhà hát tôi vì là môi trường nghệ thuật nên phần đa đều biết đùa, biết hài hước. Tuy nhiên, mọi người biết chừng mực của mình nên cũng chưa bao giờ có câu chuyện gì đáng buồn cả.

Cảm ơn Nghệ sĩ Nhân dân Trung Hiếu đã chia sẻ thông tin.

×