Tranh chấp bản quyền bài hát “Đoạn buồn đêm mưa”, Chế Linh hay Vinh Sử mới là người có quyền sở hữu?

Danh ca Chế Linh lên tiếng về "Đoạn buồn đêm mưa"

Những ngày cuối tháng 9/2024, trong buổi giao lưu tại Khu du lịch Đại Nam, CEO Nguyễn Phương Hằng đã thể hiện bài hát "T30 và tôi" và "Mưa An Phước" do bà "chế tác phần lời" trên nền nhạc bài hát "Đoạn buồn đêm mưa" của tác giả Tú Nhi (Tú Nhi là nghệ danh của danh ca Chế Linh) và Vinh Sử. Những clip ghi lại phần biểu diễn này sau đó được lan truyền chóng mặt trên các nền tảng xã hội. Thậm chí, ngay hôm sau, phần beat karaoke bài nhạc chế này cũng đã được sản xuất và tung lên mạng để mọi người có thể hát theo.

Thực tế, bài hát "Đoạn buồn đêm mưa" từng được thể hiện thành công bởi rất nhiều giọng ca như: Chế Linh, Trường Vũ, Đan Nguyên, Hoàng Châu, Mai Thiên Vana – Ngọc Linh… Theo danh ca Chế Linh, bài hát này được ông viết lúc hẹn gặp một người bạn gái ở Sài Gòn nhưng bạn chưa kịp đến điểm hẹn thì trời đổ mưa tầm tã, đường phố như suối nước. Ông ngồi một mình trong quán chờ mưa tạnh, vừa uống mấy ly rượu, vừa sáng tác bài hát này.

"Bài hát này viết vào mùa mưa năm 1969 và thu vào đĩa nhựa 45 của hãng đĩa Việt Nam. Sau đó, tôi có cho Vinh Sử đứng tên chung khi đi xin giấy phép, để Vinh Sử được tự in và bán nhạc lẻ, coi như giúp bạn vô điều kiện… Suốt từ đó đến nay, tôi vẫn chưa hề đòi hỏi bất kỳ một đồng thù lao nào từ nhạc sĩ Vinh Sử. Cũng nói thêm, bài này từ nhạc đến lời đều là của Tú Nhi. Rất cảm ơn Vinh Sử đã cưu mang và nuôi dưỡng mấy mươi năm qua "đứa con tinh thần" của Tú Nhi", danh ca Chế Linh nói.

Danh ca Chế Linh cho rằng, thời gian gần đây, có những sự tranh chấp vô lối những bài hát do ông sáng tác. Đặc biệt, khi chính hát bài hát do mình sáng tác và đăng lên kênh YouTube của mình thì bị khiếu nại bản quyền bởi một đơn vị thứ ba. Đơn vị này cho rằng, họ đã sở hữu những bài hát của nhạc sĩ Vinh Sử, trong đó có bài "Đoạn buồn đêm mưa" của Tú Nhi. Vì thế, ông muốn thu hồi bài hát kể trên để tránh mọi phiền phức không đáng có.

"Vì nhạc sĩ Vinh Sử đã không còn nên với tư cách là chính chủ của bài này, tôi xin chính thức thu hồi bài hát kể trên kể từ hôm nay, để tránh mọi phiền phức không nên có", danh ca Chế Linh chia sẻ.

Nam danh ca cũng nói thêm rằng: "Tôi có đủ giấy tờ gốc để chứng minh bài hát này do một mình tôi sáng tác, không có Vinh Sử trong đó. Tuy nhiên, tôi không muốn làm ồn ào thêm vì Vinh Sử cũng đã ra đi rồi. Vinh Sử là một người nhạc sĩ tôi rất thương. Tôi vẫn nhớ mãi hình ảnh của Vinh Sử thời đang khốn khó. Thời đó, tôi đã cho Vinh Sử bài hát này để được in bán và để được để trong các sạp bán nhạc Sài Gòn khi xưa.

Vấn đề trầm trọng nhất của tôi đó là những tác phẩm của tôi hiện nay đã bị nhiều bên khai thác một cách rất bừa bãi. Họ dùng các bài hát của tôi trong chương trình của họ mà không giới thiệu tên tác giả, không tôn trọng lời gốc bài hát, tự ý thay đổi tên bài hát… nên tôi nghĩ cần phải lên tiếng để cảnh báo cho các cơ sở đã khai thác nhạc của Tú Nhi. Tôi nghĩ, không nên làm những việc đó bởi nó không đàng hoàng, trong khi mình đang làm văn hóa nghệ thuật thì phải đứng đắn, phải có văn hóa. Không thể vì lợi nhuận mà quên đi những phép tắc, những điều đáng trân trọng", danh ca Chế Linh nhấn mạnh.

Quyền tài sản của danh ca Chế Linh với "Đoạn buồn đêm mưa" đã chấm dứt?

Mới đây, Dân Việt nhận được phản hồi từ Công ty BHMedia về bài hát "Đoạn buồn đêm mưa" và khẳng định quyền sở hữu thuộc về Vinh Sử. Đơn vị này cho rằng: "Từ trước đến nay, công chúng luôn biết Vinh Sử là một nhạc sĩ vô cùng nổi tiếng và có vô vàn các ca khúc tuyệt vời, do nhạc sĩ sáng tác hoặc đồng sáng tác. Trong đó, có ca khúc nổi tiếng "Đoạn buồn đêm mưa" được gắn tên đồng tác giả là Tú Nhi và Vinh Sử. Điều này không chỉ được đông đảo người yêu âm nhạc ghi nhận mà còn được chứng minh bởi tư liệu trước năm 1975 đó bức ảnh "Chủ trương xuất bản".

Nhạc sĩ Vinh Sử cũng khẳng định với chúng tôi rằng, Chế Linh đã chuyển nhượng phần của Chế Linh trong tác phẩm này cho ông. Ông Chế Linh cũng xác nhận việc này trong đoạn video "Chuyện phải nói" đăng tải trên chính kênh YouTube của mình.

Năm 2017, lúc sinh thời, nhạc sĩ Vinh Sử đã chuyển nhượng toàn bộ các tác phẩm của ông cho BHMedia, trong đó có tác phẩm "Đoạn buồn đêm mưa". Giờ nhạc sĩ Vinh Sử đã mất, điều đó cũng không có nghĩa là ông Chế Linh có quyền "thu hồi quyền sở hữu" đối với tác phẩm này".

Theo BH Media, sau khi đã chuyển nhượng phần quyền của mình trong ca khúc cho nhạc sĩ Vinh Sử, thì kể từ thời điểm đó, quyền tài sản của danh ca Chế Linh với tác phẩm "Đoạn buồn đêm mưa" đã chấm dứt. Danh ca Chế Linh chỉ còn quyền nhân thân (như là quyền được nêu tên/bút danh) đối với bài hát.

"Hiện tại nhạc sĩ Vinh Sử đã mất, không còn người để đối chất. Chúng ta chỉ căn cứ được vào các thông tin tài liệu lúc còn sống của hai bên đã công khai, cũng như các tài liệu đã có trước đó, chứ không thể căn cứ vào những thông tin một chiều từ riêng ông Chế Linh.

Hơn nữa, việc ông Chế Linh đã chuyển nhượng cho nhạc sĩ Vinh Sử và lại thông báo đòi lại bài hát sau khi nhạc sĩ Vinh Sử đã mất thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp. Với tư cách là một người của công chúng, lời nói của ông có sức ảnh hưởng, thì phát ngôn như vậy là thiếu tôn trọng với người đã khuất. Một khi giao dịch đã được hoàn tất thì ông Chế Linh không thể đòi hủy bỏ giao dịch mà không có căn cứ pháp luật.

Đến nay nhạc sĩ Vinh Sử đã mất, ông Chế Linh lại nói về việc "giúp đỡ Vinh Sử trong lúc khó khăn" (với ngụ ý là hoàn toàn không nhận lại khoản tiền hay lợi ích nào từ phía Vinh Sử) là thông tin không được kiểm chứng, không có cơ sở, thiếu tính logic. Ai cũng biết Vinh Sử là một nhạc sĩ tài năng, giỏi nhạc lý, giàu có, sở hữu kho tàng ca khúc đồ sộ và nổi tiếng. Đó là thời điểm hoàng kim của nhạc sĩ Vinh Sử, liệu một người giỏi nhạc lý và nhiều bài hát nổi tiếng như vậy có cần phải nhận sự giúp đỡ từ ca sĩ khác hay không?".

Phía BH Media cũng khẳng định, từ năm 2017, khi nhạc sĩ Vinh Sử chuyển nhượng toàn bộ các tác phẩm của nhạc sĩ Vinh Sử sáng tác cho BHMedia, thì BHMedia đã trở thành chủ sở hữu tác phẩm của nhạc sĩ Vinh Sử, trong đó có tác phẩm "Đoạn buồn đêm mưa".