8 hoàng đế quyền lực nhất lịch sử Trung Quốc: Ai xếp số 1?

Vị trí thứ 8: Tống Nhân Tông Triệu Trinh

Triệu Trinh sinh ra trong một gia đình đế vương. Ông lên ngôi năm 12 tuổi và chính thức nắm chính quyền ở tuổi 23. Kể từ thời kỳ Xuân Thu Chiến Quốc, thì triều Tống được coi là triều đại có nền chính trị khoan hòa, mà gốc rễ của nó nằm ở lòng khoan dung to lớn của Hoàng đế Triệu Khuông Dẫn – người sáng lập triều đại Tống.

Tống sử khen ngợi Tống Nhân Tông như sau: Nhân Tông ở ngôi 42 năm, bỏ kẻ lười biếng, ghét kẻ tàn ác khắc nghiệt; hình pháp khoan dung, hình ngục ít thấy có sự oan trái. Trong nước ít có tệ nạn, nhưng chưa đến mức trị thế chi thể; triều đình thường ít có tiểu nhân, nhưng chưa được đến mức thiện loại chi khí. Quân thần trên dưới có lòng kính sợ, chính trị trung hậu; là tiền đề cho cơ đồ 300 năm của Tống, hay “Bốn mươi hai năm, có thể nói là thời kì trong nước đại trị”.

Ngoài ra, hầu như tất cả các quan nổi tiếng của nhà Tống đều xuất hiện vào thời kỳ cai trị của Tống Nhân Tông, chẳng hạn như Bao Chửng. 

Khi Bao Chửng làm gián quan, ông đã nhiều lần xúc phạm Tống Nhân Tông. Khi Bao Chửng lớn tiếng khiển trách, nước bọt của ông bắn cả tạt vào mặt vua. Nhưng Tống Nhân Tông chỉ lấy tay áo lau đi.

 Sự nhân từ của Triệu Trinh có thể được miêu tả thành một cụm từ là “Đại nhân chí trí”. Ông còn được mệnh danh là “vị vua nhân từ nhất mọi thời đại”.

 Thời Tống Nhân Tông, các văn hào cũng tự do sáng tạo nghệ thuật mà không bị bó buộc, có thể kể đến như nhà văn Tô Thức.

Vị trí thứ 7: Khang Hi, Thánh tổ nhà Thanh

Khang Hi lên ngôi năm 8 tuổi và nắm quyền ở tuổi 14. Ông trị vì 61 năm, trở thành vị hoàng đế trị vì lâu nhất trong lịch sử Trung Quốc. Khang Hi từ nhỏ đã ham học hỏi và có ý chí kiên cường. Khi lên ngôi, ông chỉ là một đứa trẻ khi khoác lên mình bộ long bào. Nhưng ông được đánh giá là một trong những vị hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử Trung Quốc và được xưng tụng là Khang Hi Đại đế.

Thời gian tại vị của ông được xem là mở đầu của Khang Càn thịnh thế, kéo dài suốt 134 năm. Cháu nội của ông, Càn Long Đế rất ngưỡng mộ ông, không dám vượt quá số năm trị vì của tổ phụ, nên đã thoái vị sau 60 năm cầm quyền để nhường ngôi cho Gia Khánh.

Khang Hi lên nắm quyền ở tuổi 14. Ở tuổi 16, ông đã loại bỏ các quan phụ chính đại thần muốn nắm đại quyền và độc đoán. Năm 20 tuổi, ông phải đối mặt với cuộc nổi dậy ở tam phiên do Bình Tây Vương Ngô Tam Quế lãnh đạo. Sau nhiều năm nỗ lực, tam phiên đã được bình định, Mông Cổ được thống nhất, Đài Loan được thu hồi, Nga hoàng không thể chiếm cứ lãnh thổ phía bắc Trung Quốc, đất nước duy trì được sự thống nhất.

Hình ảnh của vua Khang Hi có sức ảnh hưởng lớn hơn bất kỳ vị hoàng đế nào khác trong lĩnh vực “nghệ thuật”. Ông hiện là “minh tinh hoàng đế” được yêu thích nhất và được miêu tả với một hình tượng rất đẹp trong các bộ phim.

Khang Hi không chỉ là một chính trị gia kiệt xuất mà còn là một nhà chiến lược dũng cảm và sáng suốt. Ông giỏi cả việc triều chính và quân sự. Ông đề cao việc tự học và sự siêng năng, cẩn trọng trong việc triều chính. Ông đã có khả năng giải quyết tốt hơn các mối quan hệ chủng tộc giữa các nhóm dân tộc một cách hòa bình, thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội trong những năm đầu của nhà Thanh, đồng thời thiết lập lãnh thổ của đất nước thống nhất đa sắc tộc Trung Quốc.

Vị trí thứ 6: Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương

Chu Nguyên Chương sinh ra là một thường dân. Ông đã lãnh đạo một đội quân khởi nghĩa nông dân lật đổ nhà Nguyên và cai trị đất nước. Sau đó, việc tập trung quyền lực được tăng cường, tình hình chính trị ổn định, quan hệ sản xuất được điều chỉnh, nền kinh tế tiếp tục phát triển, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của nhà Minh.

Ông đã chế định một hệ thống mang lại sự đảm bảo cần thiết cho sự ổn định lâu dài của nhà Minh. Hầu hết chúng đều được nhà Thanh truyền thừa, có tác động sâu sắc đến sự phát triển lịch sử trong tương lai.

Thành tựu lịch sử của Chu Nguyên Chương vượt xa thành tựu lịch sử của các hoàng đế lập quốc trước đây của Trung Quốc – những người đã thành lập các triều đại mới với tư cách là “hoàng đế nông dân”.

Vị trí thứ 5: Hán Văn Đế Lưu Hằng

Lưu Hằng là vị hoàng đế thứ tư của nhà Hán, ông trị vì trong 23 năm. Hán Văn Đế là người tiết kiệm, giản dị và kỷ luật, hiếm khi tăng thêm vật dụng cá nhân. Có lần ông có dự định xây một lộ đài (đài hứng sương) trong cung và ước tính sẽ tốn 100 kg vàng, tương đương với sản nghiệp của 10 hộ gia đình có thu nhập trung bình. Sau khi nghĩ đến mức độ tốn kém, ông đã không xây nữa.

Hán Văn Đế cũng phản đối việc hậu táng cầu kỳ và yêu cầu tất cả các đồ vật bồi táng phải được làm bằng gốm và không được phép sử dụng kim loại quý như vàng và bạc. Ông cũng chủ trương rằng sau khi ông qua đời, các cung nữ hầu hạ nên được đưa về nhà để kết hôn và có một mái ấm gia đình.

Trong thời trị vì của Lưu Hằng, ông đánh thuế rất nhẹ và thậm chí còn miễn thuế đất đai quốc gia trong 12 năm. Ông còn tự mình làm nông để làm gương cho thiên hạ, thúc đẩy quá trình phục hồi và phát triển năng suất nhanh chóng.

Về chính trị, ông tăng cường tập trung quyền lực trong nước, củng cố quyền lực quốc gia, xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa người Nam Việt với người Hung Nô, thực hiện chính sách xoa dịu vua Triệu Đà và chính sách bình định người Hung Nô. Đồng thời tăng cường lực lượng phòng thủ biên giới. Vì vậy, Hung Nô đã ba lần xâm chiếm lãnh thổ nhà Hán, Lưu Hằng nhanh chóng phái quân đánh trả và đánh bại kẻ thù hùng mạnh.

Triều đại của ông cùng con trai ông Hán Cảnh Đế Lưu Khải được xưng là Văn Cảnh chi trị tạo nền tảng chắc chắn dưới thời đại của cháu nội ông là Hán Vũ Đế, giúp nhà Hán dần dần chuyển từ giai đoạn lập quốc sang thịnh vượng, đặt nền móng vững chắc cho nhà Hán sau này.

Vị trí thứ 4: Tùy Văn Đế Dương Kiên

Tùy Văn Đế đã cho phép một quốc gia tồn tại trong tình thế tuyệt vọng và cho phép một nền văn minh tiếp tục. Ông đã vực dậy văn minh nhà Hán và cứu nền văn minh Hoa Hạ.

Hầu hết các tác phẩm văn học điển tịch thời Xuân Thu, Tần, Hán đều bị thất truyền sau “Ngũ Hồ loạn Hoa” tính từ thời Lưu Tống ở Trung Quốc. Sau khi Tùy Văn Đế thống nhất đất nước, ông đã khôi phục Hán thất, đồng thời nỗ lực thúc đẩy Hán hóa (dùng người Hán cai trị Trung Nguyên).

Sau khi nhà Hán sụp đổ, Hán tộc non trẻ rơi vào ba thế kỷ chiến tranh. Đến thời Đông Tấn, người Hán đã suy thoái. Dân tộc thống trị trên đất Trung Hoa không còn là người Hán nữa mà là một dân tộc mà người Hán gọi là “Man Di” đã chiếm Trung Nguyên với số lượng lớn, được gọi là Ngũ Hồ loạn Hoa trong lịch sử.

Ngay khi Trung Quốc đang chìm vào lịch sử đen tối nhất, một cái tên sáng chói đã xuất hiện, đó chính là Dương Kiên. Vào thời điểm quan trọng nhất khi người Hán đang phải đối mặt với nạn diệt chủng, ông đã soán ngôi thành công chính quyền hùng mạnh nhất Trung Quốc lúc bấy giờ và thành lập nhà Tùy. 

Nhà Tùy tuy chỉ tồn tại được 37 năm nhưng đã có ảnh hưởng to lớn và sâu rộng đến các thế hệ sau. Tùy Văn Đế được các sử gia phương Tây công nhận là một trong những vị hoàng đế vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc nhờ những đóng góp xuất sắc của ông cho việc thống nhất Trung Quốc và tiếp tục nền văn minh Trung Quốc.

Vị trí thứ 3: Đường Thái Tông Lý Thế Dân

Lý Thế Dân sinh ra trong một gia đình quý tộc. Năm 18 tuổi, ông đã cùng cha nổi dậy chống lại nhà Tùy, thống lĩnh ba quân và lập được chiến công lớn trong việc thống nhất Trung Quốc, mang lại vinh quang cho họ Lý.

Ông trở thành hoàng đế thứ hai của nhà Đường sau cha ông là Lý Uyên. Khi nhà Đường đang ở thời điểm sinh tử, ông đích thân dẫn quân đẩy lùi 200.000 kỵ binh từ phía bắc Đột Quyết đang tiến đến thành Trường An. Kiêu dũng và thiện chiến, ông đã bất chấp mọi khó khăn cầu hoà với người Đột Quyết hùng mạnh để đổi lấy không gian phát triển đất nước. 

Sau đó, ông đã thống lĩnh quân thần chấn hưng nhà Đường, loại bỏ người Thổ đã thống trị miền bắc trong nhiều năm, thống nhất đất nước và khôi phục lại vinh quang của người Hán.

Lý Thế Dân dành ba năm tăng cường huấn luyện quân sự và phát triển sản xuất để nâng cao sức mạnh quốc gia, tạo ra một đội kỵ binh có khả năng cạnh tranh với kỵ binh Đột Quyết, đồng thời giành được thắng lợi to lớn.

Lý Thế Dân đã mở rộng đến hầu hết lãnh thổ Trung Quốc ngày nay, một phần Việt Nam và một phần lớn Trung Á, kéo dài đến phía đông Kazakhstan.

Triều đại của ông, thường gọi là Trinh Quán chi trị. Ông thường được xem như là một trong những Hoàng đế vĩ đại nhất trong các bậc đế vương của lịch sử Trung Quốc, được xem như biểu mẫu để so sánh với tất cả các triều đại sau và các quân chủ đời sau.

Trong 23 năm Đường Thái Tông tại vị, quốc chính trong sạch, kinh tế phồn vinh, xã hội an định, võ công hưng thịnh, văn hóa nghệ thuật, thi từ ca phú cũng cực kỳ nở rộ, tạo ra không khí sôi nổi chưa từng có, còn ảnh hưởng lan sang các nước chư hầu, là quốc gia hưng thịnh giàu mạnh nhất trên thế giới lúc bấy giờ. 

Thành quả mà triều đại của Thái Tông đạt được đã đặt nền móng vững chắc cho thời kỳ cháu cố ông sau này là Đường Huyền Tông trở thành thời đại hoàng kim nhất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc, sử gọi là Khai Nguyên thịnh thế. Một thế kỷ sau khi Đường Thái Tông mất, Nhà Đường vẫn được hưởng hòa bình và thịnh vượng. 

Đến nay, rất nhiều con phố người Hoa ở các nước trên thế giới được gọi là “phố Đường Nhân”, thành tích thái bình thịnh trị thời Trinh Quán mãi được hậu thế truyền tụng.

Vị trí thứ 2: Lưu Triệt, Hán Vũ Đế

Lưu Triệt đã thành lập một đất nước uy nghiêm chưa từng có, mang lại cho dân tộc lòng tự tin đứng vững trường tồn, tạo nên một thời đại vĩ đại để một dân tộc phấn đấu vươn lên mạnh mẽ.

Ông đã tạo ra một huyền thoại cho một dòng tộc được truyền qua các thời đại. Quốc hiệu của ông đã trở thành tên vĩnh cửu của một quốc gia vĩ đại, đồng thời Hán Vũ Đế cùng Tần Thủy Hoàng được đánh giá là những vị Hoàng đế vĩ đại bậc nhất trong giai đoạn đầu thời kỳ đế quốc tại Trung Quốc, được xưng tụng bằng cụm từ Tần Hoàng Hán Vũ.

Khi mới 16 tuổi, Lưu Triệt đã dùng lòng dũng cảm đáng kinh ngạc của mình để đưa ra một quyết định gây chấn động mọi thời đại: “viễn kích Hung Nô”. Sau khi đánh bại hoàn toàn Hung Nô, con cháu của ông đã truy đuổi tàn quân Hung Nô suốt sáu nghìn dặm và giết chết Hung Nô Đơn Ư ở Tây Vực.

Hán Vũ Đế đã để lại một câu nói nổi tiếng ngàn năm: “Ai xúc phạm kẻ mạnh, sẽ bị giết dù có xa đến đâu!”. Ông đã tạo ra các hệ thống, thiết lập quy mô, tôn trọng giới học thuật và yêu thích tài năng văn chương. Lưu Triệt cũng chủ trương xây dựng đất nước dựa trên đạo đức và cai trị đất nước bằng pháp luật.

Vị trí thứ 1: Tần Thủy Hoàng Doanh Chính - vị hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc

Doanh Chính đã chấm dứt tình trạng ly khai kéo dài hàng thế kỷ, đạt được sự thống nhất vĩ đại của dân tộc Hoa Hạ và có những đóng góp mang tính đột phá cho sự phát triển của xã hội phong kiến ​​​​Trung Quốc. Ông cũng đưa Trung Quốc vào kỷ nguyên chủ nghĩa phong kiến tập quyền.

Ông là người đầu tiên thành lập đế chế thống nhất ở Trung Quốc và là hoàng đế phong kiến ​​​​đầu tiên ở Trung Quốc. Tần Thuỷ Hoàng đã thành lập nhà nước tập trung đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc thống nhất một trung tâm chuyên quyền đa sắc tộc.

Ông chiến đấu chống lại Hung Nô ở phía bắc, xây dựng Vạn Lý Trường Thành nổi tiếng thế giới và mở rộng Bách Việt về phía nam, biến Trung Quốc trở thành đế chế lớn nhất thế giới vào thời điểm đó.

×