Nằm trong lứa doanh nhân thành đạt từ Đông Âu hồi hương về Việt Nam, cái tên Đặng Khắc Vỹ bắt đầu được chú ý nhiều hơn từ khi làm Chủ tịch HĐQT VIB. Cũng từ đây, một bức màn dần được hé lộ - 4 cá nhân liên quan đến ông Vỹ đang vay VIB đến 33 tỷ đồng.

Chân dung doanh nhân Đông Âu Đặng Khắc Vỹ 

Là 1 trong 6 cổ đông sáng lập Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB), nhưng phải đến năm 2013, cái tên Đặng Khắc Vỹ được chú ý khi đảm nhận vai trò Chủ tịch. Sau 25 năm dưới sự chèo lái của Đặng Khắc Vỹ và các cộng sự, VIB đã có những bước tiến vượt bậc cả về doanh thu, lợi nhuận, nợ xấu…

Chủ tịch HĐQT VIB, Đặng Khắc Vỹ, sinh năm 1968, tại Nghệ An. Ông Vỹ tốt nghiệp kỹ sư Mỏ địa chất, Đại học Đại chất Moscow S.Ordzhonikidze và tiến sỹ Kinh tế, Viện nghiên cứu Kinh tế và Chính trị Quốc tế, Viện khoa học Nga. Theo giới thiệu, trước khi trở về Việt Nam thành lập Ngân hàng VIB, ông Đặng Khắc Vỹ thành lập doanh nghiệp tư nhân tại Liên bang Nga từ năm 1992 và được biết đến là "ông trùm" mỳ ăn liền tại thị trường Nga với thương hiệu mỳ Rollton, Chủ tịch Tập đoàn Future Generation Group.

Năm 1999, ông Đặng Khắc Vỹ tham gia sáng lập ra Tập đoàn Mareven Food Holding Limited - công ty mẹ của Mareven Food Central, đơn vị nắm 46% thị phần mì gói của Nga.

Đến nay, Mareven Food Holding Limited có 3 hội sở bao gồm Mareven Food Tian Shan (Almaty, Kazakhstan), Mareven Food Central (Moscow, Nga) và Mareven Food Europe (Kiev, Ukraine). Hai nhà máy đặt tại Nga và  Kazakhstan có công suất sản xuất ước tính khoảng hơn 2 tỷ sản phẩm mỗi năm và tiêu thụ tại 33 quốc gia, chủ yếu ở Đông và Tây Âu.

Khác với những Việt kiều Nga khác, ông Đặng Khắc Vỹ đã không bán hết cơ ngơi để hồi hương mà chọn con đường riêng của mình. Năm 1996, ông Đặng Khắc Vỹ và một số Việt kiều Nga thành lập Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) với số vốn ban đầu 50 tỷ và 23 nhân viên. Cái tên "VIB" được lựa chọn rất khéo, nói lên phần nào mục tiêu thành lập ngân hàng này của nhóm Việt kiều Nga này. 

Sau 25 năm, VIB dưới sự chèo lái của Đặng Khắc Vỹ ngày càng phát triển và cũng từ đó "mạng nhện" trong mối quan hệ giữa các doanh nghiệp liên quan vị chủ tịch này cũng theo đó mà chằng chịt hơn.

Dòng tiền của VIB và các bên liên quan đến ông Đặng Khắc Vỹ 

Cái tên được nhắc đến đầu tiên là Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Hệ thống Quốc tế (Nettra) được thành lập năm 2007 với vốn điều lệ ban đầu là 1.200 tỷ đồng. 

Năm 2013 Nettra được biết đến là cổ đông lớn sở hữu 14,99% cổ phần VIB. Đầu năm 2014, Nettra chuyển thành công ty con của Công ty TNHH Công nghiệp Thực phẩm Việt Hưng (Viethung Food), mà nay chính là Công ty CP Uniben - chủ sở hữu nhãn hiệu mì 3 Miền. Đến tháng 6/2021, Uniben được biết đến sở hữu  4,7% vốn của VIB.

Quan hệ giữa Uniben và VIB không chỉ dừng lại ở việc chung cổ đông lớn, góp vốn qua lại mà còn cả quan hệ tín dụng. Nhiều khoản cho vay của Uniben được chính Hội đồng quản trị VIB xét duyệt, đơn cử như với các Nghị quyết 23/2013, 91/2013, 102/2013…

Tháng 12/2019 Uniben bắt đầu phát hành riêng lẻ trái phiếu trị giá 500 tỷ đồng thời hạn 36 tháng, được đảm bảo bằng cổ phiếu VIB thuộc sở hữu của Uniben. Tháng 3/2020, 500 tỷ đồng trái phiếu của Uniben đã được 1 tổ chức mua. VIB được cho là đơn vị đã mua số lượng trái phiếu nói trên.

Không chỉ vậy, VIB cũng cho vay các thành viên trong gia đình của ông Đặng Khắc Vỹ lên đến 28 tỷ đồng. Báo cáo quản trị tháng 6/2021 của Ngân hàng VIB cho biết, có 3 khoản vay liên quan đến các anh trai và chị dâu của ông Đặng Khắc Vỹ gần 28 tỷ đồng gồm: Ông Đặng Khắc Mão vay 3 tỷ đồng (phát sinh từ tháng 6/2021); ông Đặng Khắc Chiến vay 4 tỷ (phát sinh từ tháng 12/2020); chị dâu Đặng Thị Loan có khoản vay 20,998 tỷ (phát sinh từ tháng 12/2017).

Ngoài ra, tại thời điểm kết thúc quý II/2021, ông Trần Tuấn Minh, thành viên HĐQT của Uniben có số dư khoản vay 5,119 tỷ đồng (khoản vay phát sinh từ tháng 10/2019). Ông Trần Tuấn Minh được biết đến là Giám đốc ban nhân sự, thành viên Ban phòng, chống tham nhũng và tội phạm VIB đồng thời cũng là thành viên HĐQT của Uniben.

Như vậy, chỉ với 4 khoản vay lên đến 33 tỷ VIB cho vay Uniben và người thân của chủ tịch VIB chiếm tỷ trọng khoảng 0,017% dư nợ cho vay khách hàng của VIB tại ngày 30/06/2021. Với tỷ lệ cho vay tối đa 80%, tài sản đảm bảo cho khoản 33 tỷ ước tính phải gần 42 tỷ đồng.

Lưu ý rằng, gần 88% dư nợ cho vay khách hàng của  VIB là cho vay cá nhân và cho vay khác. Ở tỷ lệ cho vay/tài sản đảm bảo là 70%, tài sản đảm bảo cho các khoản vay trị giá 33 tỷ đồng là 47 tỷ đồng

Cập nhật thông tin:

Sau khi Danviet.vn đưa tin bài về khoản vay của các bên liên quan đến Chủ tịch VIB Đặng Khắc Vỹ lên đến 33.000 tỷ đồng, dựa trên Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2021 của Ngân hàng VIB, phát hành và công bố trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HoSE) ngày 19/07/2021, Ngân Hàng VIB đã có công văn phản hồi về số liệu nói trên.

Theo đó, "Bài báo trích dẫn một số thông tin từ Báo cáo quản trị nội bộ của VIB kỳ 01.01.2021 – 30.06.2021. Sau khi rà soát, chúng tôi nhận thấy Báo cáo này từ trang 27 đến trang 33 chưa thể hiện rõ đơn vị tính là "tỷ đồng" hay "triệu đồng". Chúng tôi đã bổ sung rõ đơn vị tính trên các bảng số liệu liên quan và đang cập nhật công bố thông tin theo quy định. Thực tế, tổng giá trị các khoản vay của các thành viên có liên quan đến ông Đặng Khắc Vỹ trong kỳ báo cáo là 27,998 tỷ đồng (hai mươi bảy tỷ chín trăm chín mươi tám triệu đồng) và của ông Trần Tuấn Minh là 5,119 tỷ đồng (năm tỷ một trăm mười chín triệu đồng), tổng công các khoản vay là 33,117 tỷ đồng (ba mươi ba tỷ một trăm mười bảy tỷ đồng) thay vì 33.000 tỷ đồng (Ba mươi ba nghìn tỷ đồng) như phản ánh trong bài viết. " – Văn bản của Ngân hàng VIB gửi báo Danviet.vn ghi rõ.  

Sau khi đối chiếu Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2021 của Ngân hàng VIB công bố trên HoSE ngày 19/07/2021 (Báo cáo lần đầu) và Báo cáo cập nhật của Ngân hàng VIB công bố trên webiste VIB (Báo cáo cập nhật) chúng tôi nhận thấy đã có sự thay đổi:

(i) Đơn vị tính của Cột "Tổng giá trị giao dịch" đã được chuyển từ "tỷ đồng" trên báo cáo lần đầu sang "VNĐ" trên báo cáo cập nhật;

(ii) Tại các hàng chi tiết giao dịch liên quan ứng với cột Tổng giá trị giao dịch đã được ghi rõ "tỷ " hoặc "triệu" trên báo cáo cập nhật thay vì chỉ có các con số như báo cáo lần đầu.

Vì vậy, Danviet.vn căn cứ vào phản hồi của Ngân hàng VIB xin điều chỉnh các nội dung trong bài viết liên quan đến/hình thành nên con số 33.000 tỷ đồng đã trình bày trong bài viết đã xuất bản. Đồng thời, chúng tôi đính kèm đây 2 Báo cáo lần đầu và Báo cáo cập nhật để đọc giả tiện theo dõi.

Nội Dung và Trình bày: Nhóm phóng viên

Bài tiếp: Những doanh nghiệp liên quan tới các ông chủ VIB