Bình luận
0
Nhiều triều đại quân chủ Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu đậm của hệ tư tưởng Khổng Nho. Nhà vua được xem là thiên tử, tuân theo mệnh trời để trị vì dân chúng. Chính vì vậy, việc làm lễ tế Giao, tức là tế trời và đất luôn được các triều đại phong kiến thực hiện nhằm thể hiện uy quyền của hoàng đế và tính chính danh của triều đại.
Với mục đích như vậy, sau khi lên ngôi không lâu, đến năm 1806, vua Gia Long đã cho tiến hành khởi công xây dựng đàn Nam Giao ở phía tây nam kinh thành Huế, và tổ chức lễ tế trời đất lần đầu tiên tại đây vào năm 1807.
Kể từ đó cho đến năm 1885, lễ tế Giao luôn được tổ chức đều đặn vào mỗi mùa xuân. Đây được xem là một trong những dịp lễ quan trọng nhất trong các nghi lễ cung đình, và được xếp vào hàng Đại tự dưới triều Nguyễn. Sau thất bại của cuộc tấn công Kinh thành Huế do Tôn Thất Thuyết lãnh đạo vào năm 1885, lễ tế Giao đã bị gián đoạn trong suốt 7 năm. Đến năm 1891, dưới thời vua Thành Thái, lễ tế Giao mới được tiếp tục cử hành nhưng theo thể thức ba năm một lần vào các năm tý, mão, ngọ, dậu.
Lễ tế trời đất cuối cùng của triều Nguyễn được cử hành tại đàn Nam Giao vào ngày 23/3/1945 do vua Bảo Đại chủ trì. Cùng với sự cáo chung của chế độ quân chủ sau Cách mạng tháng Tám 1945, lễ tế Giao cũng đồng thời chấm dứt.
Năm 1806, khi khởi công xây dựng đàn Nam Giao, vua Gia Long đã lệnh cho các tỉnh trong cả nước gửi đất về để đắp đàn, nhằm biểu trưng cho sự thống nhất giang sơn từ Nam đến Bắc. Đàn gồm 3 tầng. Tầng trên cùng hình tròn tượng trưng cho trời, tầng giữa hình vuông tượng trưng cho đất và tầng dưới cùng cũng hình vuông tượng trưng cho người. Bao bọc xung quanh đàn là một rừng thông xanh do vua và các quan trồng.
Đến dịp tế lễ, trên các tầng đàn, những tòa nhà lớn bằng vải sẽ được dựng lên với những màu sắc khác nhau để che mưa nắng cho khu vực đặt các án thờ. Nếu tòa nhà che ở đàn trên được lợp vải xanh gọi là Thanh ốc ứng với màu của trời, thì tòa nhà che ở đàn giữa lại được lợp vải vàng gọi là Hoàng ốc ứng với màu của đất.
Sau Tết Nguyên đán, Khâm Thiên Giám - cơ quan trông coi lịch pháp dưới triều Nguyễn - sẽ chọn ra một ngày tốt để dâng lên nhà vua phê chuẩn. Sau đó, triều đình sẽ bắt đầu tiến hành các công việc chuẩn bị cho lễ tế Giao. Trước lễ tế ba ngày, tượng Đồng nhân (tượng người bằng đồng cầm biển đề ba chữ “tĩnh trai giới”) sẽ được rước vào điện Cần Chánh. Từ thời điểm này, nhà vua phải tiến hành trai giới, diệt dục để dọn mình “sạch sẽ” trước khi đứng vào vị trí chủ tế.
Một ngày trước lễ tế Giao, nhà vua cùng tùy tùng rời kinh thành và di chuyển đến khu vực đàn Nam Giao bằng một lễ rước hoành tráng. Đoàn rước của nhà vua gọi là ngự đạo, được chia làm 3 phần: tiền đạo, trung đạo và hậu đạo.
Trong đoàn ngự đạo, bên cạnh sự có mặt của hàng nghìn binh lính, tùy tùng, quan chức của triều đình với những nhiệm vụ khác nhau là một lượng lớn voi ngựa, cờ xí, tàn lọng,… được sử dụng đã tạo nên một khung cảnh vô cùng lộng lẫy và uy nghiêm.
Dọc theo con đường mà nhà vua đi qua (ngự lộ), các hương thân kỳ lão của 6 huyện thuộc phủ Thừa Thiên bày hương án hai bên đường, đồng thời họ cũng phải lạy đón khi xa giá của nhà vua đi ngang qua.
Sau khi đi hết ngự lộ dài hơn 3 km từ kinh thành lên đến khu vực đàn Nam Giao, nhà vua được rước vào trai cung để nghỉ ngơi, chuẩn bị cho lễ tế chính thức vào rạng sáng ngày hôm sau.
Cùng lúc đó, các bước quan trọng nhất chuẩn bị cho lễ tế chính thức cũng được thực hiện. Ở khu vực nhà bếp thần trù, công việc hoàn thiện các phẩm vật hiến tế được tất bật thực hiện dưới sự giám sát của các đại thần thuộc bộ Lễ và Thái thường tự, cơ quan chuyên đảm trách lễ nghi quốc gia.
Tại các án thờ trên các tầng đàn, hàng trăm loại đồ thờ bằng đồng, gỗ, vàng… được bày biện theo quy định của điển lệ triều đình. Ngoài việc mang ra sử dụng trong lễ tế Giao, những món đồ thờ này không được sử dụng trong bất cứ dịp nào khác. Sau lễ tế, chúng sẽ được niêm phong và cất trở lại trong nhà chứa đồ tế lễ (Thần khố).
Vào buổi chiều trước lễ tế, một buổi diễn tập được diễn ra với đầy đủ các trình tự như chính lễ. Ngoại trừ nhà vua, các quan chức có phận sự trong lễ tế đều phải tham dự buổi diễn tập. Đồng thời, trừ phụ nữ không được bước chân vào khu vực đàn Nam Giao, những thường dân có giấy phép của triều đình cũng có thể vào xem buổi diễn tập này.
Mỗi khu vực án thờ có một quy định khác nhau về số lượng hoặc màu sắc đồ thờ, tế phẩm… được sử dụng tùy theo cấp bậc của vị thần ứng với án thờ đó. Bên cạnh các án thờ thần linh, án thờ các vị tiên đế của triều Nguyễn và các triều đại trước trong lịch sử Việt Nam cũng được sắp đặt trên đàn tế.
Một phần quan trọng khác không thể thiếu ở lễ tế Giao là âm nhạc và các vũ khúc do các nhạc công và vũ công thuộc Thanh Bình thự - cơ quan chuyên trách về vũ nhạc của triều đình - đảm nhận.
Xuyên suốt trong quá trình hành lễ, các ca sinh sẽ xướng lên chín bài ca chương mang hàm ý ca ngợi công đức của các vị thần, nguyện cầu quốc thái dân an theo phần nhạc đệm của đội nhã nhạc. Cùng lúc đó, hai đội múa bát dật văn và võ với 64 vũ công sẽ lần lượt trình diễn các vũ khúc tương ứng với mỗi bài ca chương.
Vua cùng các đại thần triều Nguyễn đều sử dụng trang phục cổn miện được tham khảo từ quy chế của Trung Hoa, và biến đổi để tạo dấu ấn cho vương triều của mình, với những quy định chặt chẽ về hoa văn chương thêu trên áo cổn, số lượng những sợi lưu rủ trước mũ miện. Việc các vua Nguyễn sử dụng áo cổn thêu 12 chương, mũ miện với 12 sợi lưu chỉ dành cho hoàng đế thiên triều theo điển lệ Trung Hoa đã thể hiện sự tự tôn, độc lập, "sánh ngang Bắc quốc" của vương triều Nguyễn.
Với một trình tự nghiêm ngặt và lễ nghi cầu kỳ như vậy, lễ tế Giao dưới triều Nguyễn thường kéo dài trong nhiều giờ đồng hồ từ lúc trời còn tối và kết thúc vào rạng sáng. Người không có phận sự trong việc hành lễ sẽ không được phép bước vào khu vực đàn Nam Giao cho đến khi mọi việc hoàn tất.
Sau khi lễ tế Giao đã hoàn tất, nhà vua và đoàn tùy tùng lên kiệu trở về lại hoàng cung. Khác với lúc xuất cung, đoàn ngự đạo đi trong im lặng để giữ sự trang nghiêm, thành kính. Khi họ hồi cung, nhạc và chiêng trống được tấu lên trên suốt quãng đường để báo hiệu với dân chúng rằng cuộc tế lễ đã hoàn thành tốt đẹp, ước nguyện về một thiên hạ thái bình đã được các đấng siêu nhiên ghi nhận.
Thái sư Á vương Đào Cam Mộc nổi lên như một dấu mốc không thể phai mờ, người đóng vai trò "gạch nối" quan trọng giữa hai triều đại Tiền Lê và Lý.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, chế độ đãi ngộ và đầu tư cho đội ngũ nhà giáo là một nội dung rất quan trọng, tuy nhiên việc "tiêu tiền không dễ".
Chia sẻ
Tại tọa đàm “Thành phố Hải Phòng: Giải bài toán đưa nhà ở xã hội đến đúng đối tượng” do Báo Dân Việt tổ chức ngày 25/11, một đề xuất gây chú ý được nêu ra: Nâng ngưỡng thu nhập của hộ gia đình lên 60 triệu đồng/tháng vẫn được phép mua nhà ở xã hội.
Chia sẻ
Từ vùng đất còn nhiều gian khó, Sơn La hôm nay bứt phá mạnh mẽ, từng bước vượt qua nghèo đói, đổi thay diện mạo nông thôn và đời sống đồng bào dân tộc.
Chia sẻ
Địa điểm đá vòng bảng SEA Games 33 của tuyển U22 Việt Nam đang chìm trong ngập, đợt lũ lụt nặng nhất trong 300 năm qua ở khu vực này.
Chia sẻ
Nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn vừa ra mắt tiểu thuyết “Kẻ khôn hơn vua”, trong đó ông kể lại góc khuất đại thần Tô Hiến Thành bị đày ra biên ải.
Chia sẻ
Nhằm đánh giá vai trò quan trọng của Hội Nông dân các cấp, vai trò của người nông dân trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, từ đó đề xuất các giải pháp để Hội Nông dân, người nông dân phát huy vai trò giám sát, phản biện trong quá trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương, Báo NTNN/Dân Việt tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề: Vai trò của Hội Nông dân, nông dân trong giám sát thực hiện xây dựng nông thôn mới.
Chia sẻ
Rối loạn mỡ máu vốn được xem là “kẻ giết người thầm lặng” tiến triển âm thầm trong cơ thể mà hầu như không có dấu hiệu rõ ràng. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong năm 2016 có tới 29% người trưởng thành Việt Nam mắc rối loạn mỡ máu, tỷ lệ dân thành thị chiếm tới gần 50%. Những con số này là hồi chuông cảnh báo cho thấy rối loạn mỡ máu đang ngày càng phổ biến và có xu hướng trẻ hóa nhanh chóng.
Chia sẻ
Một phụ nữ Nhật Bản trở thành người kéo xe tại Tokyo, Nhật Bản để cải thiện kỹ năng giao tiếp, nhưng rồi lại đem lòng yêu thích công việc này trong khi vẫn hiện thực hóa giấc mơ trở thành DJ phát thanh.
Chia sẻ
Nền kinh tế số Việt Nam được dự báo đạt 39 tỷ USD tổng giá trị hàng hóa vào cuối năm 2025, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước.
Chia sẻ
Tiến độ giải phóng mặt bằng cao tốc TP.HCM – Mộc Bài trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đến nay đã bàn giao được 16,54/26,3km. Dự án này đi qua 5 phường, xã tại địa phương.
Chia sẻ
Hiệp hội các nhà khai thác kho khí đốt ngầm đang gióng lên hồi chuông cảnh báo: Đức có nguy cơ cạn kiệt nguồn dự trữ nếu mùa đông trở lạnh. Khủng hoảng năng lượng khó có thể xảy ra, nhưng rắc rối là điều không thể tránh khỏi.
Chia sẻ
Hải Phòng đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội nhờ Kế hoạch 284, cắt giảm 50% thủ tục và chuẩn bị hơn 54.000 căn nhà ở xã hội, tạo nền tảng vượt kế hoạch và tiến gần mục tiêu Chính phủ giao.
Chia sẻ
Tôi đã bí mật đi xét nghiệm ADN vì niềm tin vào những ngày sau này.
Chia sẻ
TP.HCM đề xuất đấu giá quyền khai thác một phần diện tích tại 19 bến, bãi xe buýt hiện hữu để lắp đặt trụ sạc điện, nhằm tháo gỡ "điểm nghẽn" hạ tầng và tăng nguồn thu ngân sách. Tổng doanh thu khởi điểm được dự kiến hơn 22 tỷ đồng.
Chia sẻ
Theo bản tin ngành hàng lúa gạo mới nhất của Trung tâm Thông tin và Dịch vụ nông nghiệp và môi trường (Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường), chính sách cấm nhập khẩu gạo của Philippines dù nhằm bảo vệ nông dân nhưng gây ra một khoản thâm hụt ngân sách đáng kể.
Chia sẻ
Ngôi nhà ở ngõ 762 đường Bạch Đằng, Hà Nội, là nơi các đối tượng trong ổ nhóm tàng trữ gần 50.000 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều loại ma túy khác bị cảnh sát triệt phá. Tại đây, khi bị vây ráp, các đối tượng nổ súng bắn trả lực lượng chức năng.
Chia sẻ
Quốc lộ 1A đoạn qua các xã Hòa Xuân, Hoà Vinh, Đông Hoà (Đắk Lắk) bị tàn phá nặng nề sau lũ. Nhiều đoạn đường, dải phân cách cứng bị dòng lũ đánh bật khỏi vị trí, mặt đường xói lở từng mảng sâu.
Chia sẻ
TP.HCM chuẩn bị đưa 7 lô đất vàng Thủ Thiêm ra đấu giá trong năm 2026, mở ra giai đoạn mới trong việc hoàn thiện khu đô thị chiến lược phía Đông và thu hút dòng vốn lớn từ thị trường.
Chia sẻ
Sau khi gia nhập CLB Hải Phòng, tiền đạo Joel Tagueu đạt phong độ khá ấn tượng tại V.League 2025/2026.
Chia sẻ
Thất nghiệp, một người phụ nữ giới thiệu mình có thể tìm người hiến trứng, mang thai thuê giúp những ai hiếm muộn sinh con bằng cách thụ tinh nhân tạo, dù không thành công nhưng người phụ nữ này vẫn che giấu để nhận tiền công hơn 1,8 tỷ đồng từ 3 cặp vợ chồng.
Chia sẻ
PGS.TS Hoàng Phương Dung - Phó giáo sư trẻ nhất của Đại học Kinh tế Quốc dân năm 2025 - nổi bật với loạt nghiên cứu về marketing dịch vụ, tiêu dùng bền vững và kinh doanh quốc tế.
Chia sẻ
Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) Stephan Mergenthaler nêu ra những thay đổi mà giới trẻ Việt Nam cần chuẩn bị và thích ứng trong kỷ nguyên AI.
Chia sẻ
Hội Nông dân xã Nhữ Khê, tỉnh Tuyên Quang (địa phận huyện Yên Sơn trước đây) đã và đang tích cực đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, vận dụng sáng tạo giữa tuyên truyền, vận động đi đôi với hỗ trợ, huy động, tập trung các nguồn lực và khơi dậy tinh thần thi đua lao động sản xuất, giúp nông dân phát triển kinh tế, xoá đói, giảm nghèo gắn với xây dựng nông thôn mới.
Chia sẻ
Từ những chiếc bánh chưng được gói trong đêm đến gói hỗ trợ 200 tỷ đồng cho Gia Lai, Hà Nội đang đồng lòng hướng về miền Trung – Tây Nguyên, chung tay giúp đồng bào vượt qua mưa lũ và sớm ổn định cuộc sống.
Chia sẻ
Sáng 25/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 – 2035; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 – 2035.
Chia sẻ
Theo lộ trình, TP.Hà Nội sẽ thí điểm thực hiện vùng phát thải thấp tại 9 phường trong Vành đai 1 từ 1/7/2026, cụ thể là cấm xe máy chạy xăng theo giờ. TS Khương Kim Tạo chỉ rõ rằng, vấn đề mấu chốt ở đây là quản lý hoạt động của phương tiện trong phạm vi lãnh thổ cụ thể, không phải cấm tuyệt đối phương tiện.
Chia sẻ
Đèo Prenn (phường Xuân Hương - Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) sẽ được thông tuyến trở lại, các phương tiện trừ xe tải sẽ được lưu thông trên đoạn đường này sau nhiều ngày bị sạt lở.
Chia sẻ
Ở vùng đất phèn trũng thuộc xã Long Thạnh, tỉnh An Giang mới (địa phận tỉnh Kiên Giang trước đây) nơi từng chỉ hợp với tràm, dừa nước và những mùa lúa “được chăng hay chớ”, ít ai nghĩ sẽ có ngày trở thành vùng trồng khóm trù phú. Nông dân nơi đây đã mạnh dạn trồng cây khóm Queen. Và từ đó, cuộc sống nhiều hộ dân thay đổi ngoạn mục.
Chia sẻ
Theo ông Phùng Công Sưởng - Tổng biên tập Báo Tiền Phong, các hoa hậu, người đẹp sẽ lan toả giá trị thể thao khi họ sải bước trên đường chạy.
Chia sẻ
Mùi hôi thối nồng nặc từ cơ sở chế biến chân gà ở Hoàng Vân (Bắc Ninh) bốc ra. Bên trong, trang thiết bị thô sơ, những bao đựng chân gà chưa kịp chế biến chất đống… được PV Dân Việt ghi nhận sáng 25/11 tại cơ sở này.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Cường Nguyễn 
