Thu nhập lên 60 triệu đồng/tháng/gia đình vẫn được mua nhà ở xã hội?

Liệu áp lực giá nhà đẩy tiêu chuẩn thu nhập vào "thế lỗi thời"?

Tại toạ đàm, Luật sư Trần Trung Nguyên, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội phân tích: Mặt bằng giá nhà tại các đô thị lớn đã biến động quá nhanh, khiến nhiều quy định trong Luật Nhà ở trở nên không còn phù hợp. Việc giới hạn mức thu nhập thấp để được tiếp cận nhà ở xã hội đang tạo ra khoảng trống lớn: Nhiều gia đình không nghèo nhưng cũng không thể mua nhà thương mại, song lại “không đủ tiêu chuẩn” để mua nhà ở xã hội.

Cùng với đó, Chính phủ đẩy mạnh việc tăng sinh tại các hộ gia đình thì theo ông Nguyên, mức thu nhập 40 triệu đồng/tháng/gia đình là không phù hợp để trang trải cuộc sống chứ chưa nhắc đến lãi vay phát sinh khi mua nhà; nhiều hộ gia đình ở Hà Nội, TP. HCM sẽ bị loại ra khỏi diện được hỗ trợ, trong khi họ vẫn đang khó khăn thực sự.

Chính vì vậy, ông đề xuất nâng chuẩn thu nhập lên 60 triệu đồng/hộ/tháng từ năm 2026 - thời điểm Luật Nhà ở mới có hiệu lực nhằm bảo đảm các gia đình trẻ, đông con vẫn đủ điều kiện vay và chi trả cho nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam lên tiếng cho rằng mức 60 triệu đồng “không thể áp dụng đồng loạt”.

Ở nhiều địa phương, thu nhập 20 triệu đồng mỗi tháng đã là mức cao. Trong khi đó, tại Hà Nội và TP. HCM, con số này chỉ ở mức trung bình. Không thể lấy chuẩn của đô thị đặc biệt áp xuống các tỉnh đang phát triển.

Theo ông, nếu nâng chuẩn thu nhập lên quá cao, chính sách sẽ bị “méo mó”, dẫn đến việc nhiều người không thực sự khó khăn vẫn lọt vào diện được mua nhà ở xã hội. Ông đề xuất áp dụng bộ tiêu chí theo vùng, theo mức sống và theo mặt bằng giá nhà của từng địa phương.

Ngoài đề xuất nâng mức thu nhập của hộ gia đình, ông Đính cũng chia sẻ thêm việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Thay vì yêu cầu xác nhận từ nhiều cấp, người dân tự khai và tự chịu trách nhiệm. Nếu phát hiện kê khai sai, căn hộ sẽ bị thu hồi ngay. Cách làm này vừa giảm tải cho bộ máy, vừa ngăn tình trạng “xin - cho” trong thủ tục.

Song song, phải xử lý nghiêm hành vi rao bán nhà ở xã hội chênh giá. Đây là sản phẩm chính sách, không thể giao dịch như thương mại. Cả bên bán lẫn bên mua đều phải chịu chế tài, tránh tình trạng “vô tình phạm luật” vì thiếu kiến thức.

Ngày 25/11/2025, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt tổ chức Tọa đàm chuyên đề “Thành phố Hải Phòng: Giải ‘bài toán’ đưa nhà ở xã hội đến đúng đối tượng”.

Chương trình tạo diễn đàn thảo luận chuyên sâu về phát triển - phân phối nhà ở xã hội tại Hải Phòng, bao gồm cơ chế, tiêu chí thụ hưởng, quy trình xét duyệt và các điểm nghẽn nảy sinh trong bối cảnh thực thi mô hình chính quyền đô thị hai cấp và sắp xếp địa giới hành chính.

Tọa đàm có sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp, bảo đảm chiều sâu phân tích và tính phản biện chính sách:
- Ông Nguyễn Hoài Long - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hải Phòng
- Ông Phạm Phương Nam - Công ty Cổ phần Hoá chất Vật liệu Bình Phát
- TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam
- Luật sư Trần Trung Nguyên - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội

Từ những trao đổi thẳng thắn và dữ liệu thực tiễn, sự kiện kỳ vọng đóng góp thiết thực cho quá trình hoàn thiện khung chính sách về nhà ở xã hội, hướng tới mục tiêu bảo đảm an sinh và phát triển đô thị bền vững tại TP. Hải Phòng cũng như toàn quốc.

Mới đây, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành lưu ý rằng thời gian gần đây, sức hút của các dự án nhà ở xã hội ngày càng lớn. Bất cứ dự án nào công bố mở bán hay tiếp nhận hồ sơ đều lập tức thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ người dân có nhu cầu an cư.

Bộ nhấn mạnh nếu không siết chặt, các hành vi tiêu cực như nhận tiền “lo hồ sơ”, chào mời “suất nội bộ”, “suất ngoại giao” sẽ nảy sinh, làm giảm niềm tin vào chương trình và gây khó khăn cho cơ quan quản lý tại địa phương.

Để tránh tình trạng trên tái diễn, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương chỉ đạo Sở Xây dựng và đơn vị liên quan công bố đầy đủ thông tin dự án ít nhất 1 tháng trước thời điểm nhận hồ sơ. Các dữ liệu như số lượng căn hộ, giá bán - thuê mua, thời gian và địa điểm nộp hồ sơ phải được đăng đồng thời trên website của Sở, UBND xã và một cơ quan báo chí địa phương.

Danh sách người đủ điều kiện mua nhà ở xã hội phải được công bố minh bạch sau khi hai bên ký hợp đồng. Các trường hợp môi giới trái phép, thu tiền đặt chỗ, rao bán “suất ngoại giao”… sẽ bị kiểm tra và xử lý nghiêm, đồng thời công khai danh tính để răn đe.

×