Khuyến khích nuôi con đặc sản, loài bản địa, chủ động tạo thức ăn chăn nuôi bớt cảnh "ăn đong"

Qua đó người chăn nuôi giảm được một phần chi phí thức ăn trong bối cảnh giá thức ăn chăn nuôi tăng cao.

Khuyến khích nuôi loài bản địa, con đặc sản

Tại tọa đàm trực tuyến "Xây dựng vùng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, góp phần phát triển ngành chăn nuôi bền vững, hiệu quả" do Báo NTNN phối hợp Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức mới đây, ông Tống Xuân Chinh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT) cho biết, từ cuối năm 2020 đến nay, giá thức ăn chăn nuôi đã tăng khoảng 17 lần, điều đáng chú ý là không giảm một lần nào. 

Điều này đã khiến người chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản gặp rất nhiều khó khăn, thua lỗ do chi phí tăng lên, gây những tác động bất ổn lên ngành chăn nuôi.

Theo thống kê sơ bộ, hiện cả nước có 269 nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi hỗn hợp, hàng năm cần khoảng 33 triệu tấn nguyên liệu, nhưng có tới 65% phải phụ thuộc nhập khẩu. Trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động (xung đột Nga - Ukraine, nhiều quốc gia tăng tỷ lệ dự trữ lương thực, thậm chí cấm xuất khẩu); thiên tai, hạn hán ảnh hưởng đến năng suất ngô, đậu tương; đứt gãy chuỗi cung ứng hậu Covid -19…, khiến giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi đã tăng từ 25 - 35%.

Trong bối cảnh đó, theo ông Chinh, việc phát triển các vùng nguyên liệu ngô, đậu tương trong nước là rất cần thiết."Trong lĩnh vực này, chúng ta vẫn phải chạy bằng 2 chân, đó là vừa sử dụng thức ăn công nghiệp để đáp ứng kịp thời cho nhu cầu sản xuất thực phẩm, đáp ứng thức ăn cho gần 100 triệu dân, vừa xây dựng vùng nguyên liệu trong nước, giảm dần nhập khẩu, từ đó giúp giảm giá thành thức ăn chăn nuôi" - ông Chinh nói.

Ví dụ, chúng ta có thể chuyển đổi một phần diện tích sản xuất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây thức ăn chăn nuôi, trong đó có ngô (ngô hạt và ngô sinh khối). Có chính sách thu gom, tích tụ ruộng đất, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thuê đất, liên kết với nông dân để phát triển vùng nguyên liệu. 

Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần chú trọng phát triển các giống ngô chất lượng cao, ngô biến đổi gen (GMO) cho năng suất vượt trội thì mới cạnh tranh được về giá so với ngô nhập.

Ở quy mô nông hộ, ông Tống Xuân Chinh khuyên bà con có thể tận dụng phụ phẩm từ trồng trọt để làm thức ăn chăn nuôi. Khuyến khích bà con tăng cường nuôi các con bản địa, con đặc sản để giảm thức ăn công nghiệp, tăng cường thức ăn thô xanh; nuôi ruồi lính đen, nuôi trùn quế để tận dụng nguồn chất thải từ chăn nuôi, tạo ra phân bón hữu cơ, tiếp nữa là tạo nguồn protein để phối trộn thức ăn cho gà, cho lợn...

Để giảm tác động của giá thức ăn chăn nuôi tăng cao đối với bà con nông dân, thời gian qua Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã triển khai một số mô hình hướng dẫn người chăn nuôi tự phối trộn thức ăn cho lợn, gà để giảm chi phí; trồng cây ngô sinh khối để ủ chua làm thức ăn cho gia súc… 

Bà Hạ Thúy Hạnh - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết: Chúng tôi đã phối hợp, liên kết với nhiều tỉnh, thành như Hòa Bình, Hà Nam… để trợ giúp nông dân về kỹ thuật. Ví dụ tại Hà Nam, Trung tâm đã trợ giúp mô hình nuôi bò gắn với trồng cây húng quế. Đây là điển hình cho mô hình nông nghiệp tuần hoàn, khi cây húng quế có thể sử dụng để phối trộn làm thức ăn, chất thải trong chăn nuôi quay lại sử dụng làm phân bón cho cây trồng.

Bên cạnh đó, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cũng đã tổ chức nhiều hội thảo đưa cơ giới hóa vào sản xuất cây ngô. Đặc biệt, vụ đông tới đây, chúng tôi sẽ tổ chức các buổi hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật phối trộn thức ăn cho nông dân một số tỉnh miền núi phía Bắc, qua đó giúp bà con chủ động nguồn thức ăn cho đàn gia súc khi mùa đông đến.

Hỗ trợ doanh nghiệp, HTX sản xuất thức ăn chăn nuôi 

Gửi câu hỏi về cuộc tọa đàm, ông Nguyễn Văn Mùi - chủ trang trại chăn nuôi gia cầm ở xã Tân Liễu, huyện Yên Dũng (Bắc Giang) cho biết: Ông rất muốn trồng ngô để chủ động nguồn thức ăn chăn nuôi, các chuyên gia có thể tư vấn trồng những giống ngô nào để đạt năng suất cao nhất?

Về vấn đề này, ông Nguyễn Huy Cường - Giám đốc ngành hạt giống Công ty Syngenta Việt Nam cho biết: Trong thời gian qua, xu hướng sử dụng ngô lai chuyển gen đang tăng do áp lực sâu hại ngày càng phức tạp. Trong đó có một số giống ngô lai kháng sâu, chống chịu thuốc trừ cỏ được bà con sử dụng nhiều hơn, như: 4300 BTGT, 7328 BTGT…, vì thừa hưởng đặc tính của giống nền có năng suất cao, chất lượng tốt, chống chịu với sâu bệnh, và có thêm các đặc tính kháng sâu, bảo vệ mùa màng tốt hơn, từ đó giảm chi phí thuốc BVTV, tăng năng suất và hiệu quả.

Ông Tống Xuân Chinh cho biết thêm: Hiện nay Bộ NNPTNT đang lấy góp ý cho dự thảo nghị định quy định về chính sách đầu tư hỗ trợ nâng cao hiệu quả chăn nuôi, trong đó có nội dung: Hỗ trợ sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu thụ nguyên liệu trong nước để sản xuất thức ăn chăn nuôi. 

Theo dự thảo nghị định, các tổ hợp tác, HTX khi tham gia vào các vùng nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, sẽ được hỗ trợ tối đa 50% tổng chi phí cho cơ sở hạ tầng (đường giao thông nội vùng, hệ thống thủy lợi, điện…), không vượt quá 2 tỷ đồng cho 1 dự án.

Thứ hai, các tổ hợp tác, HTX sẽ được hỗ trợ mua các loại giống mới, đặc biệt giống có năng suất, chất lượng cao sẽ được hỗ trợ khoảng 50%, tối đa 100 triệu đồng. Khi chúng ta đầu tư vào vùng nguyên liệu, điều khó khăn nhất là có diện tích đủ lớn để cơ giới hóa đồng bộ. Chính sách cũng sẽ hỗ trợ 50% chi phí này để thu gom, chuyển đổi đất nông nghiệp, mới mức không quá 1 tỷ đồng/dự án.