Ông Stoltenberg nhấn mạnh trong cuộc phỏng vấn hôm 4/6 rằng, việc Trung Quốc rút khỏi hội nghị hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ nêu bật lập trường của nước này về cuộc chiến của Nga và Ukraine.
Ông chỉ trích Trung Quốc ủng hộ nền kinh tế quân sự của Nga, nhấn mạnh rằng Bắc Kinh "không thể đứng ở cả hai phe" - đề cập đến nỗ lực của Trung Quốc nhằm bình thường hóa quan hệ với các đồng minh châu Âu là thành viên NATO nhưng đồng thời cũng là nước ủng hộ chính cho cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine. Cuộc chiến vốn bị NATO mô tả là mối đe dọa lớn nhất và trực tiếp nhất đối với an ninh mà châu Âu.
Reuters hôm 31/5 dẫn nguồn tin cho biết Trung Quốc đã quyết định không tham gia hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ. Trung Quốc sau đó xác nhận vắng mặt tại cuộc họp do Nga không được mời.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó cáo buộc, Trung Quốc không những không tham gia hội nghị mà còn đang cố gắng can ngăn các nước khác tham gia. Đáp lại, Bắc Kinh ngày 3/6 đã bác bỏ cáo buộc của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky rằng nước này ngăn cản các quốc gia khác tham dự hội nghị hòa bình ở Thụy Sĩ.
Cụ thể, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 3/6 tuyên bố rằng "lập trường của Trung Quốc là cởi mở và minh bạch, hoàn toàn không có trường hợp gây áp lực lên các nước khác".
“Về các cuộc đàm phán hòa bình, lập trường của Trung Quốc là công bằng và chính đáng. Nước này không nhắm vào bất kỳ nước thứ ba nào và tất nhiên không nhằm mục đích cản trở Thụy Sĩ đăng cai tổ chức hội nghị thượng đỉnh vì hòa bình này”, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning nói trong cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh.
Bà Mao Ninh cũng nhắc lại lý do Trung Quốc không thể tham gia hội nghị ở Thụy Sĩ vì các điều kiện cần thiết - ví dụ như sự công nhận từ Nga và Ukraine, sự tham gia bình đẳng của tất cả các bên và thảo luận công bằng về tất cả các kế hoạch hòa bình - chưa được tạo ra.
Hội nghị Thượng đỉnh Hòa bình Ukraine sẽ có sự tham dự của nhiều nhà lãnh đạo từ khắp nơi trên thế giới và dự kiến diễn ra từ ngày 15 đến 16/6. Văn phòng Tổng thống Ukraine đưa tin, tính đến 3/6, 107 quốc gia đã cam kết tham gia hội nghị.