Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh nguyên nhân thiếu điện tại miền Bắc do chủ quan là chính

Kiên quyết đảm bảo giữ vững an ninh năng lượng quốc gia

Theo chương trình kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV, sáng nay, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bắt đầu đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa báo cáo giải trình các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm đến kinh tế xã hội, đặc biệt là an ninh năng lượng, tình trạng thiếu điện, thiếu hụt xăng dầu ở một số thời điểm trong năm 2021 và năm 2022.

Về vấn đề điện và xăng dầu, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ đã tập trung chỉ đạo từ sớm, từ xa về việc cung ứng đủ điện, xăng dầu cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng của Nhân dân.

Về cơ bản, an ninh năng lượng được đảm bảo; tuy nhiên trong năm nay đã xảy ra tình trạng thiếu điện cục bộ tại miền Bắc vào cuối tháng 5, đầu tháng 6, đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu.

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định: "Mặc dù tổng công suất nguồn đạt trên 70.000 MW; nhu cầu thực tế chỉ cần khoảng 52.000 MW nhưng do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan đã dẫn đến tình trạng thiếu điện cục bộ khu vực miền Bắc. Nguyên nhân chủ quan là chính, do nắm tình hình, xây dựng kế hoạch truyền tải, điều độ và khâu phân phối".

Thủ tướng nhấn mạnh, nguyên nhân chủ quan thiếu điện do kế hoạch truyền tải, điều độ và khâu phân phối điện là việc đầu tư phát triển mạng lưới truyền tải, phân phối điện chưa được quan tâm đúng mức trong một thời gian dài, trong đó, hệ thống truyền tải điện từ miền Nam, miền Trung ra miền Bắc chưa đáp ứng yêu cầu.; công tác điều độ điện lực có những hạn chế, bất cập.

Trong đó, có việc điều hành hệ thống điện quốc gia có thời điểm còn chưa phù hợp (một số hồ thuỷ điện tại miền Bắc thiếu nước; có tình trạng thiếu than cho phát điện tại một số nhà máy điện; công tác chuẩn bị sản xuất, khắc phục sự cố của một số nhà máy điện chưa kịp thời...

"Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thanh tra chuyên ngành và yêu cầu xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân liên quan theo quy định, phân bổ nguồn điện nền giữa các vùng miền chưa hợp lý…", Thủ tướng nhấn mạnh.

Trước cử tri, Đại biểu Quốc hội, Thủ tướng khẳng định: "Chính phủ chỉ đạo kiên quyết đảm bảo giữ vững an ninh năng lượng quốc gia, bao gồm: Khẩn trương ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII; rà soát, hoàn thiện thể chế cho phát triển công nghiệp điện tái tạo theo tinh thần Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị".

Thủ tướng khẳng định giải pháp thời gian tới là cần nâng cao hiệu quả các khâu truyền tải, điều độ và phân phối, trong đó đẩy nhanh tiến độ xây dựng đường dây 500 kV từ miền Trung ra miền Bắc. Sớm hoàn thiện thị trường mua bán điện cạnh tranh, cơ chế mua bán điện trực tiếp, cơ chế khuyến khích phát triển nguồn điện áp mái tự sản, tự tiêu.

Bên cạnh đó, cần triệt để tiết kiệm điện trong sản xuất kinh doanh và tiêu dùng, bảo đảm đủ xăng dầu cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Tăng cường hợp tác quốc tế; đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng xanh, sạch, công bằng gắn với cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Liên quan đến vấn đề đào tạo nhân lực chất lượng cao gắn với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, lãnh đạo Chính phủ khẳng định đây là yếu tố có ý nghĩa quyết định đến phát triển nhanh và bền vững, được Đảng, Nhà nước xác định là một trong ba khâu đột phá chiến lược, là quốc sách hàng đầu và đã đạt được những kết quả tích cực. 

Tuy nhiên vẫn còn những hạn chế, bất cập, như các vị đại biểu Quốc hội băn khoăn, trăn trở; trong đó cơ cấu, trình độ nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu, đặc biệt là đối với các ngành, lĩnh vực mới^.

Thủ tướng khẳng định, thị trường khoa học công nghệ (KHCN) còn bất cập; chưa có nhiều sản phẩm thành công; các hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp chưa nhiều… 

Theo Thủ tướng, nguyên nhân chủ yếu là do một số quy định pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan có nội dung còn chưa phù hợp với yêu cầu thực tiễn; đầu tư từ NSNN, đầu tư của doanh nghiệp cho đào tạo nhân lực chất lượng cao và KHCN còn dàn trải, kém hiệu quả; chưa có cơ chế, chính sách đủ mạnh khuyến khích phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, nhất là về thuế, tín dụng, nhân lực, hạ tầng^, công tác quản lý nhà nước còn bất cập…

Liên quan đến vấn đề hạ tầng, giao thông, các dự án giao thông trọng điểm, Thủ tướng cho khẳng định thời gian qua lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thường xuyên kiểm tra, trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kịp thời tháo gỡ khó khăn, động viên, khích lệ các đơn vị thi công và người lao động "vượt nắng, thắng mưa", "xua tan dịch bệnh", làm việc "3 ca, 4 kíp", xuyên lễ, xuyên Tết, nỗ lực hết mình để hoàn thành, sớm đưa công trình vào sử dụng và đạt được những kết quả quan trọng, đáp ứng sự mong mỏi của người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng khẳng định, hiện một số dự án còn chậm tiến độ đội ,vốn, chia nhỏ gói thầu, chất lượng chưa đồng đều; việc triển khai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc pháp lý, tổ chức thực hiện trong giải phóng mặt bằng, tái định cư, cung ứng nguyên vật liệu; một số đoạn, tuyến cao tốc chưa xây dựng đủ 4 làn xe, chưa có trạm dừng nghỉ, làn dừng khẩn cấp; hoàn trả đường dân sinh, hậu cần còn bất cập... 

Thực trạng này có nhiều nguyên nhân, trong đó đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến quá trình triển khai một số dự án; việc thực hiện thủ tục đầu tư còn chậm; chưa có quy chuẩn cho đường cao tốc; việc triển khai, quản lý, thi công, tư vấn, giám sát tại một số dự án còn hạn chế, bất cập, gây khó khăn, phiền hà cho người dân… 

Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp: Rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan, nhất là về trình tự thủ tục đầu tư, thủ tục vốn ODA, bảo đảm nhanh, kịp thời, hiệu quả.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh đến việc đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tái định cư; xử lý các khó khăn về đường gom, đường tránh, nút giao cho người dân; tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc về nguồn nguyên vật liệu, đặc biệt là ở vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Người đứng đầu Chính phủ cho biết để các dự án trọng điểm hoàn thành đúng tiến độ, không phát sinh chi phí cần kiểm soát chặt chẽ biến động giá nguyên, vật liệu, sớm ban hành quy chuẩn đường cao tốc trong quý I/2024.

Thủ tướng khẳng định, phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ hoàn thành mục tiêu ít nhất có 3.000 km đường bộ cao tốc theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.