Nước mặn bủa vây ruộng đồng Nam Bộ

Trung tâm Khí tượng thủy văn trung ương dự báo, tình trạng xâm nhập mặn tại các tỉnh ĐBSCL năm nay đến sớm với độ mặn cao hơn năm trước và sẽ kéo dài đến hết tháng 5.

Nước nhiễm mặn, lúa “chết khát”

Anh Nguyễn Văn Đầy (thường gọi Út Đầy, ngụ ấp 6, xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang) cho biết, so với năm trước, năm nay nước mặn tràn vào sớm hơn nhiều. Theo đó, từ giữa tháng 3 đến nay, nước trên các kênh, rạch dẫn vào ruộng đã bắt đầu nhiễm mặn, độ mặn đo được tại một số điểm ở Long Mỹ có nơi lên đến 11‰.

Một số vùng ở Bến Tre, Hậu Giang, nông dân phải dẫn nước nhiễm mặn vào ruộng khiến lúa bị lép hạt, chín sớm, năng suất giảm.

Tuy nhiên, nếu xâm nhập mặn kéo dài đến cuối tháng 4 sẽ gây khó khăn cho việc gieo sạ vụ hè thu sắp tới, khi đó, nông dân phải chờ mưa xuống mới có thể tiến hành gieo sạ được” - anh Đầy cho hay.

Tại Bến Tre, nông dân các huyện Giồng Trôm, Ba Tri, Bình Đại cũng đang phải đối mặt với xâm nhập mặn làm giảm năng suất lúa đông xuân. Riêng tại huyện Thạnh Phú, do chưa có đê bao khép kín, nhiều hệ thống kênh rạch chưa có cống đập nên nước mặn xâm nhập sâu khiến trên 100ha lúa đông xuân chết gần hết, nông dân coi như mất trắng.

Ông Nguyễn Thanh Nhâm ở xã An Hiệp (huyện Ba Tri, Bến Tre) cho biết, nhà ông có 3 công lúa đông xuân muộn đang thời kỳ trổ bông, ngậm đòng nhưng nước trên ruộng đã cạn, nguồn nước dưới kênh lại nhiễm mặn. “Nếu dẫn nước mặn vào ruộng, lúa sẽ bị lép hạt, chín sớm, năng suất, chất lượng hạt gạo giảm nhiều. Nhưng nếu không bơm nước vào thì lúa chết khát, năng suất cũng giảm 30 – 40%” - ông Nhâm nói.

Xâm nhập mặn kéo dài

Thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương, từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 5.2015, dòng chảy hạ lưu sông Mekong tiếp tục giảm, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều. Mực nước trên sông từ tháng 3 đến cuối tháng 4 có khả năng thấp hơn Trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,1 - 0,2m, và sẽ tăng lên mức xấp xỉ TBNN từ tháng 5-6.2015.

Do mực nước trên sông giảm sâu, tình trạng xâm nhập mặn tiếp tục lấn sâu ở vùng cửa sông, nội đồng các sông Nam Bộ với độ mặn cao hơn, xuất hiện sớm hơn so với năm 2014 và TBNN. Theo đó, độ mặn 4g/l (4%0) có thể xâm nhập sâu khoảng 40 - 60km tính từ cửa sông, có thời kỳ sâu tới 70km. Độ mặn sẽ tăng cao và kéo dài từ tháng 3 đến tháng 5.2015.

Để đối phó với tình trạng nước biển xâm lấn ruộng đồng, nhiều địa phương đã tổ chức gia cố kênh mương ruộng đồng, đóng các nắp cống dẫn nước từ kênh, rạch vào ruộng khi độ mặn trong nước tăng.

Trong công văn vừa ký gửi các địa phương yêu cầu tăng cường các biện pháp phòng chống xâm nhập mặn và sạt lở trên địa bàn, ông Nguyễn Liên Khoa – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang cho biết, độ mặn cao nhất đo được ở TP.Vị Thanh hiện nay đã là 12,5‰, mỗi ngày độ mặn tăng từ 0,5 - 1‰ và tiến sâu vào nội đồng 2-3km. Riêng TP.Vị Thanh, có khả năng sẽ bị mặn xâm nhập toàn bộ trong tháng 4 tới.

Tại huyện Long Mỹ, độ mặn cao nhất đo được tại cống Ba Cô là 11‰; độ mặn mỗi ngày tăng từ 0,7-2,5‰. Do đó, địa phương này yêu cầu đóng các cửa cống và đắp các đập thời vụ để ngăn mặn trữ ngọt, không cho nước mặn xâm nhập lên đồng ruộng nếu đo mặn đo được với nồng độ từ 2‰ trở lên.

Tại Bến Tre, Tiền Giang, Bạc Liêu... Sở NNPTNT các tỉnh này cũng đã tiến hành khảo sát xâm nhập mặn để có biện pháp đối phó hữu hiệu. Một số địa phương như Tiền Giang, Bạc Liêu cũng đã xuất kinh phí, hỗ trợ nông dân bơm chuyền 2 đưa nước vào ruộng cứu lúa.