Vụ án "gà lôi trắng": Bản án hình sự sơ thẩm bị kháng nghị trong trường hợp nào?

Kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm vụ án "gà lôi trắng"

Như Dân Việt đã thông tin, ngày 12/8/2025, ông Đỗ Mạnh Tăng – Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên, đã có văn bản kiến nghị Viện trưởng VKSND cùng cấp kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm vụ án “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Trong kiến nghị, TAND tỉnh Hưng Yên đề nghị Viện trưởng VKSND tỉnh kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8/8/2025 của TAND khu vực 5 (Hưng Yên) theo quy định pháp luật, để TAND tỉnh xem xét lại toàn bộ vụ án và bản án sơ thẩm.

Ngay sau khi nhận được nhiều phản ánh trái chiều trên mạng xã hội, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên đã phối hợp với Viện trưởng VKSND tỉnh và lãnh đạo Công an tỉnh để nắm bắt toàn bộ nội dung vụ án. Đồng thời, yêu cầu Chánh án TAND khu vực 5, Viện trưởng VKSND khu vực 5, Thẩm phán – Chủ tọa phiên tòa và Kiểm sát viên thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên tòa báo cáo, giải trình.

Qua nghiên cứu toàn bộ hồ sơ vụ án, bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8/8/2025 của TAND khu vực 5 (Hưng Yên) và các quy định pháp luật, cho thấy cấp sơ thẩm chưa áp dụng Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước CITES về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025).

Ngày 13/8/2025, tại Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 09/QĐ-VKS, Viện trưởng VKSND tỉnh Hưng Yên đã kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm nêu trên, đề nghị hủy án để điều tra lại.

Cùng ngày, TAND tỉnh Hưng Yên cũng ra quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo Thái Khắc Thành: từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định pháp luật.

Kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm sẽ được xử lý thế nào?

Trao đổi với PV Dân Việt, luật gia Khổng Thùy Dung (Văn phòng luật sư Interla) cho biết, kháng nghị là hành vi tố tụng của người có thẩm quyền, thể hiện việc phản đối toàn bộ hoặc một phần nội dung bản án, quyết định của tòa án nhằm bảo đảm xét xử được chính xác, công bằng, đồng thời sửa chữa những sai lầm trong bản án, quyết định của tòa.

Cụ thể, Quy chế ban hành kèm theo Quyết định 505/QĐ-VKSTC năm 2017 quy định:

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKSND cấp huyện có quyền kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm đối với bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cùng cấp.

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKS quân sự khu vực kháng nghị đối với bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của tòa án quân sự khu vực.

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKSND cấp tỉnh kháng nghị bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cấp huyện, TAND cấp tỉnh.

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKS quân sự cấp quân khu kháng nghị đối với bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của tòa án quân sự cấp quân khu, quân sự khu vực.

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKSND cấp cao kháng nghị bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cấp tỉnh thuộc thẩm quyền theo lãnh thổ.

Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKS quân sự trung ương kháng nghị đối với bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của tòa án quân sự cấp quân khu.

Đối với vụ án mà lãnh đạo Viện kiểm sát cấp trên đã có ý kiến chỉ đạo trong quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra hoặc xét xử sơ thẩm, việc kháng nghị phải báo cáo Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên xem xét, quyết định.

Như vậy, quyền kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm đối với bản án hình sự sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của tòa án cấp huyện thuộc về Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKSND cấp huyện và VKSND cấp tỉnh.

Theo bà Dung, căn cứ khoản 1 Điều 37 Quy chế ban hành kèm theo Quyết định 505/QĐ-VKSTC, bản án hình sự sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật có thể bị kháng nghị khi có một trong các trường hợp:

Điều tra, xét hỏi tại phiên tòa sơ thẩm không đầy đủ, dẫn đến đánh giá sai tính chất vụ án.

Kết luận, quyết định của bản án sơ thẩm không phù hợp với tình tiết khách quan.

Có sai lầm trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự hoặc các văn bản pháp luật khác.

Thành phần Hội đồng xét xử sơ thẩm không đúng luật định hoặc có vi phạm nghiêm trọng khác về thủ tục tố tụng.

Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 337 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, thời hạn kháng nghị phúc thẩm là 15 ngày đối với Viện kiểm sát cùng cấp và 30 ngày đối với Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, kể từ ngày tòa tuyên án.

Sau khi nhận được kháng nghị, tòa án cấp phúc thẩm sẽ thụ lý. Nếu phát hiện có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong giai đoạn sơ thẩm, hoặc có căn cứ cho thấy tòa sơ thẩm miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, áp dụng biện pháp tư pháp không có căn cứ… thì Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại.

Ngược lại, nếu thấy quyết định của bản án sơ thẩm có căn cứ, đúng pháp luật, tòa phúc thẩm sẽ không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên bản án sơ thẩm. Khi đó, bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật.

×