Một nữ nông dân ở Thái Nguyên trồng chè sạch, làm ra sản phẩm trà xanh công nghệ Nhật Bản

Từ truyền thống gia đình đến quyết tâm trồng chè sạch

Chị Phương sinh ra trong một gia đình vốn có truyền thống với nghề làm chè. Mẹ chị từng là công nhân Nhà máy chè Sông Cầu, vì vậy ngay từ nhỏ chị đã quen với những buổi theo mẹ lên nương hái chè, về nhà phụ mẹ sao chè.

Khi lập gia đình, chị tiếp tục bước vào một mái nhà có truyền thống làm chè. Cây chè như sợi dây vô hình kết nối cả tuổi thơ, tuổi trẻ và cuộc sống hiện tại của chị.

Năm 2022, được sự động viên của người thân và bà con, chị Phương thành lập Tổ hội nghề nghiệp sản xuất chè theo hướng hữu cơ xóm La Giang. Từ đây, chị quyết tâm chuyển hẳn sang hướng sản xuất chè sạch, hữu cơ, sử dụng hoàn toàn men vi sinh và phân hữu cơ do chính tay chị nghiên cứu, sản xuất.

Không chỉ giữ cho gia đình mình, chị còn chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ nguyên liệu cho hai hộ dân khác cùng làm. Những hộ này được chị cung cấp phân hữu cơ, men vi sinh tự sản xuất, hướng dẫn tỉ mỉ cách chăm sóc, thu hái, sao chế. Tất cả đều phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc “7 không”: không thuốc trừ sâu hóa học; không phân bón hóa học; không thuốc diệt cỏ; không chất kích thích sinh trưởng; không phẩm màu; không hương liệu; không chất bảo quản.

Chị Phương chia sẻ, làm hữu cơ tốn công sức hơn nhiều. Thay vì phun thuốc hóa học, chị tự ủ tỏi, ớt, gừng để làm dung dịch thảo mộc phòng trừ sâu bệnh. Thay vì dùng phân bón hóa học, chị ủ phân chuồng hoai mục kết hợp chế phẩm vi sinh để bón cho đất. Mỗi công đoạn đều đòi hỏi thời gian, sự kiên nhẫn và tấm lòng thực sự với nghề.

Hiện tại, chị Phương đang sản xuất nhiều loại chè khác nhau như hồng trà, ban cha, trà đâm, nụ hoa trà, trà xanh Nhật Bản, trà xanh truyền thống, dưa chè, bạch trà… Trong đó, trà đâm, trà xanh truyền thống, trà xanh Nhật Bản và nụ hoa trà là những sản phẩm mũi nhọn mà chị muốn phát triển mạnh hơn trong thời gian tới.

Mỗi tháng, chị xuất bán khoảng 60 kg chè khô các loại. Khách hàng của chị chủ yếu mua trực tiếp tại nhà hoặc đặt qua Facebook, Zalo. Nhiều người đã uống quen và tin tưởng nên thường xuyên đặt mua, thậm chí giới thiệu cho bạn bè. Thỉnh thoảng, chị mang sản phẩm tham gia hội chợ để giới thiệu rộng rãi hơn.

Trong số các sản phẩm, trà xanh Nhật Bản là dòng sản phẩm chị dành nhiều tâm huyết nhất. Khác với trà xanh truyền thống diệt men bằng củi và lửa, trà xanh Nhật Bản sử dụng phương pháp diệt men bằng hơi nước. Quy trình này cầu kỳ, mất nhiều thời gian và đòi hỏi sự tỉ mỉ ở từng khâu.

Trà được làm từ chè trung du, loại chè có hương thơm và vị đậm đà đặc trưng. Sau khi hái về, búp chè được đưa vào hấp bằng hơi nước khoảng 1 phút để diệt men, sau đó nhanh chóng cho vào chậu nước đá để rửa sạch.

Khi đủ mẻ, chè được đưa vào máy vắt, rồi dàn ra lưới phơi dưới quạt cho se lại. Tiếp đó là công đoạn vò bằng tay giúp lá chè cuộn đẹp, không bị dập nát. Sau khi vò, chè lại được hong dưới quạt một lần nữa rồi mới đưa vào máy sao khô.

Để hoàn thành một mẻ trà xanh Nhật Bản, chị Phương phải làm liên tục từ sáng đến tối, mất trọn một ngày. Kết quả là những mẻ trà có hương thơm thanh mát, vị chát dịu và hậu ngọt sâu, được nhiều người yêu thích.

Cơ duyên đưa chị đến với phương pháp này xuất phát từ một lớp khởi sự kinh doanh, nơi chị gặp một cô giáo đã giới thiệu chị với thầy giáo người Lào. Thầy đã tận tình truyền lại bí quyết gia truyền để sản xuất trà xanh theo công nghệ Nhật Bản. Bằng sự quyết tâm, kiên nhẫn chị Phương đã áp dụng thành công kỹ thuật vào thực tế, đưa sản phẩm ra thị trường.

Giữ nghề làm trà xanh bằng cái tâm, đạo đức

Điều khiến nhiều người nể phục ở chị không chỉ là sản phẩm ngon, sạch mà còn là thái độ làm nghề của chị. Chị Phương quan niệm: “Người uống chè là gửi niềm tin vào người trồng. Nếu mình vì lợi nhuận mà làm ẩu, tức là phụ lòng tin ấy.”

Bên cạnh đó, chị luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho bà con. Nhiều hộ ở Quang Sơn đã học theo, giảm dần việc dùng hóa chất, chuyển sang hữu cơ, vừa bảo vệ sức khỏe vừa nâng cao giá trị sản phẩm. Cách làm này đang góp phần hình thành vùng chè an toàn, đồng đều về chất lượng, nâng tầm thương hiệu chè Thái Nguyên.

Trong thời gian tới, chị Phương mong muốn mở rộng diện tích trồng chè theo hướng hữu cơ, đầu tư thêm thiết bị để nâng cao năng suất và chất lượng trà xanh Nhật Bản. Đây sẽ là sản phẩm chủ lực mà chị kỳ vọng có thể vươn xa hơn, tiếp cận nhiều thị trường khó tính.

Với chị, mỗi búp chè không chỉ là sản phẩm nông nghiệp mà còn là “đứa con tinh thần” chứa đựng tình yêu đất, sự kiên nhẫn và trách nhiệm của người làm nghề. Tách trà xanh Nhật Bản của chị Phương vì thế không chỉ đậm vị chè Thái Nguyên mà còn kết tinh của sự tử tế và đạo đức nghề nghiệp, những giá trị bền vững mà chị đang từng ngày vun đắp.  

×